OVT
OVT 15 januari 2023
‘Met een zuiver geweten erken ik vandaag de dag, als staatshoofd, dat er ernstige mensenrechtenschendingen hebben plaatsgevonden op meerdere momenten.’ Zo sprak president Joko Widodo deze week. Waarom komen deze excuses nu? Historicus en Indonesië-kenner Remco Raben is te gast.
Verder in OVT: Surinaamse klederdracht, de Duitse bruinkoolindustrie en deel 2 van 'De verschrikkelijk mooie migratie'.
Hoe Duitsers hun Heimat verminkten voor de bruinkool
'Gott hat die Lausitz geschaffen, aber der Teufel die Kohle darunter', zo gaat een oud gezegde onder de Sorben, een volk uit de Duitse streek Lausitz. De streek Lausitz is een van de uitgestrekte gebieden in Duitsland die voor altijd verminkt zijn door de bruinkoolwinning, waarvoor bossen, bergen en honderden dorpen hebben moeten wijken. Nu lijkt het laatste dorp in Duitsland plaats te moeten maken voor een bruinkolenmijn.
Maar waarom is Duitsland al meer dan een eeuw bereid om de eigen Heimat te verminken voor de kool? En welke prijs hebben Duitsers daarvoor moeten betalen? De Duitse journalist en historica Annette Birschel is te gast.
Koto, yaki en angisa: Afro-Surinaamse klederdracht
Wie op 1 juli naar een Keti Koti-viering gaat, die zal daar tal van kotomisi kunnen bewonderen: Surinaamse vrouwen in meestal felgekleurde feestelijke kleding, met een wijd uitstaande rok, een kort jasje en een doek die kunstig om het hoofd gevouwen is – en op wonderbaarlijke wijze de zwaartekracht lijkt te tarten. Die kleding wordt koto genoemd, of ook wel goma weri: gesteven kleding.
De antropologe en kostuummaker Ella Broek, de koto-deskundige Jane Stjeward Schubert en de fotograaf Michelle Piergoelam maakten een boek over deze unieke cultuurvorm, Goma Weri getiteld. Ella en Jane zijn zondag te gast.
Widodo betuigt spijt voor massamoord
‘Met een zuiver geweten erken ik vandaag de dag, als staatshoofd, dat er ernstige mensenrechtenschendingen hebben plaatsgevonden op meerdere momenten.’ Zo sprak Joko Widodo deze week op de Indonesische televisie. De president verwees naar meerdere misdaden onder het bewind van Soeharto, maar doelde vooral op de massamoord op een half miljoen vermeende communistische rebellen tussen 1965 en 1966.
Maar hoe zat het met die massamoord, wat was de rol van de staat, en waarom juist nu deze spijtbetuiging? Historicus en Indonesië-kenner Remco Raben is te gast.
De ‘dada-veldtocht’ door Nederland
‘Dada: de schrik van den clubfauteuil-bourgeois, van den kunstcritikus, van den artist, van den konijnenfokker, van den hottentot, – van wien al niet.’ Zo begon Theo van Doesburg zijn beschouwing van het dadaïsme, waarmee hij zijn dada-soirees opende. Het is 100 jaar geleden dat er in Nederland een ware ‘dada-veldtocht’ plaatsvond.
In het ABC Architectuurcentrum in Haarlem is nu de expositie Dada te kijk te zien, die de soiree in Haarlem, een eeuw geleden, als uitgangspunt neemt. Kunsthistoricus en Dada-kenner Ariel Alvarez is te gast.
Het Spoor Terug: De verschrikkelijk mooie migratie #2 Het Italiaanse centrum
Een documentaire van Gabriella Adèr
De Siciliaanse familieleden van Gabriella Adèr vinden al snel hun weg in Rotterdam, waar ze belanden in een biotoop van Italiaanse migranten. Het zijn jaren van nieuwe vrienden, feestjes in het Italiaanse centrum en optredens van Italiaanse bands in de Rotterdamse disco.
Toch brengt de migratie ook spanningen in het gezin met zich mee: tussen de ouders en de kinderen, maar ook tussen de kinderen onderling. Gabriella zoekt uit waar die spanningen vandaan komen en waarom ze ruim veertig jaar later zorgden voor een breuk in het gezin.
In De verschrikkelijk mooie migratie (en alles wat erna kwam) gaat Gabriella in vier afleveringen op zoek naar het migratieverhaal van haar familie. Deze serie van OVT is elke week te horen in Het Spoor Terug op NPO Radio 1, en ook in de podcast van De verschrikkelijk mooie migratie. Alle info vind je op www.vpro.nl/deverschrikkelijkmooiemigratie.