Op deze pagina vind je de digitale versie van het VPRO jaaroverzicht van 2023. Op zoek naar specifieke informatie? Raadpleeg hieronder de inhoudsopgave.

inleiding Roel Burgman, algemeen directeur a.i. VPRO

de kracht van de VPRO

Het VPRO-jaar 2023 werd vanaf maart grijs gekleurd door de ziekte van Lennart van der Meulen die hem dwong zijn taken neer te leggen. De hele organisatie heeft tijd nodig gehad om aan het idee te wennen dat hij niet terug zou keren in zijn functie. Zelf heb ik geaarzeld toen de Raad van Toezicht mij verzocht zijn functie waar te nemen en samen met het MT de VPRO door deze ingewikkelde periode te loodsen, nadat Lennart en ik zoveel jaren samen hadden gewerkt.

Deze veranderingen raakten ons allemaal en voor meerdere mensen betekende dit een verzwaring van taken en verantwoordelijkheden. Hierin heb ik de kracht van de VPRO en al zijn medewerkers ervaren: we hebben laten zien dat we juist in moeilijke tijden samen op kunnen trekken. 

Die moeilijke tijden waren voor de VPRO al in het najaar van 2022 begonnen. Toen constateerden we dat we steeds vaker moeite hadden om onze programmavoorstellen geplaatst te krijgen bij de NPO.

Binnen het nieuwe programmeermodel was toegankelijkheid een sleutelwoord dat blijkbaar niet altijd paste bij wat ons voor ogen stond. Zou de situatie niet veranderen dan stonden de VPRO zware tijden te wachten, niet alleen inhoudelijk, maar vooral ook in financieel opzicht. 

Om daar goed op voorbereid te zijn, werkten we als directie en MT in het voorjaar van 2023 een aantal scenario’s uit voor een toekomstbestendige organisatie. Tegelijkertijd voerden we als VPRO, én in gezamenlijkheid met de andere omroepen constructieve gesprekken met de NPO over mogelijke wijzigingen in het programmeermodel.

Die gesprekken wierpen in de loop van het jaar hun vruchten af. De NPO wijzigde zijn koers, de VPRO kreeg een helder en bestendiger perspectief met meer zekerheid over de programmering. 

Het nadenken over de toekomstscenario’s heeft ons ook geholpen om de inhoudelijke koers aan te scherpen. Om de ambities uit ons meerjarenbeleid te realiseren focussen we de komende jaren op een onderscheidend profiel, op verjonging, een versnelling van de transitie naar online en het op peil houden van de eigen inkomsten.  

Het vertrek van Lennart en het vertrek van hoofdredacteur Anouk Kamminga vormden aanleiding voor een evaluatie van de topstructuur – directie-bestuur en MT – van de VPRO. Voorname vraag was of de VPRO ook de komende jaren gediend zou zijn bij een eenkoppige directie en bestuur en daarnaast welke vorm het MT zou moeten hebben. Na een intensief traject stellen we een model voor met een tweehoofdige directie, waarbinnen de algemeen directeur de bestuurder is, en een kleiner MT.   

beschaving op 1

Een veilige werkomgeving waarin iedereen zich thuis voelt, moet voor de VPRO een vanzelfsprekend streven zijn. Het rapport Van Rijn, dat in 2023 werd samengesteld, maakt duidelijk dat de omroepwereld te vaak een onveilige omgeving is. Hoog tijd dus om ook bij de VPRO de hand in eigen boezem te steken en ons af te vragen: is de werkvloer hier wel zo veilig als we willen en denken? 

Uit de personeelsbijeenkomsten die de VPRO en HUMAN in 2023 samen organiseerden is duidelijk geworden dat ook bij de VPRO het nodige te verbeteren valt. De prestatiedruk is groot en de creatieve lat ligt torenhoog en dat kan ook tot ongewenst gedrag leiden. Ook tijdelijke contracten, zoals ook vermeld in het rapport Van Rijn, kunnen bijdragen aan een onveilige werkomgeving. De VPRO heeft in 2023 waar mogelijk medewerkers een vast dienstverband aangeboden. 

We hebben concrete acties ondernomen waarbij we ons in eerste instantie richten tot de leidinggevenden en hen oproepen zich nadrukkelijk in te zetten voor die veilige werkomgeving. We doen er alles aan om alle VPRO’ers bewuster te maken van de oorzaken van ongewenst gedrag, om ze in staat te stellen het te voorkomen of in de kiem te smoren.

Na de eerste onthullingen rond grensoverschrijdend gedrag bij The Voice spraken we bij de VPRO af voortaan ‘de beschaving op 1’ te zetten. Dat de ‘de inhoud op 1’ staat, is vanzelfsprekend, maar de passie en creativiteit waarmee die inhoud gemaakt wordt, mag onbehoorlijk gedrag nooit goedpraten.   

samen voor publieke waarden

In september 2023 presenteerde Pieter van Geel zijn adviesrapport over de publieke omroep. Tot onze vreugde kiest zijn commissie onomwonden voor een pluriform omroepbestel, waarin de omroepen zelf verantwoordelijk zijn voor de inhoud, in plaats van de NPO. Ook pleit hij voor extra ruimte én budget voor het online bereiken van jongeren. Precies waar de VPRO de afgelopen jaren vol op inzette.  

Relevant zijn en blijven voor brede lagen van de bevolking: dat is een uitdaging waar alle omroepen voor staan. Hoe blijven we herkenbaar en vindbaar in het enorme aanbod van commerciële media? Hoe garanderen we impact die overeenkomt met onze publieke waarden?

Logisch dus dat we als omroepen samen een strategie gaan uitwerken die antwoord moet geven op dit soort vragen. Ook hier opereert de VPRO graag als verbinder. Want alleen in gezamenlijkheid kunnen we de publieke omroep als hoeksteen van onze democratie behouden en daarbinnen zal de VPRO zich met zijn eigenzinnige programmering blijven onderscheiden van de andere omroepen.  

voorwoord Marise Voskens, voorzitter raad van toezicht VPRO

vastberaden en vernieuwend

Factoren in Villa VPRO en daarbuiten hebben gezorgd voor een veelbewogen 2023. Naar aanleiding van het, om gezondheidsredenen, terugtreden van Lennart als algemeen directeur hebben we onze topstructuur onder de loep genomen.

Veranderend mediagebruik blijft ons aanzetten tot nadenken over de rol van de VPRO in het medialandschap. Geopolitieke ontwikkelingen bepalen mede de context en ons werkveld. En uiteraard werden we geraakt door berichtgeving over grensoverschrijdend gedrag op het Mediapark.  

Vastberaden blijft de VPRO zijn programma’s maken. Het was weer een veelzijdig en indrukwekkend VPRO-jaar. Zoals het publiek van ons gewend is, deden we dat met diepgravende journalistiek en het belichten van maatschappelijke trends. Met vernieuwende kindertelevisie bereiken we de jong(st)e generatie. En we volharden in het creëren van ruimte voor cultuur bij de publieke omroep.

