‘goed onderwijs is wanneer leerlingen trots zijn’

Wat maakt goed onderwijs? In deze miniserie vragen we het aan drie topdocenten van verschillende onderwijsvormen. Dit is deel 3: het speciaal onderwijs.

Tekst Daan Kuys

Om het onderwijs is eigenlijk altijd wel wat te doen. De ene keer is er ophef over technologie-lespakketten ontwikkeld door Shell. De andere keer gaat het over seksuele en lhtbiq+-voorlichting die niet gegeven zou mogen worden aan basisschoolleerlingen. Een ander terugkerend thema is dat de kwaliteit van het onderwijs elk jaar slechter en slechter lijkt te worden.

De vraag hoe we onderwijs het beste kunnen vormgeven en onze kinderen het beste kunnen ontwikkelen is dan ook een tijdloze en nogal een fundamentele. Die oervraag bespreken we in deze miniserie met drie topdocenten, allen genomineerd voor de titel Leraar van het Jaar 2024 (uitreiking aanstaande 3 oktober) en alledrie uit een andere tak van onderwijssport. Wat zijn de verschillen en de overeenkomsten tussen de visies van deze docenten?

‘methodes zijn voor docenten een fijne houvast, maar het is veel leuker om ze zelf te maken'

Roos Hoornick geeft de opleiding dienstverlening & product op het voortgezet speciaal onderwijs. Het speciaal onderwijs is er voor leerlingen die specialistische ondersteuning nodig hebben, die het regulier onderwijs niet kan bieden.

Roos Hoornick (29)
Docent dienstverlening & product
De Ortolaan in Roermond - voortgezet speciaal onderwijs - jongeren met gedragsproblemen

De opleiding Dienstverlening & Product bestaat uit vier onderdelen: het organiseren van een activiteit, productietechniek, promoten & verkopen en multimedia (zeg maar alles rondom video en social media). Zo worden leerlingen voorbereid op zo’n beetje alle mogelijke banen die er momenteel op de arbeidsmarkt zijn.

De leerlingen werken vooral in groepsprojecten waarbij een activiteit wordt georganiseerd, bijvoorbeeld een modeshow of een foodtruckfestival. Externe opdrachtgevers zijn daarbij cruciaal. Die geven het project professionaliteit. Want als je tegenover serieuze ondernemers zit, kun je je moeilijker misdragen. Althans, dat kan wel, maar dan sta je als groep voor lul. Als je je niet goed voorbereid, spreekt de groep je dus erop aan. Leerlingen worden zo hopelijk klaargestoomd voor de maatschappij.

Hoornick ontwerpt haar lessen zelf. ‘Methodes werken voor sommige leerlingen goed en voor docenten is het soms een fijne houvast. Maar het is veel leuker om ze zelf te maken, zodat je zelf ook enthousiast bent over wat je aanbiedt aan de leerlingen. Ik kijk wel naar de doelen van het syllabus en de eisen, alleen giet ik dat in een leuker jasje. Daardoor sluit het beter aan bij wat de leerlingen boeiend vinden en wat er bij hen leeft.’ Ook de kleine klassen die bij het specialistische onderwijs horen helpen Hoornick om goed les te geven. Ze ziet de leerlingen zoveel uur in de week dat ze een band met hen opbouwt.

Wanneer is onderwijs volgens haar geslaagd? ‘Als ze bijvoorbeeld zenuwachtig zijn voor een presentatie, maar dan toch die stap zetten. Of als de lesstof aansluit bij hun belevingswereld en ze genieten van wat ze doen. Eigenlijk is onderwijs goed wanneer de leerlingen zich gewoon prettig voelen, zichzelf kunnen zijn en trots zijn op dat wat ze gedaan hebben.’