In de nieuwe tragikomische dramaserie De verschrikkelijke jaren tachtig van Kim van Kooten en Tim Kamps zien we de absurde realiteit van een woongroep in die veelbewogen jaren. ‘Deze serie gaat steeds dieper en wordt steeds mooier.’

‘De jaren tachtig waren verschrikkelijk. Iedereen was lesbisch. Mijn moeder ook.’ Zo begint de roman De verschrikkelijke jaren tachtig die Tim Kamps in 2018 schreef, losjes geïnspireerd op zijn eigen jeugd. Zijn goede vriendin Kim van Kooten schreef er een blurb voor, een aanbeveling op de cover: ‘Een must read over naakte mensen, vriendschap, meubels van riet en machtsmisbruik.’

Nou ja, zoiets wil je natuurlijk meteen zíen – geen wonder dus dat Van Kooten en Kamps groen licht kregen voor een VPRO-dramaserie gebaseerd op deze tragikomische roman. Vanaf 6 februari is De verschrikkelijke jaren tachtig te bekijken. Met Van Kootens man Jacob Derwig als woongroepleider Bert, omringd door vier vrouwen: Malou Gorter, Bianca Krijgsman, Hannah van Lunteren en Maria Kraakman. En het is bepaald geen kinderserie, maar de hoofdrollen zijn wel voor twee kinderen: Rosa van Leeuwen en Kylian de Pagter.

Van Kooten schreef het scenario, Kamps regisseerde. Hun ambities zijn hoog: De verschrikkelijke jaren tachtig begint als een comedy, maar moet in de loop van de acht afleveringen iedereen in tranen krijgen. Hoe pak je dat aan? En hoe beige waren de jaren tachtig precies? Kim van Kooten (1974) en Tim Kamps (1977) geven tekst en uitleg.

Waarom wilde je van deze roman een serie maken, Kim?
Kim van Kooten: ‘Ik moest zó hard lachen om Tims boek. Ik vond de arena heel inspirerend, zo’n woongroep, en het tijdsbeeld: de jaren tachtig zijn natuurlijk ook mijn jeugd. Waar ik ook echt op aanging was dat het over kinderen gaat die eigenlijk te kwetsbaar zijn voor de omgeving waarin ze opgroeien. Je beleeft vanuit die kinderen de gestoorde wereld van de volwassenen, die alleen maar met zichzelf bezig zijn. Zij komen er langzaam achter wat ze verkeerd doen, dat ze die kinderen totaal aan hun lot overlaten. Iets wat natuurlijk van alle tijden is, maar wat nog wel een beetje extra aan de hand was in die tijd van zelfontplooiing en woongroepen.’

Zien we in deze serie jouw eigen jeugd, Tim?
Tim Kamps: ‘Nee, zeker niet. Het boek was natuurlijk al een roman en Kim heeft er weer zo haar eigen ding van gemaakt dat het nog verder van mij afstaat. Dat is maar beter ook, want mijn boek viel niet heel goed bij mijn familie. Terwijl dat boek ook gewoon een tijdsbeeld is.’

Ja, de jaren tachtig spatten echt van het scherm. Heel herkenbaar vind ik, uit 1980, de combinatie van pastelkleurtjes met juist ook nog veel beige en bruine meuk uit de jaren zeventig.
KvK: ‘Ja precies, dat zijn die seventies-spullen die mensen al verzameld hadden en niet zomaar weer weg konden doen! Leuk dat het je opvalt, want daar is echt over nagedacht.’
TK: ‘Inderdaad, in deze serie laten we een andere jaren tachtig zien dan je gewend bent. Niet die frisse look van Doe Maar of Duran Duran.’
KvK: ‘Nee, het moest er gewoon verrot uitzien.’
TK: ‘Het zijn echt de verlepte jaren tachtig.’

Wat hopen jullie dat de serie teweegbrengt?
KvK: ‘De eerste twee afleveringen kun je nog denken: o, lollig. Maar daarna barst je elke aflevering bij wijze van spreken in huilen uit omdat het zo afschuwelijk is. Voor die combinatie van comedy en drama hebben we bewust gekozen, maar het is superspannend of het gaat werken. In Nederland is alles normaal gesproken heel duidelijk één genre.’
TK: ‘Ik hoop vooral dat mensen blijven kijken inderdaad en er tijd in willen investeren. Want het gaat steeds dieper en het wordt steeds mooier. Om bijna om alle personages die eerst heel grotesk zijn, of heel depressief, of heel boos, ga je later geven en moet je huilen. Dan denk je: Jezus ja, wat een gebroken situatie.’
KvK: ‘Maar het eindigt wel met een nieuw begin, hoor. Ik ben echt blij dat het ons gelukt is om een soort oplossing voor de kinderen te vinden. Zonder dat het zoetsappig wordt.’

De verschrikkelijke jaren tachtig is vanaf zondag 6 februari om 21.25 uur te zien op NPO 3

etalage

Dit interview is onderdeel van de wintereditie 2022 van de VPRO etalage. Lees verder door op een van onderstaande afbeeldingen te klikken.