De huidige plannen van landen om hun uitstoot te beperken zijn onvoldoende om de klimaatdoelen te halen. Als we niet meer doen, stevenen we volgens het IPCC af op ongeveer 3,2 graden opwarming in 2100. De gevolgen hiervan zijn desastreus. ‘De weg naar het doel is een smal paadje geworden,’ zo liet het Planbureau voor de Leefomgeving weten.
Volgens het laatste IPCC rapport is het nu of nooit. Tegelijkertijd lijkt Will Smith meer aandacht te krijgen. Toch biedt hoogleraar omgevingspyschologie Linda Steg een sprankje hoop.
Don't Look Up
Maar in de dagen nadat het rapport verscheen, ging de aandacht vooral naar een nieuw ‘don’t look up’-moment. Acteur Will Smith deelde een klap uit tijdens de Oscar-uitreiking en vraag of die klap terecht was of niet domineerde het debat. Het aanstaande einde van de mensheid verdween naar de achtergrond.
Mensen zijn best bereid tot actie
Toch biedt hoogleraar omgevingspsychologie Linda Steg, die meeschreef aan het IPCC-rapport, een klein beetje hoop. In een interview met RTV Noord vertelt de Groningse hoogleraar dat mensen best bereid zijn tot actie, ‘meer dan we denken’.
Overheden en bedrijven handelen vaak terughoudend omdat ze denken dat er geen draagvlak is, maar volgens Steg is dat er dus wel. ‘Mensen weten alleen niet altijd wat ze moeten doen. Klimaatvriendelijk gedrag is vaak lastig en duur.’
Volgens Steg is het daarom belangrijk dat de verantwoordelijkheid niet volledig op het individu wordt afgeschoven. Iedereen moet in actie komen, juist ook overheden en vervuilende bedrijven. Consumenten zijn minder bereid tot actie als ze het idee hebben dat bedrijven en overheden hun verantwoordelijkheid niet pakken, terwijl overheden en bedrijven vaak terughoudend handelen omdat ze denken dat er geen draagvlak voor is bij de bevolking. Zo gebeurt er niks. Om deze vicieuze cirkel te doorbreken moet volgens Steg iedereen tegelijkertijd opstaan.
Daarom moet er volgens Steg meer en beter worden gekeken naar gedragsverandering. ‘Als mensen alleen maar met negatief nieuws geconfronteerd worden, en dat onthouden, dan kan dat een verlammend effect hebben op hun eigen gedrag.’ Er moet een juiste balans worden gevonden. ‘Je moet duidelijk maken wat goed gaat. Maar ook dat het nog niet goed genoeg gaat. Dat kan mensen ertoe bewegen een stapje extra te zetten.’