Naast het vertrouwde geluid schuwen we verandering niet. Wij willen daar zijn waar het publiek is, en willen een tegengif zijn tegen filterbubbels en fake news. We werken met jong talent, en dragen ons steentje bij aan een nieuwe generatie makers. 

Enkele fantastische programma’s op het snijvlak van vernieuwing en het onversneden VPRO-geluid passeren de revue in dit jaaroverzicht. Zo waren Dikke vette leugens en Geen hokje voor ons te vinden op TikTok, en beleefde Maandverbond haar tweede seizoen op Telegram.

Ook vertrouwde VPRO-programma’s durven te vernieuwen. Tegenlicht vond een ander format, en Langs de nieuwe zijderoute boorde nieuw publiek aan met explainers op Instagram.

De nieuwsgierigheid van de VPRO dooft niet. We geven ruim baan aan vrij denken en verbeelding. Vertellen de verhalen die ertoe doen. We kijken over de grens, verplaatsen ons in de ander en zetten ons publiek aan hetzelfde te durven. 

vol vertrouwen vooruit

Ook in 2024 zal de buitenwereld niet stilstaan en zich blijven roeren. De VPRO staat in het midden van dat alles. Het afgelopen jaar heeft de raad van toezicht, zoals steeds, de gang van zaken op gepaste afstand scherp gevolgd, en met waardering gezien hoe vastberaden en ook wendbaar de VPRO is. We schrikken niet terug voor een uitdaging, blijven reflecteren en ontwikkelen om onze doelen en missie te realiseren. Kijkend naar 2024 en verder schept dit vertrouwen.

Alle complimenten komen toe aan de VPRO-collega’s die zich met grote betrokkenheid, inzet, veerkracht en professionaliteit hebben ingezet voor al dat moois. We kijken uit naar een nieuw jaar met verfrissende vernieuwing en verhalen die de VPRO al bijna 100 jaar als geen ander kan vertellen. 

denk vrij en vier de verbeelding

Lennarts vertrek 

Geroerd was Lennart van der Meulen toen Robbert Dijkgraaf, minister van OCW en oud-voorzitter van VPRO’s Raad van Toezicht, hem een lintje opspeldde tijdens de VPRO-ledenvergadering in juni 2023. ‘Je bent een groot geschenk voor de VPRO, voor al die andere organisaties die je hebt gediend, voor Nederland,’ sprak Dijkgraaf, voordat hij Lennart benoemde tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.  

Na veertien jaar als algemeen directeur zag Lennart van der Meulen zich in maart 2023 gedwongen zijn dagelijkse taken neer te leggen, omdat hij ernstig ziek was. Dat bericht was een enorme klap voor alle VPRO’ers. Lennart was geliefd als een bevlogen, strijdbare en betrokken directeur met een groot hart voor de VPRO.

De medewerkers van de VPRO steunden hem het afgelopen jaar waar mogelijk; ze verrasten hem onder meer met een filmpje op zijn verjaardag en tijdens het zomerfeest met een boek, waarin een selectie van zijn speeches, intranetberichten, mails en redes zijn gebundeld: Een vrije geest ziet meer vogels.

ambities in turbulente tijden

‘Het zijn turbulente tijden…’ Zo begon ons jaarplan voor 2023, dat we in oktober 2022 schreven. Die tijden zijn sindsdien nog turbulenter geworden, maar dat heeft de VPRO er niet van weerhouden om zijn ambitieuze jaarplan uit te voeren. In deze terugblik op 2023 laten we zien wat daarvan gelukt is en wat nog niet.  

Wat waren we in 2023 van plan? In een notendop: 

  • We willen een jonger en meer divers publiek aanspreken en in huis halen. 
  • Daarvoor moeten we nog crossmedialer werken. 
  • En daarvoor moet onze online infrastructuur op de schop. 
  • We onderstrepen onze eigenzinnige meerwaarde binnen de publieke omroep. 
  • We willen een veilige werkomgeving bieden. 
  • We willen duurzamer werken en reizen; in 2026 stoten we een kwart minder CO2 uit. 
  • Om alle plannen te financieren, moeten onze inkomsten op peil blijven. 

jong en divers

Als bijna honderdjarige heeft de VPRO een trouwe vriendenschare. Zij blijven, mede dankzij de VPRO, opvallend jong van geest. Toch is de gemiddelde leeftijd van onze leden 50+. Als de VPRO nog decennialang zijn inspirerende werk wil blijven doen, moeten we ook een jonger publiek aantrekken. Dat kunnen we niet in splendid isolation; daarvoor zijn nieuwe medewerkers, makers en netwerken nodig. Bovendien willen we inclusiever zijn en de diverse samenleving ook terugzien in onze programmering en organisatie.  

de personele uitdaging

Om te blijven inspireren en vernieuwen heeft de VPRO een bruisende bron van diverse medewerkers nodig, met verschillende achtergronden en ideeën, die zich verbonden voelen door het gedachtengoed van de VPRO. Als je anno 2023 rondloopt in Villa VPRO zie je nog relatief veel witte hoofden. Hoewel erbinnen die schijnbaar homogene wereld meer diversiteit is dan je op het eerste gezicht ziet, van diverse (gender)identiteiten tot neurodivergenties, gaat de ontwikkeling richting meer kleur ons nog veel te langzaam.  

In 2023 organiseerde de VPRO voor alle medewerkers workshops die ons helpen om bewuster te worden van (onbewuste) vooroordelen. De hoofdredactie nam een medewerker aan die de diverse blik op de (nieuwe) VPRO-programmering versterkt. Vacatureteksten werden inclusiever geschreven en we kozen meer diverse kanalen om ze te verspreidden. Dat heeft zijn vruchten afgeworpen, hoewel de ‘oogst’ eind 2023  wel kleiner is dan we willen.  

Ook de ‘ambassadeursgroep diversiteit en inclusie’ van de VPRO maakte zich sterk voor een divers personeelsbestand en voor een inclusieve organisatie, waarin alle medewerkers zich welkom, gerespecteerd en gewaardeerd voelen. Deze inclusie-ambassadeurs organiseerden in 2023 regelmatig inspiratiesessies, zoals een bijeenkomst over toegankelijkheid. Toen bleek dat een van de gastsprekers alleen met veel moeite met zijn rolstoel bij de zaal kon komen, was het punt snel gemaakt. Dit zijn de eyeopeners waarmee de VPRO aan de slag gaat. 

In 2023 lieten Paul van der Gaag en Jos Palm na jaren trouwe dienst het geschiedenisprogramma OVT op NPO Radio 1 met ruim 250.000 luisteraars zeer succesvol achter bij hun opvolgers Julie Blussé en Laura Stek. Leuk om te vermelden overigens dat vrouwen tegenwoordig ruim in de meerderheid zijn bij de radiopresentatoren van de VPRO.  

