Brede voeten, bovenbenen als boomstammen of een 'quiet eye': onze beloften blinken uit in sport door hun uitzonderlijke lichaam. Ontdek hoe Jan nauwelijks knippert bij het boogschieten, waarom Nederlandse baanwielrenners bovenbenen hebben waar je u tegen zegt en wat groeien betekent voor het lichaam van topsporters in spe.
accepteer social media cookies om alle inhoud te kunnen zien!
de snelste van allemaal
Sprinter Zoë Sedney was altijd al vlug als water. Haar snelheid zit in haar bloed: volgens haar coach Remco van Veldhuizen heeft Zoë een extreem acceleratievermogen. Een acceleratie-wat? Remco legt uit. Luister:
'Met hockey was ik ook altijd de snelste. Daarom heb ik uiteindelijk voor atletiek gekozen'
Vroeger schoot Zoë al uit de startblokken, kijk maar naar deze actie van de week van Zoë tijdens een hockeywedstrijd in 2012. Zoë is het meisje met nummer zeven:
'Normaal gesproken adem ik Ć©Ć©n keer, ongeveer op 35 meter'
Een vijftig meter kun je in principe zwemmen zonder te ademen. 'Ademen is puur een mentale kwestie,' vertelt Nyls. 'Want pas na vijftien seconden merk je iets van die adem.' Als je na 35 meter ademt, ben je dus al over voordat je iets van de zuurstof merkt. Waarom houdt Nyls zijn adem in?
(Zet je cookies voor social media embeds aan!)
gezegend met een sportlichaam
Trage spieren, snelle spieren, een hoekig lichaam... Je kunt voor elke sport trainen maar een beetje hulp van moeder natuur is nodig om uit te blinken in een sport. Remco van Veldhuizen, Zoë's meerkamptrainer, legt uit wat een lichaam geschikt maakt.
krak
Een timmerman gebruikt een hamer, voor een sporter is het lichaam zijn instrument.
Maar dan moet je het wel soepel houden. Voor onze sporters bleek kraken een tic. Na een luide 'krak' beweeg je blijkbaar toch net iets lekkerder...
bekende sporters en hun sportlichaam
het kuiltje van Van den Hoogenband
Wist je dat Pieter van den Hoogenband een kuiltje in zijn borstkas heeft, waarvan weleens gezegd is dat het hem hielp bij het zwemmen? Hij zou daardoor hoger in het water liggen en dus sneller zijn.
slinger
Discuswerpen is een beweging vanuit het hele lijf maar een bredere 'slinger' helpt: bij topwerpers levert een centimeter extra reikwijdte (dus langere armen) een halve meter winst op in een worp. Alida's lange armen komen dus goed van pas bij het discuswerpen.
De verhouding tussen de spanwijdte en je lichaamslengte wordt ook wel de aapfactor genoemd. Als je de lichaamslengte van de spanwijdte aftrekt, krijg je een getal. Bij Alida is dat 1.96 meter - 1.90 meter = 0.60. Hoe hoger het getal, hoe positiever je aapfactor.
In sommige sporten is een hoge aapfactor een groot voordeel, zoals bij zwemmen, wedstrijdroeien of sportklimmen. Bij krachtsporten is een lagere aapfactor - dus kortere armen dan je lichaamslengte - weer gunstig: zo hoeven gewichtheffers met korte armen de gewichten minder hoog de lucht in te tillen.
multitalent
Onze beloften hebben stuk voor stuk een bijzonder sportlichaam waardoor ze uitblinkers zijn. Maar soms is het een hele zoektocht om de sport te vinden die op je lijf geschreven is.
Zo probeerde Nyls heel wat sporten uit:
'Ik hield gewoon van racen en van winnen'
soms is het een bewuste keuze
om zo lang mogelijk zoveel mogelijk sporten te combineren. Zo kwam Zoë's snelheid vanuit atletiek ook bij haar hockeywedstrijden goed van pas. Ook nu ze voor atletiek heeft gekozen, blijft ze voor de meerkamp trainen naast de specialisatietrainingen die ze voor de sprintnummers doet.
Meer weten? Klik op 'open'
Goed presteren op sprintummers én op de meerkamp betekent dat Zoë haar vele trainingen goed moet doseren.
