Een belangrijk onderdeel hierin is volgens Abbink dat we eerst de mens moeten begrijpen. De technologie moet vervolgens zodanig worden vormgegeven dat het de mens zelf leert kennen en begrijpen, en zich dus aanpast aan hoe wij ons gedragen. Dit staat recht tegenover het techno-centrisch denken waarbij de ‘behoefte’ van de technologie centraal staat.
Delft: Samenwerken met techniek
Mens en techniek versmelten in een steeds hoger tempo. David Abbink (1977) is universitair docent aan de TU Delft en voert onderzoek uit naar de interactie tussen mens en machine, met het doel mens en machine zo optimaal mogelijk te laten samenwerken.
©
VPRO
David Abbink, Technische Universiteit Delft
Zesde zintuig
Uit zijn onderzoek blijkt dat haptische feedback een grote rol speelt in het intuïtief samenwerken met techniek. Zonder dat we het in de gaten hebben maken we namelijk veel gebruik van ons ‘vergeten’ zesde zintuig: propriocepis. Dit is ons vermogen om heel nauwkeurig de positie en snelheid van ons lichaam te registreren. Het nut van haptische feedback is duidelijk te illustreren aan de hand van de rijsimulator: met sensorische feedback in het stuur ervaren wij de ‘tegenkracht’ die je in een echte auto wel voelt, maar in een simulatie niet. Op die manier stuurt de mens de machine aan, maar geeft de machine ook feedback aan de mens. Dit noemt Abbink shared control. De beste en veiligste manier om samen te werken met techniek, of zelfs ermee te versmelten, is door samen naar het doel toe te werken – techniek zelf is namelijk (nog) niet autonoom genoeg.
Deze haptische feedback speelt een belangrijke rol in telemanipulatie: het op afstand besturen van machines en robots. Abbink neemt een sprekend voorbeeld om duidelijk te maken hoe shared control de samenwerking met machines sterk kan verbeteren. Na de kernramp in Fukushima moest namelijk een deur worden geopend door een robot met een grijparm, maar omdat er geen haptische feedback aanwezig was werd het erg moeilijk om de robot de klink vast te laten pakken en de deur open te trekken. Hij is er wel een half uur mee bezig geweest.
samenwerken
Een geavanceerde toepassing van shared control is het exoskelet Mindwalker, die binnen de afdeling BioMechanical Engineering aan de TU Delft is ontworpen. Door gebruik te maken van allerlei sensoren is het voor iemand die verlamd is aan zijn benen mogelijk om het exoskelet aan te sturen met zijn gedachten. Zonder enige feedback is het moeilijk inschatten wanneer je voet op de grond staat of wanneer er onregelmatigheden op de vloer zijn, dus haptische feedback maakt het veel intuïtiever om dit sterk staaltje techniek aan te sturen, dankzij ons zesde zintuig.
De auto was altijd al een soort extensie van het menselijk lichaam en het exoskelet is daar eigenlijk een overtreffende trap van. Met Abbinks onderzoek moeten mens en techniek gelijkwaardig kunnen gaan samenwerken. De mens moet niet meer robot worden, maar de robot meer mens.