afvallozingen in de Maas: drinkwater 7 miljoen mensen in gevaar

De Maas is sterk vervuild door bedrijven die hun afval, chemische stoffen en microplastics erin dumpen. Drinkwaterbedrijven luiden nu de noodklok: door verouderde en onvolledige vergunningen wordt de waterkwaliteit geschaad.

Tekst: Ilija Bozovic

PFAS

PMT-stoffen geven de grootste problemen in drinkwaterbronnen. Dat zijn afvalstoffen die persistent, mobiel en toxisch zijn. PFAS is hier een bekend voorbeeld van. Ze zijn moeilijk afbreekbaar, lossen goed op in water, zijn nauwelijks te zuiveren en bovendien giftig voor mens en milieu. 

Afvalwater wordt zowel direct in het rivierwater geloosd als via de riolering, maar momenteel is het veelal onbekend waar deze giftige PMT-stoffen worden geloosd. 

Bedrijven hebben een vergunning nodig om afvalstoffen te mogen lozen, maar een groot deel van de vergunningen is verouderd of onvolledig. Vaak zijn niet alle afvalstoffen hierin opgenomen die verplicht zijn om te meten. Hierdoor is het niet altijd bekend welke giftige stoffen er nog meer geloosd worden. 

drinkwater

Volgens de RIWA, de vereniging van rivierwaterbedrijven, moet er haast worden gemaakt met het opstellen van een volledig overzicht van alle industriële lozingen in de Maas. ‘Op deze wijze kan onmogelijk de waterkwaliteit van de Maas effectief bewaakt worden en zullen doelstellingen ter verbetering van de waterkwaliteit nooit gehaald kunnen worden,’ aldus Maarten van der Ploeg, directeur van RIWA-Maas.

Jaarlijks wordt er 500 miljard liter water uit de Maas gehaald om hier drinkwater voor zeven miljoen mensen van te maken. Dat water wordt gebruikt in Rotterdam, Den Haag, Brussel, Antwerpen, delen van Limburg en Zeeland en West-Vlaanderen. Maar naast het drinkwater zijn de lozingen ook een gevaar voor de natuur, dieren en de landbouw die gebruik maken van water uit de Maas.

Maas in de Wet

Jessica den Outer en Noï Boesten maken deel uit van ‘Maas in de Wet’, een burgerinitiatief dat rechten voor de Maas wil afdwingen. Eén van die rechten zou moeten zijn om vrij te zijn van vervuiling. Met zulke rechten worden er vertegenwoordigers aangesteld die spreken namens de natuur en nemen de ecologische belangen mee. In 2023 ging Tegenlicht langs bij het initiatief.