OVT
OVT 10 september 2023
Wat heeft de Duitsers van de Hitler-generatie bezield? Nadat de notoire schrijver Walter Kempowski de straat opging met de schijnbaar eenvoudige vraag ‘Heeft u Hitler gezien?’ wist hij duizenden Duitse getuigenissen te ontfutselen. Roxane van Iperen is te gast, ze gaf de 4 mei-lezing en schreef het voorwoord bij de nieuwe uitgave van Kempowski’s boek.
Verder in OVT: de mogelijke naamsverandering van India, de geschiedenis van de Chinese Muur, de shortlist van de Libris Geschiedenis Prijs, historische boeken met Lotfi El Hamidi, de column van Abdelkader Benali en in het Spoor Terug: Flessenpost.
India wil naamsverandering
De Indiase overheid wil mogelijk de landsnaam veranderen. Op een recente uitnodiging voor een G20-diner in New Delhi wordt de nieuwe naam al vermeldt. De gasten worden uitgenodigd in naam van ‘de president van Bharat’ in plaats van India. Indiase media melden dat de regering tijdens een speciale parlementszitting op 18 september een voorstel zal indienen om de naamswijziging officieel te maken.
Maar waarom zou de Indiase overheid de naam willen veranderen? En waar staan ‘India’ en ‘Bharat’ voor? Carolien Stolte, India-kenner aan de Universiteit Leiden, geeft uitleg.
Bekendmaking Shortlist 2023 Libris Geschiedenis Prijs
In OVT is door juryvoorzitter Kathleen Ferrier de shortlist bekend gemaakt van De Libris Geschiedenis Prijs 2023.
Genomineerd zijn:
- Leonard Blussé, De Chinezenmoord. De kolonisatie van Batavia en het bloedbad van 1740 (Uitgeverij Balans)
- Martin Bossenbroek, De Zanzibardriehoek. Een slavernijgeschiedenis, 1860-1900 (Athenaeum)
- Judith Koelemeijer, Etty Hillesum. Het verhaal van haar leven (Uitgeverij Balans)
- Marcel Metze, Hoog spel. De politieke biografie van Shell (Uitgeverij Balans)
- Ivo van de Wijdeven, De macht van het verleden. Geschiedenis als politiek wapen (Spectrum)
Gat in de Chinese Muur
Twee bouwvakkers hebben een stukje Chinese Muur gesloopt, meldt de BBC deze week. Om sneller op hun werk te komen maakten ze een bestaand gat groter met een graafmachine. Een misdaad, want dit grote nationale symbool mag natuurlijk niet op eigen initiatief bewerkt worden.
En dat terwijl boeren vijftig jaar geleden nog aangemoedigd werden stenen uit de muur te trekken om daar hun eigen huis mee te bouwen. Hoe is deze muur het nationale symbool van China geworden? En wat zegt dit bouwwerk over het Chinese zelfbeeld? Sinoloog Fresco Sam-Sin ontleedt de mythische status van de muur.
Historische boeken met Lotfi El Hamidi
Elke week bespreken we de nieuwste historische boeken met afwisselend Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Nadia Bouras, Sanne Frequin, Annelien de Dijn en Lotfi El Hamidi.
Deze week is de beurt aan historicus Lotfi El Hamidi. Hij bespreekt:
- Frank G. Bosman: De Oude Man van Masyaf
- Joya Chatterji: Schaduw rond het Middaguur
- Albert Camus: Algerijnse kronieken
Heeft u Hitler gezien?
Wat heeft de Duitsers van de Hitler-generatie bezield? Over die vraag hebben vele historici en schrijvers zich gebogen maar geen van allen pakten dat aan zoals de notoire Walter Kempowski uit Rostock. ‘Wir haben es nicht gewusst’ leek de houding waarmee zijn Duitse landgenoten zich aan de verantwoordelijkheid van de misdaden van het nazi-regime probeerde te onttrekken. Maar nadat Kempowski met de schijnbaar eenvoudige vraag ‘Heeft u Hitler weleens gezien?’ de straat op ging wist hij toch duizenden getuigenissen van de Duitsers te ontfutselen.
Jurist en schrijver Roxane van Iperen schreef het voorwoord bij de de eerste Nederlandse uitgave van zijn gebundelde getuigenissen en is te gast.
Tip uit het archief: in de uitzending wordt verwezen naar 'Adolf Hitler: De beeldbiografie'.
Het Spoor Terug: Flessenpost
Stel je voor; je bent een aangespoelde drenkeling en verlangt naar contact. Dan grijp je naar een eeuwenoude traditie, namelijk: de flessenpost. Een papiertje in een fles die wordt meegenomen door de zee, afzender en ontvanger onbekend.
De traditie heeft een recentere oorsprong dan je zou vermoeden, zo valt te lezen in het in Duitsland verschenen boek Flaschenpost van de letterkundige Wolfgang Struck. Mathijs Deen zocht Struck op in Hamburg, waar in een bibliotheek een verzameling van meer dan 600 aangespoelde berichten als een schat wordt bewaard.