De heersende orde van de Wereldbank en het IMF heeft sinds kort een Chinese tegenhanger, de AIIB, waarmee China een enorm infrastructuurproject wil financieren om Azië en Europa met elkaar te verbinden, een nieuwe Zijderoute. Dit nieuwe internationale financiële instituut dwingt Europa kleur te bekennen. De Britten besloten om tegen het dringende advies van de Verenigde Staten in, lid te worden, en ook Nederland heeft zich bij het Chinese initiatief aangesloten.

Volgens China-watcher Martin Jacques is dit het begin van een nieuwe Chinese wereldorde. VPRO Tegenlicht gaat op zoek naar hoe de Chinese moderniteit van de 21ste eeuw er uitziet. Want daar kunnen we maar beter zo snel mogelijk aan wennen. Dat weten ze ook bij ADO Den Haag.
 

Terwijl Europa op de proef wordt gesteld door een slepende economische crisis, terroristische aanslagen en vluchtelingen aan de poorten, heeft redelijk ongemerkt de oprichtingsvergadering van de Asian Infrastructure Investment Bank en de New Development Bank plaatsgevonden. Dit zijn twee nieuwe multilaterale financiële instellingen die de heersende orde van de Wereldbank en het IMF uitdagen. Beide worden door China geleid en zijn in het leven geroepen om de, door de Amerikanen gedomineerde, Wereldbank en IMF naar de kroon te steken. 

Nadat de Britten lid werden van de Asian Infrastructure Investment Bank volgden vanwege de economische kansen ook Nederland, Frankrijk en Duitsland. Het belang van deze, in eerste instantie, Britse verschuiving van het buitenlandbeleid is moeilijk te onderschatten. De Verenigde Staten voelen dit als een directe bedreiging van hun invloedssfeer. ‘De grootste diplomatieke ruzie sinds de Tweede Wereldoorlog tussen de VS en zijn belangrijkste bondgenoot,’ zo noemt journalist en China-kenner Martin Jacques de verrassende stap van de Britten. En symptomatisch voor een nieuwe wereldorde. Maar hoe verschilt de Chinese invloedssfeer van de Amerikaanse? Wordt Europa straks een pion in de strijd tussen de twee invloedssferen? 

De Chinese politiek-strateeg Yan Xuetong spreekt van een nieuwe bipolaire wereldorde, die volgens hem wezenlijk anders zal zijn dan tijdens de Koude Oorlog. Hij legt uit hoe de geopolitieke macht van China verschilt van de Amerikaanse en vertelt hoe China de harten van de wereld gaat veroveren. Amerikaans investeerder Peter Schiff denkt dat de Chinezen hun munt zullen koppelen aan hun enorme goudreserves om zo de Yuan naar voren te schuiven als een stabieler alternatief voor de dollar als belangrijkste valuta in de wereld.

De toevoeging van de Chinese Yuan aan het zogenaamde IMF-valutamandje, waartoe eind november na jaren onderhandelen werd besloten, ziet hij als een eerste stap in die richting. Investeerder Jim Rogers is juist pessimistisch over de toekomst, nu ook China de Westerse ziekte van het leven op krediet heeft geïmporteerd. Veroorzaakt door de nieuwe financiële verbondenheid straks elke nies in China een verkoudheid in Europa?

De Chinese droom van president Xi Jinping beperkt zich niet tot een nieuwe Zijderoute en grote internationale banken: hij wil dat China straks ook voetballend de wereld kan veroveren. De Chinese president stelt miljarden beschikbaar om de schooljeugd te trainen, en overal vandaan worden daarvoor Europese trainers en coaches binnengehaald. Ook de Nederlandse club ADO Den Haag is verwikkeld geraakt in de Chinese voetbalgekte.

De club werd verkocht aan de Chinese zakenman Wang Hui, maar sindsdien is de relatie danig bekoeld, want in de Hofstad wacht men nog altijd op de beloofde miljoenen. VPRO Tegenlicht spreekt met boze ADO-supporters die het vertrouwen in Wang hebben opgezegd en met voormalig eigenaar Mark van der Kallen en Maarten Fontein, de vorige directeur van ADO, die de verkoop aan Wang ruim een jaar geleden begeleidden. Wang zelf legt uit wat wij Hollanders nou niet begrijpen van hoe hij zaken doet.

Regie: Jos de Putter
Research: Marijntje Denters
Productie: Jolanda Segers
Eindredactie: Marije Meerman, Doke Romeijn