de Trumpificatie van de Duitse politiek
Maak kennis met de Trump-dubbelganger die uit het Duitse politieke landschap omhoog schiet en een stemmenmagneet is voor jonge mannen. Wie is hij en hoe heeft deze man bijgedragen aan de groei van de (extreem)rechtse AfD-aanhang?
Tekst Rosalien Manderscheid
Oost-Duitsland kleurde blauw bij de afgelopen verkiezingen. Met 152 mensen nam Alternatief voor Duitsland (AfD) zitting in het Duitse parlement, ook wel de Bondsdag genoemd. Maximilian Krah was één van de gelukkigen. Deze politicus kreeg maar liefst veertig procent van de stemmen uit zijn kiesdistrict.
Krah staat in Nederland vooral bekend om zijn dubieuze uitspraken, waaronder ‘‘niet elke SS’er was automatisch een misdadiger”. Zijn partij heeft hem deze uitspraak echter allang vergeven en hem een plekje aan het roer gegeven. Met de van Trump afgekeken provocatie-tactiek en communicatie naar zijn jonge publiek heeft hij de populariteit van de AfD de afgelopen jaren sterk doen toenemen. Met zelfs de uitgesproken steun van Elon Musk zit de wind hem duidelijk in de zeilen.
Dit artikel is onderdeel van een driedelige serie over de toekomst van Duitsland als het machtigste land van Europa.
echte mannen
Maximilian Krah kijkt ernstig de camera in en spreekt zijn TikTok-publiek toe: “echte mannen, die zijn rechts!” Voor hij ooit AfD-lid was en TikTok-filmpjes maakte, werkte Krah voor de Christelijk Democratische Unie van Duitsland (CDU). Toen hij serieuze potentie zag in de AfD om groot te worden besloot hij om over te stappen. Vooral bij Oost-Duitsers, die zich nog steeds verloren voelen na de val van de muur, raakt hij een snaar.
Krah vertelt in de VPRO Tegenlicht-aflevering De Duitse Trump: ‘Ik wil van de boomerpartij AfD een jongerenpartij maken. Toen ik me begon te ontfermen over de jonge kiezers, kreeg ik te horen dan twintig procent links en tachtig procent apolitiek was. Op die apolitieke tachtig procent ben ik me gaan focussen.’
De aantrekkingskracht van (extreem)rechts op jonge mannen speelt overal, maar in Duitsland in het bijzonder. Jongens van de extreemrechtse identitaire beweging werken al jaren aan een omwenteling en worden in de gaten gehouden door de Duitse veiligheidsdienst. De groep drukt kranten, maakt video’s en verkoopt rechtse literatuur. En ze stemmen allemaal op de AfD.
de Trump-tactiek
Krah licht toe hoe hij die jongeren bereikt: ‘In de heterogene samenleving die we hebben, draait politiek om het aanspreken van identiteiten. Onze maatschappij valt uit elkaar in milieu’s en elke politieke beslissing moet zich sterk verbinden met een specifiek milieu via een toegepaste communicatiestrategie. Trump heeft deze tactiek in de politiek geïntroduceerd en ik oefen het uit. Ik heb veel van hem geleerd, zoals directe, korte en ironische communicatie en bereidheid tot conflict.’
Krah heeft wel door dat ze hem, niet altijd positief, de Duitse Trump noemen. ‘Je moet nu alles langs de Trump-lat leggen, dat is wat de oude politiek niet begrijpt. Je ziet hoe snel het gaat. Ik heb goed naar hem gekeken. Ze noemen mij de Duitse Trump en ja, daarmee krijg je veel likes en kliks. Dus noem mij gerust zo.’
met Musk achter de muur
Elon Musk steunde de AfD in de Duitse verkiezingsstrijd en JD Vance bekritiseerde de Bondsdag tijdens een conferentie in München, omdat de regerende partijen niet willen samenwerken met de AfD. Deze strategie om extreemrechts buiten te sluiten wordt ook wel de ‘brandmauer’ genoemd, refererend aan een muur die het vuur tegenhoudt.
Krah: ‘Sinds Elon Musk AfD steunt weet iedereen dat de partij aan onze kant van de ‘brandmauer’ gewoon heter is’. Daarnaast is het er niet eenzaam, want volgens hem zitten Amerika, Rusland, Turkije en China aan dezelfde kant van de denkbeeldige muur.
Ondanks dat de AfD is gestegen in populariteit en het CDU begin dit jaar met tegenzin met een AfD-migratievoorstel instemde, blijft de ‘brandmauer’ zo goed als staan. Niemand in de Bondsdag wil met ze regeren, voorlopig.
Lees meer over de opkomst van AfD en hoe deze partij juist in Oost-Duitsland populair kon worden, in het volgende deel van deze driedelige serie artikelen aanvullend op de drie VPRO Tegenlicht- uitzendingen met het thema Neo-Duitsland.
meer verhalen over politiek
-
- kijk aflevering ‘de ideale unie volgens Mathieu Segers’
- lees artikel ‘verkiezingen EU en digitaal discours om te huilen’
- lees artikel ’my big fat Greek corrupt government’
- lees artikel ‘zijn actiegroepen criminele organisaties?’
- kijk aflevering ‘de toekomst van protest’
- lees artikel ‘zo legt een dictator de journalistiek het zwijgen op’
- lees artikel ‘hoe ziet Nederland eruit onder een conservatieve wind?’
- lees artikel ‘stem een MBO’er de kamer in!’
- meer over politiek