Paul van der Gaag en Jos Palm

nieuwe makers en programma’s

Een sterk en divers programmapakket staat of valt met ons vermogen om nieuwe makers binnen de VPRO de kans te geven zich te ontwikkelen. Maar daarna moeten ze kunnen doorstromen binnen de VPRO – en dat is niet altijd eenvoudig. Daarom lobbyden we stevig bij de NPO om die talentontwikkeling zo goed mogelijk te faciliteren. Immers, ‘talent moet groeien’, zoals een van de zeven statements luidt in het Manifest dat VPRO Dorst in 2023 uitbracht.  

VPRO Dorst, ons platform voor beginnende makers, startte dat jaar een nieuw talentontwikkelingstraject: Dorstlessers, waarin interdisciplinaire dreamteams van jonge, eigenzinnige makers nieuwe onlineproducties ontwikkelden. Dorst maakte er ook in 2023 haar missie van om meer culturele diversiteit binnen te halen. Dat is gelukt. Van de zes talenten die aan elke lichting Dorstlessers deelnamen had de helft een bi-culturele achtergrond.

Ook het traineeship voor jong divers (onderzoeks)journalistiek talent dat we samen met onder meer HUMAN en de NPO voor de vierde keer organiseerden, was een groot succes. En de VPRO School, onze broedplaats voor intern talent, leverde in 2023 onder meer het plan op voor Dikke vette leugens, een innovatieve online serie voor en door dikke mensen.  

Innovatief is ook onze eerste TikTok-based serie Geen hokje voor ons met verhalen van jongeren die niet in een traditioneel genderhokje passen. En wat te denken van Club Lees, een interactieve boekenapp, waarin jongeren samen van alles lezen en bespreken, van Young Adult-fictie tot poëzie. De maandelijkse digitale meet-ups van deze leesclub worden enthousiast bezocht, net zoals de short form content die de clubleden maken voor Instagram en TikTok. 

Diversiteit en inclusiviteit zitten ‘m niet alleen in de keuze voor makers, maar ook in wat – en vooral wie – die makers laten zien. Voorbeelden uit 2023 waarop we trots zijn, zijn onze grootste podcast Kweekje, mi kwekipikin, over Surinaams-Nederlandse kinderen die opgroeien bij familieleden, en Van Bahia tot Brooklyn, de tv-serie van Nina Jurna die nadrukkelijk een Caribisch perspectief kiest.  

Bijzonder in omroepland was de uitzending Samen voor Marokko van de VPRO en BNNVARA, na de verwoestende aardbeving die Marokko op 8 september trof. Niet alleen de initiatiefnemers en presentatoren – Nadia Moussaid en Khalid Khasem - hadden een Marokkaans-Nederlandse achtergrond, dat gold ook voor de gasten, de muziek, het perspectief en de context.  

Campagnebeeld voor de podcast Kweekje, mi kwekipikin

van omroep naar multimediaplatform

Ons jongere publiek bevindt zich vooral online. Sowieso is de tijd voorbij dat mensen om half negen met een kopje koffie voor de buis zitten, omdat dán hun favoriete tv-programma wordt uitgezonden. Dat programma kijk je de volgende nacht of drie weken later, net hoe het uitkomt. En vaker op je tablet of telefoon dan in de huiskamer op het tv-scherm. Zeker jongeren kiezen vrijwel alleen voor programma’s op social mediaplatformen of via streamingdiensten.  

Kortom, als de VPRO een jong en divers publiek wil bereiken, zullen we ons online aanbod sterk moeten vergroten. En goed nadenken over de crossmediale mix die past bij een programma en zijn potentiële kijkers, luisteraars, lezers en volgers. Waar zijn ze op welk moment en welke content willen ze daar tegenkomen? 

online first

In de transformatie van lineaire omroep naar modern, onafhankelijk mediaplatform hebben we in 2023 grote stappen gezet. De VPRO bood steeds meer online first en online only programma’s aan, vaak van jonge makers en vooral via YouTube, Instagram en TikTok. Een sleutelrol hierin speelde ons Team Online, dat sinds 2023 bestaat uit allround online redacteuren die weten welke content het op welke kanalen goed doet. Net zoals de marketingcommunicatiespecialisten waarmee ze nauw samenwerken, denken ze vanaf de conceptfase mee over nieuwe programma’s en formats.  

Online first betekent niet dat we de minder tech-savvy VPRO’ers vergeten. Ook qua programmering gooien we het kind niet met het badwater weg. Een groeiend aantal VPRO-programma’s kent inmiddels een hybride vorm: radio en/of tv én online én meet-ups. Bram Vermeulen maakt niet alleen Frontlinie-uitzendingen, maar ook een nieuwsbrief en explainers die via Instagram een nieuw publiek bereiken; Jelle Brandt Corstius en Ruben Terlou deden hetzelfde rond hun tocht Langs de nieuwe zijderoute. Radioprogramma’s als Nooit meer slapen zijn minstens even populair als de podcast-versie, en eind 2023 telde het YouTube-kanaal van 3voor12 zo’n 308.000 abonnees. 

Waar mogelijk verbinden we culturen én generaties. Dat doen we zowel tijdens het maakproces als in het uiteindelijke resultaat. De zesdelige podcastserie Achterwerk bijvoorbeeld, die de VPRO Gids in februari 2023 lanceerde, is populair bij oudere en jonge luisteraars. Ook ons ijzersterke jeugddrama blijft prominent aanwezig in onze programmering, al is het publiek een stuk jonger dan de doelgroep die we in 2023 nadrukkelijk wilden bereiken. Een familieserie als Lampje zouden wij én de kijkertjes niet willen missen (en hun ouders vermoedelijk ook niet). 

Als het gaat om een jonger publiek bereiken met een ‘ouder’ programma, is VPRO Tegenlicht een goed voorbeeld. Deze twintigjarige heeft zichzelf in 2023 opnieuw uitgevonden, met meer thematische uitzendingen eens per maand, een nieuwe website en meer online uitingen. Met behoud van budget ging het programma, dat ‘radicale hoop’ wil brengen, terug van 22 naar 10 tv-uitzendingen. Daarmee kwam geld vrij dat we investeerden in online bereik en dialoog met het publiek via meet-ups.

VPRO Tegenlicht-uitzendingen zijn ook bij uitstek geschikt voor gebruik in de klas; in 2023 boden we hbo- en wo-bundels aan over duurzaamheid, technologie en economische waarde. Samenvattingen van VPRO Tegenlicht-uitzendingen via NTR worden veelvuldig gebruikt in het middelbaar en MBO-onderwijs. 

