Artikelen

Normen, waarden, energie

Lang niet iedereen vindt het aanvaardbaar om de mens te verbeteren. Maar wat aanvaardbaar is, hangt mede af van waar en wanneer je leeft.

(Kunst)matige intelligentie

De robot van de toekomst is een sociale robot die onder supervisie staat van de mens.

Amsterdam: Complexe systemen

Wat hebben een zwerm spreeuwen en wiethandel met elkaar gemeen? Beide zijn het ‘complexe systemen’ oftewel netwerken waarin verschillende onderdelen samenwerken en elkaar beïnvloeden, zonder dat er een centrale coördinatie is.

Amsterdam: Evolutionaire robots

Wereldwijd proberen ingenieurs slimme robots te ontwikkelen die hun taken zo goed mogelijk uitvoeren. Deze worden uitvoerig getest in een laboratorium, maar de overgang tussen een gecontroleerde omgeving naar de echte wereld blijft vaak moeilijk: de robots zijn niet opgewassen tegen de complexe situaties waar ze dan mee te maken krijgen.

Massachusetts: Morele robots

Zelfstandig denkende en handelende machines begeven zich steeds meer onder de mensen. De Roomba stofzuigt de vloer op eigen houtje en auto’s kunnen zich steeds meer zelf besturen. Dat is vaak fijn voor de gebruiker, want die hoeft minder tijd vrij te maken voor het huishouden en maakt minder snel een ongeluk in het verkeer.

Van Sapiens naar Machinus

Alles wat volgens de natuurwetten kan, zouden we ‘natuurlijk’ moeten noemen, ook de mens die steeds meer versmelt met technologie.

New York: Cyborg Neil Harbisson

Neil Harbisson is kunstenaar en cyborg. Cyborg staat voor cybernetic organism, dus een levend wezen waar mechanische elementen aan toegevoegd zijn die functioneren als onderdeel van het lichaam. Voor Harbisson betekent het cyborg-zijn een uitbreiding van de waarneming.

Rotterdam: Meten is weten

Waar we vroeger voornamelijk afhankelijk waren van de lichaamsthermometer is het nu de normaalste zaak van de wereld geworden om zelf je hartslag, bloedruk, stressniveau en algemene conditie van je lichaam te meten. Al deze sensoren op en aan ons lichaam noemen we wearables.

Delft: Samenwerken met techniek

Mens en techniek versmelten in een steeds hoger tempo. David Abbink (1977) is universitair docent aan de TU Delft en voert onderzoek uit naar de interactie tussen mens en machine, met het doel mens en machine zo optimaal mogelijk te laten samenwerken.

De Volmaakte Illusie

De neurowetenschappers in De volmaakte mens laten je geen hoop: bewustzijn is een illusie. Wiens illusie? Foute vraag. Nu de mens zowel god als ziel is afgenomen, rest de vraag: wie ben ‘ik’ eigenlijk?

Amsterdam: Weg met de angst

Wie je bent, wordt mede bepaald door wat je hebt meegemaakt. Goede en slechte herinneringen bepalen je voorkeuren en gedrag. Maar wat als we deze herinneringen, of in tenminste de bijbehorende emoties, kunnen manipuleren? Hoogleraar klinische psychologie Merel Kindt doet aan de Universiteit van Amsterdam onderzoek naar een methode waarmee ongegronde en ongewenste angsten gewist kunnen worden.

Oxford: Optogenetica

Met optogenetica is het mogelijk om op het niveau van hersencellen te ontdekken hoe herinneringen worden opgeslagen, hoe emoties werken en hoe beslissingen worden gemaakt. Aan de universiteit van Oxford doet Gero Miesenböck onderzoek naar de werking van onze hersenen.

Londen: Die genen met talent

Wordt onze intelligentie bepaald door onze genen of door onze opvoeding? Psycholoog Robert Plomin van King’s College, Londen, wil weten welke genen betrokken zijn bij de aanleg voor intelligentie. Hij verwacht dat we in de nabije toekomst chips zullen hebben waarmee we bij baby’s aanleg voor intelligentie kunnen opsporen.

De populariteit van onsterfelijkheid

Langer gezond leven wil bijna iedereen wel, en een genetisch sleutelen om onsterfelijke kinderen te krijgen is ook verrassend populair.

Utrecht: Senescente cellen

Hoe komt het dat de ene persoon gezond oud wordt en de ander al vroeg kampt met allerlei gezondheidskwalen? Andrea Maier, hoogleraar gerontologie aan de VU, zoekt naar het antwoord op deze vraag en denkt dat de boosdoeners de zogenaamde senescente cellen zijn.

