Na elf jaar kreeg onze regisseur Kees Brouwer dit jaar eindelijk een kijkje binnen de muren van het meest waardevolle bedrijf van Nederland. Het Brabantse ASML is namelijk de enige in de wereld die de allerbeste computerchip-machines kan bouwen. En de wereld schreeuwt om chips. Wat doet de geopolitieke en economische druk met het bedrijf? En kan ASML de snel groeiende vraag naar nieuwe en betere chips wel aan?

We staan op een keerpunt in onze geschiedenis. Grootmacht Rusland toont zijn dictatoriale spierballen met de invasie in Oekraïne en die andere grootmacht, China, neemt ook steeds duidelijker positie in. Volgens de prognoses zal China, met haar 1,4 miljard inwoners, ergens in de komende twintig jaar de VS inhalen als economische wereldmacht.

VPRO Tegenlicht onderzoekt vanuit verschillende perspectieven wat de mogelijke toekomstscenario’s zijn voor dit nieuwe geopolitieke centrum van de wereld. Hoe ziet de wereldkaart er volgens China uit? En gaat dat ook onze wereldkaart worden?

Het kleine Nederland is na Amerika het grootste exportland voor veeteelt. Fotograaf en documentairemaker Kadir van Lohuizen legde vast hoe dat eruit ziet. Zoveel efficiënte voedselproductie met zo weinig ruimte. Deze aflevering van VPRO Tegenlicht is niet helemaal gepast tijdens de feestdagen, of misschien juist wel. Want weet jij waar jouw Kerstmaaltijd vandaan komt?

Dat K-woord… Kapitalisme! Daar moeten we vanaf, als het van Abel van Gijlswijk ligt. De wereld is namelijk onder invloed van de magie van het kapitalisme. Als zanger van punkband Hang Youth geeft Abel letterlijk en figuurlijk een stem aan een generatie die zich op allerlei vlakken belazerd voelt. Of het nu gaat over betaalbaar wonen, het klimaat, of de rijken die minder belasting betalen dan de rest. In nummers van gemiddeld een minuut verwoordt hij de onvrede van iedereen die voelt dat er ergens iets niet klopt.

VPRO Tegenlicht volgde Abel in zijn strijd tegen het kapitalisme. Een aflevering die blijvende chaos heeft aangericht bij ons op de redactie van VPRO Tegenlicht. Welkom in de wereld van Abel van Gijlswijk. Alles moet beter. Binnen 24 uur.

In 2022 werd steeds vaker duidelijk dat de wereldwijde handelsmarkt, die als geoliede machine georganiseerd was, zijn gebreken vertoont. De oorlog in Oekraïne, klimaatverandering en de coronapandemie zorgen voor grote schaarste in grondstoffen en voedsel. Met lege winkelschappen en lange levertijden tot gevolg. Hoe moeten we omgaan met lange, complexe supply chains, die regelmatig onverwacht stilvallen?