Volgens de Russische president Vladimir Poetin is het uiteenvallen van de Sovjet-Unie de grootste politieke catastrofe van de twintigste eeuw geweest. En hierin staat hij niet alleen. Veel Russen verlangen terug naar de zekerheden van de Sovjet-Unie en de gebieden die daarbij horen. Ze willen dat Rusland er weer toe doet op het wereldtoneel. De inlijving van de Krim in februari 2014 vergrootte dan ook Poetins populariteit in eigen land.
Maar wat triomf bracht in Rusland, leidde in omringende landen juist tot angst. Dat zijn landen die vaak een lange geschiedenis hebben van overheersing door Rusland of de Sovjet-Unie. Of landen die, net als Oekraïne, een grote Russischtalige minderheid hebben. Al sinds de Romeinse tijd vormen ze het grensland tussen Europa en Rusland en zijn ze talloze malen vanuit beide kanten onder de voet gelopen. Voor deze landen is het een uitdaging om bij Europa te schuilen zonder de toorn van Rusland te wekken. De komende tijd zal uitwijzen of dat mogelijk is.
De Russische annexatie van de Krim is na de val van de Muur de belangrijkste geopolitieke ontwikkeling in Europa. De vraag is wat de gevolgen zullen zijn. Stevenen we af op een nieuwe koude oorlog? Of wordt het een warme oorlog waarbij Rusland zich zal uitbreiden naar het Westen? Hoe zijn de verhoudingen tussen het machtige Rusland en de andere voormalige Sovjetlanden? Is Rusland echt zo’n agressief land en heeft Poetin in de voormalige Sovjetlanden wel controle over de pro-Russische groeperingen die hij met geld en soms met wapens steunt? Wat vinden ze in de omringende landen van de recente ontwikkelingen? Hoe gaat men daar om met de Russische minderheden in hun land? Welk beeld hebben de Russen en hun buren van elkaar?
Jelle Brandt Corstius werpt zijn licht op deze vragen en gaat in acht afleveringen op onderzoek naar de actuele situatie in het grensland tussen Europa en Rusland. In een reis van de Oostzee naar de Zwarte Zee, en oostwaarts naar de steppen van Kazachstan, gaat Jelle in gesprek met de inwoners over wat zij zien als hun waar- of werkelijkheid.