Japan: Chimeren

Er is een groot tekort aan donororganen. Om mensen toch aan een nieuwe alvleesklier, nier of lever te helpen, probeert de Japanse stamcelonderzoeker Hiro Nakauchi menselijke organen op te kweken in varkens.

Twente: Nanotechnologie

Waar we ooit de industriële revolutie als mijlpaal stelden van technologische ontwikkelingen, lijken we nu aangekomen bij de nano-revolutie. Nanotechnologie maakt het mogelijk om te werken met deeltjes in de orde van grootte van nanometers, een miljardste van een meter.

de volmaakte mens in de media

Wat schreven kranten en sites over het programma, en waar kun je interviews met Bas Heijne zien en horen?

Turks-Cyprus: Bouw je baby

In het North Cyprus IVF Center blijkt dat een kind zonder erfelijke ziekte, van het verlangde geslacht of zelfs met de juiste kleur ogen, een keuze kan zijn.

Leiden: Geslachtscellen maken

IVF maakt het voor meer mensen mogelijk om een eigen kind te krijgen. Maar tot nu toe nog niet voor iedereen. Als een vrouw voorbij de menopauze is, als een man geen functionele zaadcellen produceert of als de toekomstige ouders hetzelfde geslacht hebben, gaat het feest niet door. Dan moet er een andere oplossing komen – tenminste, nu nog wel. Susana Chuva Sousa de Lopes werkt in Leiden aan een uitweg: het maken van goede ei- en zaadcellen uit stamcellen buiten het lichaam.

Portland: 3-ouder-baby

In Portland (Oregon, VS) wordt gewerkt aan een bijzondere IVF-techniek: het verwekken van een embryo met behulp van cellen van drie ouders. Het idee zal voor sommigen onnatuurlijk klinken, maar deze techniek kan in de toekomst waarschijnlijk bepaalde erfelijke ziektes voorkomen. Het gaat om aandoeningen die worden veroorzaakt door afwijkingen op het zogeheten mitochondriale DNA. Shoukhrat Mitalipov probeert deze methode te perfectioneren bij apen in het Oregon National Primate Research Center. Wat moeten we ons voorstellen bij zijn onderzoek?

Leve de onsterfelijkheid?

De tweede aflevering van De Volmaakte Mens gaat over levensverlenging en onsterfelijkheid. Hoe denk jij daar over?

Hoe willen de invullers hun baby?

Een blik op de resultaten van onze eerste peiling, ingevuld door ruim 750 mensen.

Iedereen onsterfelijk

Aflevering 2 van De Volmaakte Mens werpt de vraag op: is veroudering te voorkomen of genezen? Als dat lukt, lonkt volgens transhumanist Aubrey de Grey de onsterfelijkheid. Als we aannemen dat dit haalbaar is, welke consequenties heeft dit?

De (on)verbeterlijke mens

Sleutelen aan ons dna en onze persoonlijkheid is al gaande en zal alleen maar toenemen. Wat voor mens willen we, en hoeveel mogen de verbeterde exemplaren op elkaar lijken? In de eerste aflevering van De volmaakte mens pleit bio-ethicus Julian Savulescu ronduit voor eugenetica.

De keuzes worden steeds moeilijker

De volmaakte mens is de persoonlijke zoektocht van Bas Heijne naar de toekomst van onze soort. Wat heeft hij geleerd tijdens het maken van de serie?

Hoe wil jij je baby?

De eerste aflevering van De Volmaakte Mens gaat over designerbaby's. Hoe ver wil jij gaan in het aanpassen van eigenschappen van je toekomstige kind?

Hoe wil jij je baby?

Wat je ook vindt van het selecteren van embryo's en het ontwerpen van baby's, er is veel om over na te denken.

Van seks zonder nageslacht, naar nageslacht zonder seks

De afgelopen decennia is er veel veranderd in de manier waarop wij ons voortplanten. We willen steeds meer controle over de manier waarop we kinderen krijgen en met de nieuwste technologieën lijkt geen probleem onoplosbaar. Maar deze nieuwe oplossingen brengen ook nieuwe problemen met zich mee.

Een behandeling die je persoonlijkheid verandert

In de eerste aflevering van Witteman Ontdekt praat Paul Witteman met zijn gasten over Deep Brain Stimulation. Wat is dat eigenlijk en wat zijn de gevolgen van deze behandeling? Een korte toelichting over de technologische en ethische aspecten.