'Omdat Zoë al een sterk acceleratievermogen van zichzelf heeft vanuit het sprinten, ligt de focus in haar meerkamptrainingen meer op andere onderdelen. Ze heeft zichzelf technisch en qua kracht erg verbeterd op de werponderdelen,' aldus Zoë's meerkamptrainer Remco van Veldhuizen.
'Maar terwijl ze daar sterker en beter in wordt, moet ze wel de souplesse behouden voor de loopnummers. Dat is een kwestie van de juiste trainingen samenstellen. In januari/februari begint het indoorseizoen, dus nu (november, red.) werken we vooral aan conditie en inhoud. In december/januari zal de focus meer op snelheid liggen.’
wielrenner Peter Sagan
deed aan meer dan zes sporten (downhill mountainbiken, wakeboarden, windsurfen, dansen, voetbal, judo, snowboarden en skiën) voor hij succes had op de fiets. 'Ik denk dat je er zeker beter door leert bewegen', vertelde hij tegen de NOS.
'Dat zijn vader hem aan al die sporten heeft laten proeven, is nu zijn grootste kracht. Hij heeft een heel atletisch lichaam en enorm veel vermogen'
Sagan's ploegleider Steven de Jongh
Baanwielrenners hebben bovenbenen waar je u tegen zegt: een omtrek van 70 centimeter is niet ongebruikelijk.
Dat komt omdat dat baanwielersport de afgelopen jaren veranderd is. Tien jaar geleden waren het vooral snelle en explosieve renners die de wielerbaan domineerden, maar de Engelsman Chris Hoy zorgde voor een revolutie. Met zijn brute kracht sjeesde hij atletische renners zoals Theo Bos voorbij:
een groter verzet
De topsnelheid op de wielerbaan ligt nu dus een stuk hoger en die krijg je niet meer met een klein verzet. Om dat grotere verzet te kunnen trappen moet je spieren kweken en daar komen die dikke dijbenen vandaan. Harrie brengt dan ook heel wat uren per week door in het krachthonk.
wat betekent groeien voor je sport?
handboogschutter Jan
In een jaar tijd groeide Jan zo'n twintig centimeter - zoveel dat zijn spieren niet mee konden groeien. Daardoor kreeg hij last van zijn schouder. 'Ik moest de hele finetuning opnieuw leren'
turnster Sanna
Als je dun, licht en klein bent is turnen het allermakkelijkst. Veel turnsters stoppen dan ook als ze in de pubertijd komen. Sanna vertelt.
'Volgens metingen tijdens onze training heb ik het beste quiet eye van onze groep. Dat betekent dat mijn oog niet of nauwelijks beweegt tussen het moment dat ik focus en mijn pijlen loslaat. Een belangrijke eigenschap bij het boogschieten, want als je knippert moet je pupil opnieuw scherpstellen.'
Meer weten? Klik op 'open'
een quiet wat?
De quiet eye-theorie is simpel: voor je een actie uitvoert focus je zo goed mogelijk op je doel. Bijvoorbeeld op het blazoen - da's de schietschijf bij het handboogschieten - als je een pijl schiet of op de puck die je moet tegenhouden als ijshockeykeeper.
Wetenschappers onderzochten dat sporters die goed gefixeerd kunnen focussen, meer kans op succes hebben in hun acties. Zij kunnen dus vaker een puck tegenhouden of in de tien schieten op een blazoen.
wist je dat...
- Goede keepers ook vaak een quiet eye hebben?
- Je een quiet eye kunt meten met een speciale bril die je oogbewegingen registreert?
- Tennisster Serena Williams gezegend schijnt te zijn met een erg goed quiet eye?
wie lang genoeg judoot, krijgt vanzelf een bloemkooloor
want als judoka (en trouwens ook als rugby'er of worstelaar) krijg je veel klappen en wrijving op je oren. Daardoor ontstaan bloedingen in je oorschelp en als je die niet oplost, beschadigt je kraakbeen. Dat geneest dan heel onregelmatig en daardoor krijg je vervormingen aan je oorschelp die lijken op bloemkoolroosjes.
Veel vechtsporters dragen hun bloemkooloren met trots: het is een teken van harde training. Bij Simeon is tot nu toe alleen z'n linkeroor een beetje vervormd, maar hij is nog jong. Wie weet hoe zijn oren er over tien jaar uitzien...