Campagnebeeld voor de jeugdserie Lampje

crossmediale aanpak

Offline zoeken we ons publiek actief op, tijdens evenementen waarmee we nauw samenwerken zoals IDFA, Lowlands en Dutch Design Week, en natuurlijk tijdens onze meet-ups. In 2023 trokken we het land in om met mensen te praten over thema’s rond Planet Finance, OVT en Europa Draait Door. Een bijzonder evenement was Schokgolven dat we in februari organiseerden in Tivoli/Vredenburg, één jaar na de Russische invasie in Oekraïne. Voor deze zeer goed ontvangen avond werkten de redacties van Frontlinie, Bureau Buitenland, Langs de nieuwe zijderoute en Europa Draait Door nauw samen.  

Het is juist de crossmediale aanpak die vaak een groot bereik oplevert. Zo reageren veel jongere mensen op Instagram op de persoonlijke verhalen in Nadia, de dagelijkse talkshow van Nadia Moussaid. Hetzelfde geldt voor Sander versus de socials, waarin Sander Schimmelpenninck de vergaande invloed van social media op onze democratie onderzocht. En het prijswinnende Maandverbond, dat via 28 Telegram-kanalen de wondere wereld van de hormooncyclus verkent, trapte haar nieuwe editie in oktober af op NPO 3. 

Natuurlijk zijn we trots op de Zilveren Reissmicrofoon die de podcast Stad in oorlog: Charkiv één jaar onder vuur van VPRO-correspondent Michiel Driebergen en Bureau Buitenland-redacteur Edwin Koopman in 2023 won. Én op de Zilveren Nipkowschijf voor Onze man bij de Taliban, de documentaireserie gemaakt door Thomas Erdbrink en Roel van Broekhoven. Beide zijn exponenten van de manier waarop de VPRO zijn luisteraars en kijkers de actualiteit laat beschouwen. De stad Charkiv zelf was de verteller in de podcast en ‘Onze man’ deed verslag vanuit Kabul, een standplaats waarover vrijwel niemand meer bericht.  

De programma’s van de VPRO hebben onmiskenbaar impact, ook al is die niet altijd uit te drukken in harde cijfers. Soms wel: zo laten NPO-data zien dat Argos in 2023 het vaakst van alle radioprogramma’s werd genoemd in media en Kamerstukken. Maar vaak is de impact zichtbaar en voelbaar, zoals tijdens de vertoning van onze documentaire Genderpoli op het IDFA of de meet-ups van VPRO Tegenlicht. Ook is aanwijsbaar hoe 3voor12 artiesten als Froukje, Goldband, S10, Joost Klein en Eefje de Visser, die in 2023 volle zalen trokken, als een van de eersten een podium bood.   

Onze man bij de Taliban en Zilveren Nipkow-winnaar: Thomas Erdbrink

VPRO Gids

Naast programma’s voor radio, tv en online heeft de VPRO nog een belangrijk medium: de VPRO Gids. Inmiddels ook online zeer actief, maar met een printversie die onverminderd populair blijkt onder de abonnees. Eind 2023 telde de papieren gids 112.000 abonnees. Niet gek, want de inhoud is van hoge kwaliteit, zoals je van de VPRO mag verwachten. Uit een groot lezersonderzoek in 2023 blijkt dan ook dat gemiddeld 57% de Gids zelfs dagelijks leest, met een voorkeur voor de achtergrondverhalen.  

Ruim 7.200 abonnees kiezen inmiddels voor de digitale VPRO Gids en de app is in 2023 ruim 10.000 keer gedownload. Ook niet-abonnees vinden op vprogids.nl een schat aan informatie, recensies en tiplijstjes op het gebied van films, series, documentaires, boeken en podcasts. Via deze vijf pijlers gidst de VPRO miljoenen mensen door het overweldigende online, on demand en tv-aanbod. Elke pijler kent een eigen nieuwsbrief: in 2023 nam het aantal abonnees toe met 18% tot bijna 107.000. Online zien we in 2023 een duidelijke groei van de jongere doelgroep die de VPRO graag wil bereiken.  

In 2023 hebben we een nieuw model uitgewerkt voor de VPRO Gids, op basis van het lezersonderzoek en een nieuw drukcontract, waarbij het aantal pagina’s per januari 2024 terugging van 100 naar 92. Omdat lezers lieten weten de interviews, recensies en columns niet te willen missen, besloten we de kaasschaafmethode toe te passen. Het resultaat is een iets dunnere VPRO Gids met dezelfde kwaliteit en een vrijwel ongewijzigde inhoud. De brede waardering voor de VPRO Gids blijkt ook uit het zeer geringe aantal opzeggers nadat we de abonnementsprijs voor 2023 moesten verhogen met 8,2%.  

VPRO-iconen

De leeftijd van de VPRO brengt helaas ook met zich mee dat onze iconen ouder worden en overlijden. Mensen die ontzettend belangrijk zijn voor de VPRO, zowel voor als achter de schermen. In 2023 overleed Wim de Bie op 83-jarige leeftijd, onvermoeibaar maker en schepper van onvergetelijke typetjes als Walter de Rochebrune, de alcoholische zwerver Dirk, Tedje van Es en de wereldvreemde meneer Foppe.

Decennialang vormde hij een hecht team met Kees van Kooten: Van Kooten en De Bie en Keek op de week waren jarenlang gezichtsbepalend voor de VPRO. De Bie was niet alleen een innemende, bescheiden en relativerende collega en vakman, maar met zijn weblog Bieslog (2001) ook een pionier op het gebied van nieuwe media. De VPRO koestert de herinnering aan De Bie en zijn werk. 

Ook moesten we in 2023 afscheid nemen van de vrouw achter vele spraakmakende tv-programma’s: Ellen Jens. Bescheiden als ze was, bleef ze onbekend bij het publiek. Maar bij de VPRO was ze een geliefde grootheid die sinds 1964 een breed palet regisseerde en produceerde. Van de Barend Servetshow en Jiskefet tot Boeken en Hier is Adriaan van Dis: iedereen herinnert zich werken met Ellen Jens als een feest. Het verlies van deze creatieve en eigengereide maker betekent ook het afscheid van een bijzonder VPRO-tijdperk. De VPRO zal haar enorm missen. 

de infrastructuur achter online first

Achter de transitie van de VPRO tot een modern, onafhankelijk mediaplatform gaat een enorme technische operatie schuil. Onze afdeling Innovatie & Digitale Media had haar handen er vol aan in 2023. Vrijwel alle systemen draaien op een contentmanagementsysteem (CMS) dat ruim 15 jaar oud is: ongeschikt voor alle vernieuwingen die de VPRO wil doorvoeren of ontwikkelen. In 2023 hebben we een nieuw CMS onderzocht en geselecteerd dat we de komende jaren gaan invoeren. Een systeem dat onze online ambities ondersteunt, content toegankelijk kan maken voor mensen met een beperking én publieke waarden als privacy en transparantie garandeert.  

