Er gaan wereldwijd steeds meer geluiden op - opvallend genoeg bij veel jongeren - om het monopolie van Big Tech te breken en weer een internet te creëren dat van en voor iedereen is. Een digitale ruimte waar we zelf invloed op hebben, waar we zelf bepalen wat we zien en wat we doen. Tegenlicht onderzoekt in deze aflevering de toekomst van het internet, ‘de digitale ruimte’ die het World Wide Web voortbracht en die nu ons leven zo goed als bepaalt.
Zoekmachines, mail, social media, mobiele telefoons, apps, alle digitale systemen, augmented reality, artificial intelligence: zonder internet werkt niks. Ziekenhuizen liggen plat, er kan niet meer gereisd worden, banken - en dus je rekeningen - zijn onbereikbaar en je verliest contact met alles en iedereen om je heen. Internet is ons leven en tegelijkertijd maken we ons er weinig druk over. Als internet een basisbehoefte is, waarom laten we het dan door een selecte groep bedrijven beheersen?
Tegenlicht spreekt met pioniers en vernieuwers die zich inzetten voor een een beter, gezonder internet dat rekening houdt met onze mensenrechten:
VPRO Tegenlicht
error 404: het internet in crisis
Het World Wide Web, ooit symbool van hoop en vrijheid, is 35 jaar later uitgegroeid tot een web van commerciële belangen, afhankelijkheid en desinformatie. Een aantal grote techbedrijven bepaalt wat we zien en doen, terwijl democratie en autonomie onder druk staan. VPRO Tegenlicht onderzoekt hoe het zo ver heeft kunnen komen én hoe we het internet weer van iedereen kunnen maken.
©
vpro tegenlicht
Kim van Sparrentak
Is Europarlementariër en werkt aan wetgeving om Big Tech te reguleren, waaronder de Digital Fairness Act, en zet zich in voor Europese digitale autonomie.
©
vpro tegenlicht
Ramya Krishnan
Is advocaat en voert een rechtszaak tegen Meta voor meer controle op social media, een mogelijke doorbraak tegen de macht van Big Tech.
©
vpro tegenlicht
Nabiha Syed
Voormalig jurist en journalist, vecht voor openheid en creativiteit om zo tot een eerlijker en ethischer internet te komen als directeur van de Mozilla Foundation.
©
vpro tegenlicht
Rudy van Belkom
Directeur van Stichting Toekomstbeeld der Techniek en pleitbezorger van technologie die rekening houdt met de imperfecties van de menselijke natuur.
©
vpro tegenlicht
Ctrl + Alt + Reclaim
Een grassroots actiegroep van jonge activisten die strijden tegen verslavende algoritmes, online haat en schendingen van privacy.
©
floor van der meulen
Floor van der Meulen
Floor van der Meulen volgde de Willem de Kooning Academie en groeide uit tot een veelzijdige, prijswinnende filmmaker. De korte film ‘9 days: From My Window in Aleppo’ (2016) waaraan Van der Meulen meewerkte, werd bekroond met de European Film Award. In ‘The Last Male on Earth’ (2019) volgt Van der Meulen de laatste levensdagen van de allerlaatste mannelijke noordelijke witte neushoorn op aarde, Sudan. Meer weten over haar werk? Luister deze aflevering van Nooit Meer Slapen.
regie
Floor van der Meulen
research
Chris Vijn
camera
Olaf Schuur
Remco Bikkers
Hans Bouma
geluid
Mark Witte
Bente van der Spek
Diego van Uden
Lily van Leeuwen
Jillis Schriel
Greg Miller
Daan Arens
montage
Jouke Dubel
dramaturg
Jurjen Blick
beeldresearch
Paula Witkamp, Barbara Kist
vormgeving
Fien Leeflang
productie
Marie Schutgens
productie-assistent
Amber Wilmsen
uitvoerend producent
Elleke Claessen
eindredactie
Julia Veldman
© VPRO 2025