Anoniem het web op

Bij de huidige VPRO Gids worden ‘afplakkertjes’ meegegeven. Kleine stickers om uw webcam mee af te plakken. Op die manier kan de NSA of een andere beveiligingsdienst in elk geval niet meegluren via de camera van een computer. Wat kunt u nog meer doen om de fysieke computer zelf te beveiligen? Bovendien kijken we meteen naar het meest basale onderdeel ervan: het besturingssysteem. Zijn deze stappen u te ingewikkeld? Kijk dan wat u kunt doen om uw internetverbinding te beveiligen of hoe u minder digitale sporen achterlaat.

Uit recente onthullingen over de NSA gepubliceerd in Der Spiegel, blijkt dat de Amerikaanse veiligheidsdienst zelfs op sommige hardware een aantal achterdeuren heeft ingebouwd. Bepaalde chipsets zouden op die manier van afstand kunnen worden benaderd om toegang te krijgen tot een computer en computernetwerken. Nu gaat dit om zeer specialistische hardware, alleen gericht op specifieke doelwitten. Maar toch: wie geen enkel risico wil lopen, bouwt de computer zelf met enkel vertrouwde onderdelen. Die zelfgebouwde computer staat vervolgens in een goed afgeschermde en beveiligde ruimte.

Wie een draagbare computer heeft, of de computer op een meer openbare plek heeft staan, kan de harde schijf versleutelen. De aangewezen tool daarvoor is TrueCrypt. Krijgen anderen nu toegang tot uw computer, dan zijn de bestanden versleuteld en is een wachtwoord nodig om ze te kunnen bekijken. Voor zowel een computer bouwen, als het versleutelen van een harde schijf, is wel kennis van zaken nodig. The Guardian vraagt zich zelfs af of het wel de moeite van alle inspanning waard is. Op een Apple kan dit wel heel eenvoudig; vanaf OS X Lion is FileVault 2 ingebouwd waarmee complete schijven met een druk op de knop versleuteld kunnen worden.

Bent u bang dat uw computer wordt gestolen of u deze kwijt raakt, dan biedt Prey uitkomst. Met die tool kunt u draagbare apparaten (computer, tablet of telefoon) van afstand terug vinden en blokkeren.

Behalve de fysieke onderdelen van een computer is het besturingssysteem een basisonderdeel van de machine. Het bekendste voorbeeld is Windows van Microsoft, Apple computers maken gebruik van OS X en de meeste mobiele apparaten werken op iOS (Apple) of Android (Google). Bij de meeste van deze commerciële besturingssytemen is het probleem dat de bedrijven die ze maken, wettelijk verplicht zijn om mee te werken aan verzoeken van een overheid om gegevens af te staan. Uit andere documenten die Edward Snowden bekend heeft gemaakt, is duidelijk geworden dat bijvoorbeeld in Windows een achterdeur zit ingebouwd waarlangs de (Amerikaanse) overheid bij documenten kan. 

Veiliger is het om gebruik te maken van een besturingssysteem als Linux. Dit is niet door een commercieel bedrijf gemaakt, maar is openbron-software geschreven door een online gemeenschap. Dus is er niet een eindverantwoordelijke bij wie geheime diensten kunnen aankloppen om een achterdeur in te bouwen. Maar Linux op een computer installeren, is absoluut niet voor iedereen weggelegd. De meest gebruikersvriendelijke variant is Ubuntu waarvoor veel ondersteuning te vinden is. 

Nog een stap veiliger is een tijdelijk besturingssysteem als Tails dat vanaf een USB-stick opgestart kan worden en helemaal geen sporen achterlaat. Een soort wegwerpbesturingssysteem. Zowel bij Ubuntu als bij Tails raden we het absoluut af om zonder voldoende kennis van zaken hiermee aan de slag te gaan. Zeker niet op uw primaire computer. Lees een van de vele handleidingen voor beginners goed door, schakel hulp van een ervaren computerdeskundige en begin met experimenteren op een oude computer.