De VPRO deelt zijn digitale experimenten en innovaties met collega-omroepen, medepioniers en creatieve mediamakers. Welke vernieuwingen schuilen achter de online uitingen van VPRO Tegenlicht of de interactieve Club Lees-app? In 2023 deden we dat onder meer tijdens het IDFA, het Nederlands Film Festival en de Dutch Design Week. We maken zelf ook graag gebruik van de kennis en ervaringen van andere online experts. Zo organiseerde ons Medialab in 2023 hackatons met studenten, designers, start-ups, omroepredacties en bibliotheken, waarin ze écht sociale netwerken ontwierpen en gametechnologie inzetten voor het vertellen van verhalen.  

En we waren actief in PublicSpaces, in 2018 opgericht door de VPRO, dat inmiddels meer dan 45 partners telt. In 2023 sloot een groeiend aantal overheidsinstellingen, departementen en gemeentes zich aan bij deze coalitie die zich sterk maakt voor een publiek internet dat onafhankelijk is van commerciële platforms. We proberen de online omgeving van de VPRO geleidelijk minder afhankelijk te maken van Big Tech. Het kersverse datateam dat de VPRO in 2023 oprichtte, maakt bijvoorbeeld geen gebruik van Google Analytics, maar van het privacyvriendelijker Matomo. Het team zal redacties en (marketing)communicatie helpen om onderbouwde beslissingen te nemen over het gebruik van (social media)kanalen. 

Foto van een van de Medialab-hackathons

veiligheid als basis

Als het onderzoek van de commissie Van Rijn (Onderzoekscommissie Gedrag en Cultuur Omroepen) één ding duidelijk heeft gemaakt, is het dit: omroepland is voor te veel mensen een onveilige werkplek. En het probleem is structureel: seksisme en machtsmisbruik blijven op grote schaal mogelijk, zolang de omroepcultuur niet verandert. Ook de afhankelijkspositie van de vele mensen met tijdelijke contracten, een uitvloeisel van het financieringsstelsel van de NPO, draagt niet bij aan een veilige werkomgeving. 

Hoe gaat de VPRO hiermee om? Naar aanleiding van de gebeurtenissen op de redactie van DWDD hebben we VPRO-breed gesprekken gevoerd, ook met jonge en met vrouwelijke medewerkers apart, om beter zicht te krijgen op onveiligheid binnen onze organisatie. Welke vormen heeft grensoverschrijdend gedrag binnen de VPRO? Hoe kunnen we dat bespreekbaar maken en vooral: voorkomen? 

In 2023 volgden alle leidinggevenden van de VPRO en HUMAN een training ‘professioneel gedrag op de werkvloer’ over cultuurverschillen en inclusief leidinggeven. Hoe voer je op een goede manier ontwikkelgesprekken? En hoe weet je hoe het met ‘jouw’ mensen gaat? We zien dat leidinggevenden meer aandacht hebben voor een veilige werkomgeving en dat medewerkers elkaar stimuleren om ongewenst gedrag aan te kaarten.  

Heel praktisch zorgde de VPRO ervoor dat de nummers van interne en externe vertrouwenspersonen breed en duidelijk gecommuniceerd werden. En, erg belangrijk, meer tijdelijke krachten kregen in 2023 een vast contract. Waar de omroepen afspraken dat ze in 2027 op 80% vaste en 20% tijdelijke contracten zouden uitkomen, haalde de VPRO die verhouding eind 2023 al bijna, met 73% versus 27%. 

albert gaat voor duurzaam

In 2023 maakten  meer redactieteams van de VPRO en HUMAN gebruik van ALBERT om hun CO2-voetafdruk te berekenen: 26 tegen 20 in 2022. ALBERT is een tool waarmee ons enthousiaste VPRO Groen-team redacties bewustmaakt van de CO2-uitstoot van een productie én hoe je duurzamer keuzes kunt maken. Nog te vaak kijken we pas naar de milieu-impact op het moment dat inhoudelijke keuzes al zijn gemaakt. Daar willen we verandering in brengen. Duurzaamheid komt hoger op de agenda van de VPRO. 

Alle VPRO-medewerkers die kiezen voor openbaar vervoer, fiets, lopend of elektrische auto, kregen in 2023 een hogere woonwerkverkeervergoeding. We breidden het aantal laadpunten uit en merken dat die vrijwel continu gebruikt worden. Onze zonnepanelen leveren groene stroom, waar nodig aangevuld met stroom uit windenergie.  

Helaas is het niet gelukt om in 2023 de warmte- en koude-installatie in Villa VPRO te krijgen. Daarmee verwachtten we 40% gas te besparen. We hebben dappere pogingen gedaan, maar de technische werkelijkheid is weerbarstig: ons gebouw bestaat uit geschakelde kantoorpanden van VPRO, BNNVARA en NTR. De gebouwdelen bleken niet zomaar te verwarmen met dezelfde installatie. Maar we geven niet op en zoeken naar andere mogelijkheden om ons fossiele brandstofgebruik te beperken. We willen in 2026 immers een kwart minder CO2 uitstoten dan we eind 2021 deden.  

Villa VPRO

financiën: van zorgen naar optimisme

De VPRO begon het jaar met een licht bezorgde blik op de financiën. Eind 2022 was de coronaperiode amper achter de rug en de energieprijzen waren door het dak gegaan. De inflatie was hoog, de koopkracht op een dieptepunt beland. Met grote pijn in het hart hadden ook sommige VPRO-leden hun lidmaatschap van de vereniging moeten beëindigen. ‘Mijn VPRO-lidmaatschap zeg ik als laatste op. Het kan niet anders’, schreef een van hen ons. 

Maar ook de programmaomzet van de VPRO daalde, met name door de manier waarop de NPO omging met integraal programmeren en genremanagement. De combinatie van stroperige besluitvormingsprocessen en een vrij constante keuze voor ‘toegankelijkheid’ (lees: de middelmaat) waren funest voor veel VPRO-programmavoorstellen. Al met al begrootten we een tekort van € 700.000 en ontwierpen we diverse toekomstscenario’s voor de VPRO.  

