VPRO Tegenlicht

De voedsel BV

Het kleine Nederland is na de Verenigde Staten de grootste landbouwexporteur ter wereld. Fotograaf en documentairemaker Kadir van Lohuizen laat zien hoe dat eruitziet. Hij geeft een ontluisterend kijkje in de keuken van onze voedselindustrie.

zaterdag 5 november online, maandag 7 november, 22:20 uur, VPRO, NPO 2

Van alle groenten in de wereld heeft 70 procent via zaadveredeling een Nederlandse origine. We zijn de grootste tomatenexporteur van Europa. En onze uien gaan massaal naar Afrika. We importeren dan weer sperzieboontjes uit Kenia en asperges uit Peru. Daarentegen staat in Amsterdam Sloten de grootste indoorfarm van Europa, waarmee half Amsterdam in de toekomst van verse groenten kan worden voorzien.

De wereldwijde voedselproductie is verantwoordelijk voor ten minste 25 procent van alle uitstoot van broeikasgassen. Hierdoor komt de voedselvoorziening steeds meer onder druk te staan. Fotojournalist Kadir van Lohuizen gaat op zoek naar antwoorden op vragen als: waar komt ons voedsel vandaan? Hoe wordt het geproduceerd? En waar brengen we het naartoe? 

lees meer

    • © Kadir van Lohuizen / VPRO

    Afgekeurde stroopwafels die dienen als varkensvoedsel. Foto: Kadir van Lohuizen.

    Van Lohuizen laat zien dat varkens en kippen deels gevoed worden met afgekeurde stroopwafels, wine gums, slagroomtaarten, donuts en ander voedselafval, en dat in de grootste varkensslachterij van Nederland wel 20.000 varkens per dag worden geslacht. De koppen, poten en ingewanden gaan naar China, de 'spareribs' naar de VS en de hammen naar Italië en Spanje om als Italiaanse of Spaanse ham weer terug te keren naar Nederland.

    Van Lohuizens visuele onderzoek naar de wereld achter onze voedselproductie en -consumptie zet aan het denken. Wat zou de toekomst van dit voedselsysteem ons kunnen brengen?

    Camera en regie: Kadir van Lohuizen
    Fotografie: Kadir van Lohuizen
    Montage: Chris van Oers
    Research: Barbara Vos, Anna Lopriore, Daria Birang
    Productie: Zoe de Wilde en Regina Rijpkema
    Eindredactie: Doke Romeijn en Geert Rozinga

    Kadir van Lohuizen in de Tegenlicht Podcast

    Afgedankte tompoezen eindigen als varkensvoer, ham uit Italië en Spanje komt eigenlijk uit Brabant en de hele wereld eet Nederlandse uien, behalve Nederland zelf. Fotograaf Kadir van Lohuizen dook in de gekke wereld van de voedselindustrie en kwam verbaasd weer naar buiten. In de Tegenlicht Podcast vertelt hij wat hij tegenkwam.

    over de maker ↓

    Kadir van Lohuizen

    fotograaf en filmmaker

    Kadir van Lohuizen (1963) begon direct na zijn middelbare schooltijd met reizen en fotograferen. In 1988 startte hij als professioneel fotojournalist. Van Lohuizen reisde de hele wereld rond om maatschappelijke transities en conflictgebieden vast te leggen. Zijn foto’s, over bijvoorbeeld de Palestijnse opstand en diverse conflicten in Afrika, zijn gepubliceerd door internationale media.

    Voor zijn werk won Van Lohuizen meerdere keren een Zilveren Camera. In 2018 kreeg hij bij Wold Press Photo de eerste prijs in de categorie ‘Environment Stories’ voor zijn fotoproject ‘Wasteland’. Hij fotografeerde het afvalmanagement in diverse grote steden over de hele wereld. Zijn foto’s van groeiende afvalbergen en straten bezaaid met afval laten zien hoe groot de impact van afval op onze wereld is.

    De laatste jaren zijn klimaatcrisis, de veranderende natuur en de menselijke impact belangrijke thema’s in de fotoprojecten van Van Lohuizen. Toen in 2020 de coronacrisis begon, moest ook Van Lohuizen stoppen met reizen. Zijn wereldwijde blik werd gedwongen afgebakend tot zijn thuisland, Nederland.

    Van Lohuizen begon een nieuw project: ‘food for thought’. Een fotoproject over de voedselstromen in de wereld. Een wereldwijd systeem waarin Nederland een belangrijke rol speelt. Van Lohuizen focust in zijn eerste hoofdstuk dan ook op de rol van Nederland in de voedselindustrie.

    Van Lohuizen maakte eerder de aflevering 'Verovering van de Noordpool'

    meer verhalen over de economie

    © Rijksmuseum

    20 jaar toekomst verkennen met tegenlicht

    Dit online archief gebruikt kunstmatige intelligentie om meer dan 500 tegenlicht-afleveringen op een nieuwe manier beschikbaar en doorzoekbaar te maken. Zoek naar specifieke fragmenten, citaten en zelfs losse shots.