Informatief, vernieuwend, maar vooral ook hoopvol. Dit waren de beste verhalen van Tegenlicht in 2021.

Het jaar nadert zijn einde en dat betekent natuurlijk: terugblikken. Het was een jaar waarin de wereld bewoog door klimaatverandering en corona, en Nederland stilstond door vastgelopen formaties en eindeloze lockdowns. Het was ook een jaar waarin wij 22 uitzendingen maakten bijna honderd artikelen schreven. Wat waren de beste verhalen van Tegenlicht? Wat zeggen ze over dit tumultueuze jaar? 

In de meest gelezen en bekeken verhalen van dit jaar stond één onderwerp centraal: verandering. Niet meer rijden op fossiele brandstoffen, niet meer WhatsAppen, niet meer wonen bij een huisjesmelker. Wel samenleven met de natuur, wel kritisch naar onszelf kijken en misschien zelfs een revolutie.

Vooral onze hoopvolle verhalen kregen jullie aandacht. Misschien is het in crisistijden fijner om na te denken over wat er goed kan komen, dan wat er nog meer mis kan gaan.

Wij zetten de acht beste verhalen voor je op een rijtje. 

↓ de 8 beste verhalen van Tegenlicht in 2021 ↓

1. Rijden op zon

De meest bekeken aflevering van het jaar was meteen de vrolijkste. Het ziet ernaar uit dat we in de toekomst allemaal kunnen rijden op zonne-auto's.

Vanaf 2030 mogen er in Nederland geen nieuwe auto’s worden verkocht die op benzine of diesel rijden. Maar waar gaan we dan op rijden? Elektrisch rijden gaat binnenkort een nieuwe dimensie krijgen. Waar we nu nog steeds een stekker in het stopcontact moeten steken om de auto op te laden, zou het zomaar kunnen dat de zon een belangrijk deel van het opladen gaat overnemen.

Wat begon als een studentenchallenge, is nu de basis voor stekkerloze mobiliteit. In 'Rijden op zon' bekijkt VPRO Tegenlicht de kersverse modellen en spreekt de ontwerpers over hun dromen en de hinderpalen. 

Kijk de uitzending

2. Samenleven met de natuur

Inmiddels is het voor veel mensen duidelijk dat klimaatverandering realiteit is en dat we het aan de mensheid zelf te danken hebben. De mens moet dus meer gaan samenleven met de natuur in plaats van haar uit te buiten. Maar hoe dan? 

Wetenschappers van de Universiteit Wageningen bieden een groen-blauw kijkje in de toekomst en laten zien hoe Nederland er over honderd jaar uit zou kunnen zien als we echt gaan samenleven met de natuur. VPRO Tegenlicht interviewde Tim van Hattum, programmaleider klimaat, en een van de gepassioneerde onderzoekers achter het WUR-rapport. 

Een blauw-groen landschap, voedselbossen, zeewier en lisdodden: zo kan Nederland er over honderd jaar uitzien.

Lees het artikel

3. Wonen buiten de box

Je hoort dagelijks over de krapte op de woningmarkt, de exorbitant hoge huren en de typische huisjesmelkers. Maar creatieve oplossingen lijken niet de boventoon te voeren in het gesprek omtrent de woningcrisis. Daarom sprak VPRO Tegenlicht pioniers die werken aan wonen voor de toekomst.

Wordt het bouwen, bouwen, bouwen, voor iedereen een doosje van beton, of kan de woningnood ook creatiever en duurzamer worden opgelost? We leren van ideeën als het gebruiken van leegstand, gerobotiseerde huizenfabrieken, open-source zelfbouw en het omarmen van tijdelijkheid. Alles om je te inspireren om creatief naar de woningcrisis te kijken.