Aan het eind van 2023 kunnen we opgelucht constateren dat we, ondanks het tekort op de organisatiekosten (de hogere loonkosten worden niet gedekt door de extra index), een positief exploitatieresultaat van circa € 130,000 hebben gerealiseerd, terwijl we een tekort van ruim € 700.000 hadden begroot. De nevenactiviteiten, zoals de gids en de programmaverkoop leverden meer op dan verwacht. Dat gold ook voor de vereniging, dankzij een lagere uitstroom van leden. De vanwege oplopende loonkosten sterk gestegen   programmakosten werden ruimschoots gecompenseerd door de extra (structurele) indexatie. Hoewel de inkomsten uit het platform NPO Start Plus lager uitpakten dan begroot, was het financiële resultaat van media positief. 

publieke waarden en de NPO

De VPRO pleit al jaren voor integraal programmeren. We waren dan ook blij dat de NPO in 2022 afstapte van de net- en zenderprofielen en overstapte op integraal programmeren. Vanaf nu zou de inhoud van de programma’s centraal staan, in plaats van de vraag of een programma wel paste in een strak afgetimmerd profiel. In de praktijk betekende integraal programmeren echter dat de NPO vooral ‘meer van hetzelfde’ financierde. De NPO liet zich bij zijn keuzes vooral leiden door kijkcijfers en veel minder door de publieke waarden die programma’s vertegenwoordigen. En dat ging uiteraard ten koste van de originele, eigenzinnige programma’s van de VPRO. In ons jaarplan 2023 constateerden we dan ook dat onze programmavoorstellen beduidend vaker dan voorheen geweigerd werden.  

Dus trokken we in 2023 op alle niveaus stevig aan de bel bij de NPO: het is immers ook de taak van de publieke omroep om specifieke doelgroepen te bedienen, publieke waarden te vertalen in programma’s en innovatie te omarmen. Onze gesprekken hebben in 2023 ten dele hun vruchten afgeworpen, in september sterk ondersteund door het rapport-Van Geel. Het gesprek over onze kernprogrammering, die ons meer zekerheid zou verschaffen voor de productie van meerjarige eigen programma’s, is in gang gezet.  

Helaas bleek het een ingewikkelde exercitie te zijn, zowel inhoudelijk als financieel, om aan alle omroepen de kernprogrammering toe te kennen die zij wensten. Daardoor kon de NPO nog geen concrete afspraken maken; gesprekken hierover zullen we in 2024 voortzetten. Als de VPRO meerjarige kernprogrammering toegekend krijgt, kunnen we ook meer baanzekerheid bieden aan omroepmedewerkers die nu vaak op korte en tijdelijke contracten werken. De huidige praktijk schept juist veel onzekerheid voor onze makers en redacties.  

De NPO moedigde de VPRO in 2023 aan om met journalistieke programma’s als VPRO Tegenlicht en Argos meer de online omgeving op te zoeken. En dat mét behoud van budget. Dat was echt een nieuwe ontwikkeling: tot die tijd daalden de budgetten van de NPO automatisch als een programma ‘online ging’. Nu beseft de NPO dat ook online programma’s moeten voldoen aan hoge kwaliteitseisen als we willen concurreren met het enorme aanbod op internet en social media. 

breinvoer, of de (meer)waarde van de VPRO

In ons toekomstscenario besloten we nadrukkelijker uit te dragen wie we zijn en dús waarom de VPRO van grote publieke waarde is. De VPRO heeft nog steeds een hoge naamsbekendheid, maar we willen met name een jonger publiek duidelijker maken waar we voor staan en waar we voor gaan. De titel van dit jaaroverzicht, ‘Denk vrij en vier de verbeelding’, staat voor de mentaliteit van onze makers en zegt daarmee ook iets over de programma’s die VPRO brengt. Deze originele verhalen, in video, audio of tekst, hebben we samengevat in één woord: breinvoer.  

Van nieuwe inzichten en verrassende perspectieven tot verdieping, ontroering en absurdisme. Gemaakt voor mensen met een onderzoekende, nieuwsgierige instelling en een kritische, open blik op de wereld. De breinvoer-merkcampagne die we uitrolden in mei 2023 staat voor alles wat de VPRO uniek maakt: de voeding waarmee we ons brein prikkelen. De breinvoercampagne gemaakt met bureau HERC zette de VPRO weer op de kaart bij de dertigers en veertigers die zowel lineaire tv als de VPRO nog kennen. De kunstenaar Mrs LuvaLuva verzorgde de unieke vormgeving van onze campagne die op tv, online en op abri’s te zien was.  

De campagne leidde naar een speciale breinvoer-nieuwsbrief, waarop ruim 7.000 mensen zich abonneerden. Daarvan opende 60% de nieuwsbrief daadwerkelijk, een uitzonderlijk goede score. Nieuwsbrieven-met-verdieping blijken sowieso een effectieve manier om mensen te informeren én aan de VPRO te binden. Zo schreven zo’n 2.500 mensen zich in voor de nieuwsbrief rond de serie Sander versus de socials. 

Met deze campagne willen we uiteindelijk ook meer leden, abonnees en donateurs werven. De nieuwsbrieven zijn een belangrijke binnenkomer voor nieuwe (betalende) relaties: mensen die zich voor een van vele VPRO-nieuwsbrieven inschrijven, kunnen we laten zien wat de VPRO mogelijk maakt. In 2023 besloten, ook dankzij andere campagnes, ongeveer 5.000 nieuwe donateurs de VPRO financieel te steunen. De breinvoercampagne geeft de richting aan die we ook in 2024 enthousiast blijven volgen. Met programma’s die je brein kietelen, flexen en stretchen. Goed voor een frisse blik, de broodnodige inspiratie of de slappe lach. Typisch VPRO.  

Breinvoer

overzichten

De VPRO heeft een uitgebreid netwerk van organisaties in de creatieve sector. Dit stelt ons ons in staat ons media-aanbod te verrijken, het creatieve aanbod van de sector te versterken en met onze partners een jongere en meer diverse doelgroep te kunnen bereiken. 

Kunst en cultuur onmisbaar zijn in een samenleving. Voor de begeestering, voor troost en voor vermaak. En meer dan dat. In de vrijheid waarbinnen kunst ontstaat ontkiemen nieuwe ideeën, oplossingen van morgen en het verzet tegen wat niet door de beugel kan. 

Naast de samenwerkingen die hier in kaart zijn gebracht, heeft de VPRO een wijdverbreid netwerk op programmaniveau. 

gekregen 

  • Sweet dreams: Gouden kalf - beste film Nederlands Filmfestival 
  • Voor de Klas met de Sekszusjes: Seks en mediaprijs (voor de aflevering over consent) van de NVVS (Nederlandse Wetenschappelijke Vereniging voor Seksuologie) 
  • Onze man bij de Taliban: Zilveren Nipkowschijf 
  • Stad in oorlog: Zilveren Reiss-microfoon 
  • Hoofdzaken 5: Cinekid - Best Dutch Non-Fiction Series Award,  
  • Lampje: Cinekid - Best Dutch Fiction Series Award 
  • Jippie No More!: Cinekid - Youth Jury Award 

uitgereikt 

  • 3voor12 Award: Sef
  • VPRO documentaireprijs: Oaia Neagră 
  • VPRO Big Screen award: Endless Borders 

3voor12 Radio

Elke vrijdagavond op 3FM de nieuwste muziek en de beste classics van elke genre: pop, rock, hiphop, dance, alternative en indie. Presentatie: Eva Koreman. Eindredactie: Niels Aalberts. Vrijdag 21.00 uur

3voor12 Niet Te Missen

In de Niet Te Missen-podcast hoor je elke vrijdagmiddag de relevantste, leukste én belangrijkste nieuwe muziek van de week. In 20 á 25 minuten praten Eva Koreman en muzieksamensteller Christiaan Walraven je wekelijks bij over de releases die je niet mag missen. Op hoog tempo laten ze fragmenten van 12 tracks horen, ze geven achtergrond en duiding en schromen niet ook hun mening te venten.

