Had de internationale gemeenschap de verovering van de moslimenclave Srebrenica en de moord op de meer dan 8000 moslimmannen door Bosnisch-Servische troepen kunnen voorkomen? Een team van Argos (Human/VPRO) ging op onderzoek uit, stuitte op nieuwe feiten en maakten er een (interactieve) documentaire van.

Reageer via #Srebrenica

kijk nu op 2Doc

aanleiding

De redactie van Argos (Human/VPRO) stuitte op documenten die een nieuw licht op de zaak werpen en reisde samen met Joris Voorhoeve, minister van Defensie ten tijde van de val, terug naar Srebrenica. Zijn eerste bezoek aan de voormalige enclave sinds de massamoord.

De Bosnische moslimenclave Srebrenica werd op 11 juli 1995 veroverd door de troepen van generaal Ratko Mladić. Nederlandse Dutchbat-militairen die onder VN-vlag in de enclave gestationeerd waren konden dit niet voorkomen. In de dagen die volgden werden meer dan achtduizend moslimmannen vermoord. Het is de grootste massamoord in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog. Het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) deed ruim vijf jaar onderzoek naar de gebeurtenissen. Het duizenden pagina’s tellende rapport leidde in 2002 tot het aftreden van het kabinet-Kok. Daarna volgde een parlementaire enquête.

De documentaire deed nogal wat stof opwaaien. Lees hier hoe Nederlandse politici en (ervarings)deskundigen reageerden.

2Doc: Waarom Srebrenica moest vallen

Voor de documentaire filmden de makers oud-minister Joris Voorhoeve die nog altijd worstelt met de val van Srebrenica. Hij sprak op zijn reis met onderzoekers en overlevenden. Zowel voor hen als voor de oud-bewindsman blijft de belangrijkste vraag: waarom kwam er geen luchtsteun in de vroege ochtend van 11 juli 1995 toen de massamoord nog voorkomen had kunnen worden?
Luchtsteun die werd toegezegd in januari 1994 toen de Nederlandse regering akkoord ging met het leveren van troepen aan de Verenigde Naties. Een belofte die in juli 1995 werd herhaald maar werd gebroken. In 2006 en 2007 sprak Argos-radio hier al eerder over met Voorhoeve.
Regie: Bart Nijpels.

interactive: Waarom Srebrenica moest vallen

In deze interactieve documentaire ( 29 juni online) worden op innovatieve wijze de belangrijkste vragen en feiten rond de val van Srebrenica nog één keer op een rij gezet. Was er voorkennis over de aanval op Srebrenica? En waarom liet de internationale gemeenschap de bevolking aan haar lot over?

In de documentaire en in de interactive staan twee vragen centraal:
- Waarom bleef luchtsteun uit?
- Waren de inlichtingendiensten van de betrokken landen op de hoogte van de op handen zijnde aanval?

dossier Srebrenica 1995-2015

Tot 1995 is Srebrenica een relatief onbekend en afgelegen boerendorp, gelegen tegen de heuvels in het oosten van het tegenwoordige Bosnië-Herzegovina. Je hebt er een eenvoudig kuuroord, een school, buurthuis en een klein hotel.

Op 11 juli van dat jaar wordt Srebrenica wereldnieuws. Op die dag valt onder toeziend oog van de Nederlandse militairen de moslimenclave in handen van de Bosnische Serviërs. 8000 moslimmannen die allemaal daar wonen vinden de dood, het is de grootste genocide sinds de Tweede Wereldoorlog in Europa. Had dit drama voorkomen kunnen worden? De vpro heeft deze en nog talrijke andere vragen de afgelopen jaren onderzocht. Het geheel is een bijzonder dossier en boeiend voor onder meer bestuurders, politici, juristen, historici, psychologen en journalisten (in spé).

Voor een ieder die meer wil weten over dit onderwerp hebben we een overzichtspagina gemaakt met oud en nieuw materiaal, om te luisteren, kijken en lezen.
 

© stefan heijdendael