vpro tegenlicht

verbindende vertellers

Wat is de zin van het leven? Waarom ben ik hier? In een hevig individualistische samenleving, en zonder het grote verhaal van een kerk dat je begeleidt van wieg tot graf, moeten we veel vragen zelf zien te beantwoorden. Maar hoe? Hoe vind je betekenis in een veranderende wereld? En hoe verbinden we onszelf nu met anderen?

vanaf 29 oktober online | woensdag 1 november 20.30 NPO 2

In een tijd waar depressiecijfers stijgen en het aantal online lifecoaches explodeert, worden we gedwongen zelf op zoek te gaan naar richting in ons leven. Maar hoe doe je dat in een steeds individualistischer wordende samenleving? Hoe ontdek je jouw eigen levensverhaal? Wat doe je als dat verhaal zoek lijkt te zijn en hoe verbind je je daarin met anderen?

VPRO Tegenlicht duikt in deze zoektocht naar zingeving met Nederlanders van verschillende generaties die op hun eigen unieke manieren betekenis proberen te vinden in het leven.

De trend van individualisering is al geruime tijd gaande, maar sinds de uitbraak van de coronapandemie zijn de depressiecijfers aanzienlijk toegenomen. De behoefte aan nieuwe verhalen, die weer betekenis geven en het gevoel van verbondenheid bevorderen, groeit, zo merkt ook verhalenverteller Sahand Sahebdivani. In het cultuurcentrum Mezrab experimenteert Sahand met trainingen over de kunst van het vertellen en laat hij zien hoe verhalen een verbindende kracht kunnen hebben.

In het Gelderse dorp Heerenwaarde zoeken nieuwe dorpsbewoners Hans & Helène ook een nieuw verhaal, maar dan voor de leegstaande kerk in het centrum. Zij onderzoeken of de functie van een kerk nog past in het moderniserende dorp. Mediamaker Bob Morskate gooide het roer om in zijn levensverhaal, en nam YouTube coach David Goggins als lichtend voorbeeld voor zijn nieuwe leven. Hij blikt terug op dat levensverhaal, waarin hij zowel verantwoordelijkheid voelt voor zijn succes als voor zijn lijden. En pastoor Zwanine Siedenburg verzamelt levensverhalen van mensen zonder een sterk sociaal netwerk om hun verhaal te kunnen delen tijdens hun uitvaart.


Sahand Sahebdivani
Sahand Sahebdivani is verhalenverteller. Geïnspireerd door de Iraanse verhalen uit zijn jeugd, leert hij anderen hoe zij hun verhaal kunnen voordragen. Zo ontdekt hij hoe verhalen, persoonlijk of eeuwenoud, ons verbinden, betekenis geven en ons belangrijke lessen over het leven kunnen leren.


Hans en Hélène
Hans en Hélène wonen in Heerewaarden, een klein dorp in Gelderland. Nu religie voor de meeste bewoners heeft afgedaan, moet een nieuw verhaal gevonden worden voor de kerk, voorheen het kloppende hart van hun gemeenschap. Hans en Helène onderzoeken bij hun dorpsgenoten wat zo’n nieuw verhaal kan zijn, waarbij de verbindende functie van het gebouw niet verloren gaat.


Bob Morskate
Bob zat jarenlang in een dal, maar kwam daaruit door de filosofie van ex-marinier en YouTube influencer David Goggins: je geest verharden door je lichaam af te beulen, mentale kracht door fysiek lijden. Bob kijkt terug op zijn levensverhaal, waarin hij zowel verantwoordelijkheid voelt voor zijn succes als voor zijn lijden.


Zwanine Siedenburg
Zwanine Siedenburg tekent de verhalen op van mensen in Amsterdam die zich in de marge van onze samenleving bevinden. Kort als het leven van deze mensen vaak is, draagt ze de opgeschreven verhalen voor tijdens hun uitvaart. Zo wil ze een waardig afscheid geven aan hen die anders in anonimiteit de wereld zouden verlaten. Ook worden deze levensverhalen opgeslagen in het Amsterdams Stadsarchief. 


over de maker

Halil Özpamuk
Halil Özpamuk (1979) is documentairemaker en fotograaf. Hij houdt zich veel bezig met het thema identiteit. 


regie
Halil Özpamuk

research
Sharine Rijsenburg

redactie
Ilija Bozovic
Mo Jouhri
Tara Vierbergen
Eva Idenburg
Julia Veldman
Daan Kuys
Paula Witkamp

camera
Roel van 't Hoff

geluid
Mike van der Sluis
Susanne Helmer
Lucas van Eck

editor
Remi van der Heiden

stem
Sarah Sylbing

productie
Marie Schutgens

eindredactie
Geert Rozinga
Julia Veldman

© VPRO 2023


verhalen bij dit thema