3voor12 De Machine

Atze de Vrieze, Malou Miedema en Niels Aalberts nemen je in deze podcastserie mee naar de wereld achter de muziek. Naar de businessbeslissingen die bepalen hoe we met zijn allen naar muziek luisteren. Ze praten je door het belangrijkste nieuws over festivals, streamingdiensten en platenmaatschappijen.

Bureau Buitenland

Internationaal nieuws, reportages, achtergronden en opmerkelijke verhalen uit het buitenland op NPO Radio1. In 2023 bracht de redactie twee succesvolle podcast-series: Stad in Oorlog (winnaar Zilveren Reissmicrofoon) en Waar is Sarah? Bureau Buitenland is daarnaast ook verantwoordelijk voor de wekelijkse podcast Europa Draait Door. Presentatie: Sophie Derkzen, Tim de Wit. Eindredactie: Herman Schulte Nordholt. Elke werkdag 13.30 uur.

De machine presenteert: blauwe M&M’s

Mislukte interviews, kwijtgeraakte artiesten, supersterren die van hun voetstuk vallen. Muziekjournalisten Atze de Vrieze en Timo Pisart van 3voor12 zijn terug met Blauwe M&M’s, een reeks verhalen achter de schermen van de muziekindustrie. De eerste reeks gaf een blik achter het doek bij de grootste concerten en in de kleedkamers van de meest veeleisende artiesten. In deze tweede reeks verhalen uit de labelwereld, uit de muziekjournalistiek en van artiesten zelf.

De verschrikkelijk mooie migratie (en alles wat erna kwam)

Na het overlijden van de oma van podcastmaker Gabriella Adèr is een oud familieconflict tussen Gabriella’s moeder en ooms weer aangewakkerd. Gabriella begrijpt niet wat er is gebeurd. Ze gaat op zoek naar de oorsprong van deze ruzie, die volgens haar moeder haar oorsprong vond in 1969. Toen migreerde de familie van een klein Siciliaans bergdorpje naar de Rotterdamse havenwijk Feyenoord. Wat gebeurde toen, dat nog steeds weerslag heeft op de relatie tussen die broers en zussen, maar ook op de generatie erna? Zoals op Gabriella zelf. Want ook zij groeit op met een gevoel van heimwee en melancholie, dat als een donkere wolk boven de familie hangt.

DOCS

De documentaire-podcast van NTR en VPRO. Wekelijks een nieuwe audiodocumentaire. Presentatie: Mina Etemad.

Een verborgen Surinaamse schat

In de vierdelige podcast onderzoekt theatermaker Mathieu Wijdeven het leven en werk van G.G.T. Rustwijk, schrijver, dichter, theatermaker, schilder én een agitator tegen het koloniale bewind in Suriname. Wie was hij? Wat is zijn betekenis voor deze tijd? En waarom wist Mathieu tot voor kort niet van zijn bestaan, terwijl G.G.T. Rustwijk zijn betovergrootvader is?

Europa draait door

NPO Radio 1. Arend Jan Boekestijn en Tim de Wit kijken wekelijks naar alles wat Europa teistert, beweegt of beter maakt.

Fredcast

Naar aanleiding van het tienjarig bestaan van concertzaal Splender in Amsterdam brengt VPRO Vrije Geluiden in de zesdelige podcastserie De Fredcast een eerbetoon aan dit muziekclubhuis en zijn ‘bewoners’. Makers Manon Schreurs en Mattijs van de Woerd duiken de geschiedenis in en gaan op zoek naar een verdwenen bezoeker en zijn voorliefde voor de muziek van Franz Schubert.

Het marathoninterview

Tijd, aandacht en ruimte zijn nog altijd de belangrijkste kenmerken van VPRO's Marathoninterview. Drie uur praten over het leven en werk van een bijzondere gast. Deze zomer weer drie gasten die samen met hun interviewers reflecteren op deze turbulente tijd: hoogleraar wetenschapsantropologie Amade M’charek, historicus Rob de Wijk en kunstenaar Brian Elstak.

Kweekje, mi kwekipikin

Journalist en presentator Nicole Terborg was 13 jaar toen ze door haar ouders van een Brabants dorp naar een tante in Amsterdam werd gestuurd. Ze is een kweekje, zoals veel Surinamers en Surinaamse Nederlanders dat noemen. Als kweekje groei je niet op bij je ouders maar bij andere familieleden of pleegouders. Dat is gebruikelijk binnen de Afro-Surinaamse gemeenschap, maar vragen waarom het gebeurt is een taboe. In de zesdelige verhalende audioserie Kweekje, mi kwekipikin opent zich via een persoonlijke zoektocht een gelaagde vertelling over opvoeding, migratie, ontworteling en het koloniaal verleden.

Latin impact

In de tiendelige podcastserie Latin impact gaat Nina Jurna op zoek naar de meest indringende songs van Zuid-Amerika. Hoe klinkt het leven op dat continent door in de bossanova of latin jazz, cumbia, reggaeton of salsa en in muziek uit Suriname, Curacao, of Mexico? Elke aflevering ontleedt Nina, samen met een gast, een nummer uit een van de muziekstijlen en landen en plaatst het in de maatschappelijke en sociaalhistorische context.

Nooit Meer Slapen

Het nachtelijke cultuurprogramma met steeds een inspirerende gast uit de kunst, cultuur of actualiteit, die vertelt over werk en leven. Presentatie: Femke van der Laan (maandag t/m donderdag), Lotje IJzermans (vrijdag). Eindredactie: Paula van den Elsen. Maandag t/m vrijdag 00.00 uur.

OVT (Onvoltooid Verleden Tijd)

Actueel programma over alles wat met het verleden te maken heeft. Over historische achtergronden bij het nieuws, boeken, films en tentoonstellingen. Met een wekelijkse column van afwisselend Micha Wertheim, Nelleke Noordervliet, Abdelkader Benali, Sana Valiulina en John Jansen van Galen, en een documentaire in Het Spoor Terug. Presentatie: Paul van der Gaag, Laura Stek, Jos Palm, Julie Blussé. Eindredactie: Paul van der Gaag. Zondag 10.00 uur.

Parelradio

In Parelradio hoor je de mooiste radioverhalen uit het archief van de NPO, met de nadruk op radiodrama en documentaires. Stef Visjager stelt Parelradio samen en presenteert.

