MUZIEK

TESSA Hoi, daar ben ik weer… Nog steeds druk aan het factchecken, want er blijven maar vragen binnen komen. Heel tof trouwens! Naar aanleiding van de vorige redactie kreeg ik deze binnen...

LUISTERAAR Hey! Eeehm, jullie hebben het er dus over de hormonen via het riool bij de vissen in het water komt. Dat zal dan wel het zoete water zijn, of het zoute water. En dan ben ik weer direct benieuwd, in hoeverre dat water of die hormonen weer terug komen in het water van de kraan. Want een deel van het water wat uit onze kraan komt wordt volgens mij gefilterd uit het IJsselmeer en onze rivieren. Dus dat lijkt me wel interessant voor het onderzoek: in hoeverre we straks alleen maar water uit de kraan hoeven te drinken om hormonen binnen te krijgen. Nou ik ben wel benieuwd!

TESSA Komen die vrouwelijke hormonen dus inderdaad ook echt in ons drinkwater terecht? Als je sommige artikelen op internet mag geloven dan zou dit zo maar eens waar kunnen zijn. Het Algemeen Dagblad kopte in 2011 bijvoorbeeld ‘Kraanwater bezorgt mannen vrouwelijk lichaam’ en stelde dat ‘de typische peervorm, waarbij het vet zich concentreert op de heupen en dijen, ontstaat door hormonen die in kraanwater zitten’. Amerikaanse deskundigen zouden hiervoor waarschuwen. Best wel heftig, maar klopt dit wel?

Hiervoor heb ik contact opgenomen met het RIVM, het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Wat blijkt: inderdaad. Rioolzuiveringsinstallaties kunnen niet alle resten van geneesmiddelen uit het water halen. Dus via ons toiletbezoek, het riool en de zuiveringsinstallaties komt een gedeelte hiervan terecht in wat we oppervlaktewater noemen. Veertig procent van ons drinkwater komt uit deze waterbronnen. De rest is grondwater en dit wordt eigenlijk al natuurlijk gezuiverd en is veel minder verontreinigd.

Sommige van die oppervlaktewateren zijn dus drinkwaterbronnen. Zoals de Rijn en de Maas. Opvallend detail: er zijn eigenlijk geen wettelijke normen voor hoeveel geneesmiddelen in drinkwater en drinkwaterbronnen mogen zitten. Maar, het RIVM schrijft dat ze als voorzorg zo nu en dan de Rijn en de Maas testen op stoffen die schadelijk kunnen zijn voor planten en dieren. Hierbij handhaven ze een Europese afspraak met een signaleringswaarde van 0,1 microgram per liter water. Voor de duidelijkheid: 0,1 microgram is 0,0000001 gram. En dan heb ik het over planten en dieren. Want de grens voor mensen ligt zelfs nog ietsje hoger. Kortom: heel weinig dus. Alles onder deze grens vinden we dus oké.

Met de nadruk op de meeste stoffen, want: voor oestrogenen die in de pil zitten adviseert Europa een veel strengere signaleringswaarde in ons oppervlaktewater: 0,035 nanogram per liter water. In Nederland adviseren ze zelfs 0,016 nanogram per liter water. Dat is 0,000000000016 gram per liter water. Superweinig dus, zelfs minder dan de helft van wat Europa adviseert.

Oké, dit zijn heel veel cijfers, maar de vraag is: zitten er hormonen uit de pil in ons drinkwater? Ik bel met Leon Kors van het Waternet.

LEON KORS Ik ben werkzaam als teamleider drinkwaterkwaliteit en procesondersteuning bij Waternet.

TESSA Waternet is één van de bedrijven in Nederland die drinkwater uit ons oppervlaktewater haalt. Hij vertelt dat Waternet via allerlei geavanceerde technieken dit water zuivert en het uiteindelijke drinkwater test op onder andere hormonen. Op dit moment kunnen ze meten tot onder de 0,007 nanogram per liter water, dus onder de veilige grens volgens Nederland en Europa. Tot nu toe hebben ze nog nooit hormonen boven die waarde in ons drinkwater gevonden. Ik vraag hem of ons drinkwater dus veilig is.

LEON KORS Ja, drinkwater is veilig. Het niveau waarop wij de eventuele aanwezigheid van hormonen kunnen detecteren is zo laag, dat het geheel veilig is voor consumptie. 

TESSA Oke, er zijn dus allemaal verschillende normen, maar als je de strengste neemt en kijkt naar de metingen van ons drinkwater, dan wordt daar niks van deze hormonen in gevonden.

Nog even terug het Algemeen Dagblad. Je weet wel, dat artikel waar ik het in het begin over had. Daarin werd beweerd dat je als man een peervormig lichaam kan krijgen door ons drinkwater. Moet je hier nou bang voor zijn? Leon Kors stelt gerust.

LEON KORS Ik denk dat er genoeg stoffen in het millieu zijn die dat effect ook zouden kunnen bewerkstelligen. Maar, daar waar het gaat over drinkwater, dat risico is geheel uitgesloten. Dus mannen gewoon lekker doordrinken uit de kraan. 

MUZIEK