Sandel is wereldberoemd geworden met zijn interactieve colleges. Het bekendst is zijn vak Justice, waarin hij met studenten in discussie gaat over rechtvaardigheid, gelijkheid, democratie en burgerschap. Het was de eerste collegereeks die door Harvard gratis online beschikbaar werd gesteld en de colleges zijn inmiddels door miljoenen mensen wereldwijd bekeken. Door deze populariteit wordt hij wel aangeduid als een ‘moral rock star’.
Over de ethische dilemma’s rond biotechnologie schreef Sandel het veelbesproken boek The Case Against Perfection (Nederlands: Pleidooi Tegen Volmaaktheid). Een eerdere, beknopte versie is online te lezen. In dit betoog bespreekt Sandel het intuïtieve ongemak dat veel mensen voelen bij het perfectioneren van de mens met behulp van techniek. Hij ontleedt nauwgezet de meest voor de hand liggende bezwaren tegen mensverbetering, en stelt dat deze veel gehoorde argumenten niet de ware redenen kunnen zijn voor onze terughoudendheid. Volgens Sandel ligt het probleem van ongelimiteerde mensverbetering namelijk niet zozeer op een politiek of sociaal, maar op een bijna religieus niveau. Hoe meer controle we nemen over onze aard en eigenschappen, zegt Sandel, hoe slechter we worden in het accepteren van onze eigen natuur en de natuur in het algemeen. Drie morele pijlers raken hierdoor verwrongen: nederigheid, verantwoordelijkheid en solidariteit.
Nederigheid raken we kwijt, stelt Sandel. Hiermee bedoelt hij het vermogen om de (menselijke) natuur zoals die tot ons komt te accepteren en het leven als een geschenk te kunnen zien. Iedere afwijking in de mens zal ontoelaatbaar lijken en ook van onze omgeving zullen we steeds meer aanpassing eisen; tegenslag wordt onverdraaglijk. Als we onszelf in hoge mate kunnen verbeteren, worden we bovendien verantwoordelijk voor alles wat er met ons lijf gebeurt. Iedere fout, tekortkoming of afwijking in lichaam of geest had je immers zelf kunnen aanpassen. Daarmee verdwijnt ook solidariteit tussen mensen, het vermogen om elkaar te willen ondersteunen in leed. Wie wil er nog betalen voor zorgverzekering wanneer de ander met wat genetisch geknutsel nooit ziek had hoeven worden? Eigen schuld, dikke bult.
Het is deze drang naar perfectie waarover Sandel zich zorgen maakt. We willen steeds betere mensen worden, maar intussen gaat dit ten koste van onze menselijkheid.
Bekijk hieronder een TED talk van Michael Sandel uit 2013.