Kasper & Kasper

Een andere persoonlijkheid met Ritalin

Bas heijne: ontdekkingstocht door de verbetering

Lange tijd las ik met een half oog de artikelen over nieuwe technieken die de mens almaar ‘beter’ zouden maken. Maar dit alles bleef op afstand. Ver van mijn bed. Tot ik geconfronteerd werd met de ontwikkeling ten aanzien van kinderen met het syndroom van Down, die er steeds minder zouden zijn. Hier kreeg ik een ongemakkelijk gevoel bij. Moest ik daar niet iets van vinden? En zo ja, wat?

Science or Fiction: (d)evolutie

In deze rubriek nemen we elke week een toekomstbeeld van een science-fiction film onder de loep: is de futuristische technologie in de film nog steeds fictie of is het inmiddels werkelijkheid geworden? Deze week: (d)evolutie, aan de hand van Idiocracy.

Science or Fiction: geheugenwissers

In deze rubriek nemen we elke week een toekomstbeeld van een science-fiction film onder de loep: is de futuristische technologie in de film nog steeds fictie of is het inmiddels werkelijkheid geworden? Deze week: geheugenwissers, aan de hand van Eternal Sunshine of the Spotless Mind.

Science or Fiction: bevroren dromen

In deze rubriek nemen we elke week een toekomstbeeld van een science-fiction film onder de loep: is de futuristische technologie in de film nog steeds fictie of is het inmiddels werkelijkheid geworden? Deze week: bevroren dromen, aan de hand van Vanilla Sky.

NRC-

Science or Fiction: brainboosters

In deze rubriek nemen we elke week een toekomstbeeld van een science-fiction film onder de loep: is de futuristische technologie in de film nog steeds fictie of is het inmiddels werkelijkheid geworden? Deze week: brainboosters, aan de hand van Limitless.

Science or Fiction: klonen

In deze rubriek nemen we elke week een toekomstbeeld van een science-fiction film onder de loep: is de futuristische technologie in de film nog steeds fictie of is het inmiddels werkelijkheid geworden? Deze week: klonen, aan de hand van The Boys From Brazil.

Science or Fiction: de levende dode

In deze rubriek nemen we elke week een toekomstbeeld van een science-fiction film onder de loep: is de futuristische technologie in de film nog steeds fictie of is het inmiddels werkelijkheid geworden? Deze week: de levende dode, aan de hand van Frankenstein.

Science or Fiction: body swap

In deze rubriek nemen we elke week een toekomstbeeld van een science-fiction film onder de loep: is de futuristische technologie in de film nog steeds fictie of is het inmiddels werkelijkheid geworden? Deze week: body swap, aan de hand van Source Code.

Science or Fiction: de robots regeren

In deze rubriek nemen we elke week een toekomstbeeld van een science-fiction film onder de loep: is de futuristische technologie in de film nog steeds fictie of is het inmiddels werkelijkheid geworden? Deze week: de robots regeren, aan de hand van The Matrix.

Science or Fiction: de bionische man

In deze rubriek nemen we elke week een toekomstbeeld van een science-fiction film onder de loep: is de futuristische technologie in de film nog steeds fictie of is het inmiddels werkelijkheid geworden? Deze week: de bionische man, aan de hand van The Six Million Dollar Man.

science or fiction: verliefd op een robot

In deze rubriek nemen we elke week een toekomstbeeld van een science-fiction film onder de loep: is de futuristische technologie in de film nog steeds fictie of is het inmiddels werkelijkheid geworden? Deze week: verliefd op een robot, aan de hand van Her.

Science or Fiction: half mens, half dier

In deze rubriek nemen we elke week een toekomstbeeld van een science-fiction film onder de loep: is de futuristische technologie in de film nog steeds fictie of is het inmiddels werkelijkheid geworden? Deze week: half mens, half dier, aan de hand van Splice.

De AI-Revolutie: Onsterfelijk of uitgeroeid

Welkom bij deel 2 van de serie "Wacht, hoe is het mogelijk dat ik dit lees en ik snap niet waarom niet iedereen het hier over heeft."

De mens blijft eindverantwoordelijk

Robotethiek volgens Aimee van Wynsberghe

De Volmaakte Begrippenlijst

Duizelt het je van de wetenschappelijke termen, moeilijke woorden of onbekende technologieën? Deze begrippenlijst geeft je helderheid.