Kijk de uitzending

4. Onomkeerbaar veranderd leven

Genoeg positiefs voor vandaag: dit veelgelezen artikel gaat in op het IPCC-rapport waarin stond dat het leven op aarde, zoals we het kennen, binnen enkele decennia onomkeerbaar veranderd zal zijn. De huidige maatregelen om de broeikasgasuitstoot in te perken schieten tekort om grootschalige klimaatrampen te voorkomen in de nabije toekomst.

Het rapport is een van de meest serieuze, strenge waarschuwingen die het IPCC tot nu toe heeft afgegeven. Dat komt omdat het Panel dit keer stilstaat bij zogeheten ‘tipping points’. Bij zulke tipping points hebben temperaturen een dusdanig kritiek niveau gepasseerd, dat er een onvermijdelijk domino-effect ontstaat van desastreuze gevolgen. 

Lees het artikel

5. Wijze lessen van Afghanistan

We kennen de beelden allemaal: mensen die in paniek achter een opstijgend vliegtuig aanrennen, gigantische rijen voor paspoortcontrole's en vrouwen die uit wanhoop hun baby aan een Amerikaanse soldaat geven. Dit is Afghanistan na het terugtrekken van de VS en de machtsovername van de Taliban.

Met die machtsovername kondigde zich een nieuwe wereldorde aan. Waarin de VS niet langer de internationale politieman is, waarin China een eigen rol opeist, en waarin Europa kleur moet gaan bekennen. Wat hadden wij anders kunnen doen? Welke humanitaire en geopolitieke lessen kunnen we leren?

Kijk de uitzending

6. Waarom je Whatsapp nú aan de kant moet zetten

Gebruik jij nog Whatsapp? Sinds 15 mei gelden er nieuwe voorwaarden voor de app. Er zijn experts die zeggen dat voor jouw privacy niets verandert. Maar naar die mensen kun je maar beter niet luisteren, vindt Roland Duong. Hij dook in de gegevens die WhatsApp van je verzamelt en als je dat allemaal weet, rest er maar één optie: overstappen naar Signal.

Zomaar een greep uit de gegevens die WhatsApp van je verzamelt: 'nauwkeurige locatiegegevens van uw toestel, uw activiteiten, hoe u communiceert met anderen via onze Diensten, uzelf, of u online bent, Telefoonnummer, de mobiele provider of internetdienstverlener, de taal en tijdzone, en IP-adres.'

Krijg je hier een onprettig gevoel bij? Dat is maar goed ook. In dit artikel vind je meer redenen waarom je Whatsapp nog voor 2022 moet verwijderen.

Lees het artikel

7. De race om de superbatterij

Het is misschien niet direct het meest sexy onderwerp van dit jaar: opslag. Maar toch bleek dat veel van jullie dit verhaal enorm interessant vonden. Belangrijk, want zonder goede opslagtechnologie loopt de energietransitie onherroepelijk vast.

Het gaat steeds beter met het opwekken van groene energie: naar verwachting draait Nederland in 2030 voor 75 procent op zonne- en windenergie. Efficiënte en effectieve opslag is noodzakelijk om pieken en dalen in de opwekking van zon- en windenergie het hoofd te bieden. Overal ter wereld zijn opslagtechneuten en batterijpioniers op zoek naar manieren om duurzame energie op te slaan. 

Kijk de uitzending

8. Waarom het tijd is voor een jongerenrevolutie

Voor jongeren was 2021 niet het makkelijkste jaar. Ze vielen van de ene in de andere lockdown, verloren al hun flexbaantjes, zaten in kleine studeerkamertjes en volgden al hun onderwijs via Zoom. Daarnaast hebben ze geen kans op een huis, krijgen ze geen basisbeurs en komt klimaatverandering waarschijnlijk op hun bordje terecht.

Jongeren voelen zich genaaid, dat is duidelijk. In januari vroeg VPRO Tegenlicht zich af: is het tijd voor een jongerenrevolutie? Meer dan ooit lijkt het antwoord: ja.

Lees het artikel

meer verhalen?