Rocco, Sophia en de Zwarte Dood

In de muzikale podcast Rocco, Sophia en de Zwarte Dood worden jonge luisteraars meegenomen op een avontuurlijke reis naar de veertiende eeuw, toen Europa werd geteisterd door de mysterieuze Zwarte Dood. De achtdelige serie is een zoektocht naar een manier om de pest buiten de deur te houden, boordevol geheimzinnige figuren, middeleeuwse magie, zweren en bulten.

Stad in oorlog: Charkiv één jaar onder vuur

Stad in oorlog: Charkiv één jaar onder vuur is een verhalende podcastserie waarin op indringende wijze verslag wordt gedaan van één jaar oorlog in Oekraïne. De stad Charkiv is zelf een belangrijk personage in de podcast: de verteller van het verhaal. Mini-portretten en anekdotes van inwoners worden ingebed in een 'landschap' van klanken van de stad. Zo wordt het wereldnieuws teruggebracht tot de menselijke maat, met oor (en oog) voor detail.

Vrije Geluiden

Aad van Nieuwkerk verkent de grenzen van de klassieke muziek. Met nieuwe releases, concerttips, Vrije Geluiden Sessies, actuele ontwikkelingen in de muziekwereld en jong talent. Presentatie: Aad van Nieuwkerk Zaterdag en zondag 23.00 uur.

Vriend of Vijand

In de podcastserie Vriend of Vijand onderzoekt Saar Slegers de dilemma’s die ten grondslag liggen aan het Nederlandse kennisveiligheidsbeleid. Tijdens haar zoektocht gaat ze te rade bij wetenschappers, beleidsmakers en politici. Ze stuit op botsende wereldbeelden, beschuldigingen van spionage, geïnstitutionaliseerde discriminatie, persoonlijke drama’s en op een muur van geheimzinnigheid. Nederland moet haar internationale kennispositie beschermen. Maar gebeurt dat wel op de juiste manier?

Waar is Sarah?

Rob Timmerman vaart vijf maanden per jaar op een reddingsschip op de Middellandse Zee, op zoek naar mensen in verdrinkingsnood. Met name één drenkeling houdt hem nog dagelijks bezig: de pasgeboren baby Sarah. Wat is er van haar geworden? Radiomaker Laura Stek vraagt zich op haar beurt af: waarom wil Rob het inmiddels zeven jaar oude meisje vinden? De zesdelige podcastserie Waar is Sarah? is een persoonlijke zoektocht naar hoop, binnen het grote verhaal van ons Europese migratiebeleid.

Yous en Yay: New Emotions

In de podcast Yous & Yay: New Emotions spreken Sef & Pepijn maandelijks héél lang met een interessant iemand bij hen in de studio.

Zomergasten

VPRO Zomergasten voor op je koptelefoon. Alleen de fragmenten hebben we eruit geknipt, want die kan je bij een podcast toch niet zien. Wel leggen we even uit wat je mist aan beeld, zodat je van het gesprek niks hoeft te missen. Met Thomas Hertog, Hoyte van Hoytema, Khadija Arib, Bibi Dumon Tak, Kamagurka en Alida Dor

Zwermelingen

Sander Schattefor stuit tijdens zijn wandelingen door een groot bos in Venlo regelmatig op verlaten slaapplaatsen en achtergelaten spullen van dakloze arbeidsmigranten. Op een dag vindt hij een pakketje met een bijbel, verregende pasfoto's en een dagboek van een vrouw. In Zwermelingen gaat Sander met podcastmaakster Naomi Steijger op zoek naar de schrijfster van het dagboek. Wat is er met haar gebeurd?

Nog één week – Seizoen 4 

Kinderen tussen de 10 en 13 jaar bereiden zich voor op een spannende gebeurtenis die voor even hun leven op z’n kop zet. Samen met ouders en vrienden wordt ernaar toegeleefd. Hoe gaan ze er mee om? Regie: Marinka de Jongh, Eva Krol, Jesse Bleekemolen, Willem Timmers 

01-01-2023, 6x14’  

100 dagen in de vergeten wijk

Tim den Besten en Nicolaas Veul gaan wonen en werken als stagiairs sociaal werk in de Haagse wijk Laak: een confrontatie met de vele problemen in de wijk én hun eigen maatschappelijke betrokkenheid. Presentatie: Nicolaas Veul, Presentatie: Tim den Besten, Regie: Katinka de Maar 

29-11-2023, 5x50’ 

1985 (aankoop)

1985 volgt de vrienden Marc en Franky, en diens zus Vicky in de turbulente jaren 80. Marc en Franky verhuizen naar Brussel voor een carrière bij de Rijkswacht. Al snel worden de drie jongeren meegezogen in een spiraal van misdaden die worden toegeschreven aan de zogenaamde Bende van Nijvel. Regie: Wouter Bouvijn België 2021 

11-05-2023 8x50’  

2Doc IDFA Primeur: Genderpoli - They and Them 

Wat doe je als behandelaar met een dertienjarige die van geslacht wil veranderen? Portret van een polikliniek waarin ethische, financiële en bureaucratische dilemma’s om voorrang strijden. Regie: Ingrid Kamerling 

16-11-2023, 1x78’

2Doc Kort: (…)

Videodagboek van Karina Beumer, gebaseerd op de notities van haar vader. Sinds vijf jaar leeft hij met NAH, waardoor hij verdwaalt en vergeet. Een filmische reis door het labyrint van het geheugen. Regie: Karina Beumer 

04-12-2023, 1x25’

2Doc Kort: Kitten of vluchteling?

Waarom halen we de ene vluchteling met onze eigen auto op en laten we de andere verdrinken aan de grenzen van Europa? Beeldmaker Tina Farifteh onderzoekt wie onderaan de empathieladder staat. Regie: Tina Farifteh 

26-09-2023, 1x29’ 

2Doc Kort: Slipjacht (aankoop)

Een duik in de wereld van een theatrale traditie met ruiters in klassieke kostuums, jachthoorns en bloedhonden. Kan de eeuwenoude slipjacht zich staande houden in de moderne maatschappij? Regie: Malou Wagenmaker, Regie: Bo van der Meer"  

17-12-2023, 1x20’  

2Doc kort: Vluchtval

Wat gebeurt er als je alles abrupt moet achterlaten? Freerunner Abdallah Marega en dichteres Jana Beranová weten hoe ontworteling voelt en proberen er grip op te krijgen d.m.v. poëzie en ‘parkour’. Regie: Laura Stek 

25-09-2023, 1x27’ 

2Doc kort: Zon in de nacht 

Na de dood van haar opa komt Anne Vaandrager erachter dat hij een homoman was in een heterohuwelijk en overleed aan aids. Wat is de impact van dit dubbelleven en het zwijgen hierover op de familie? Regie: Anne Vaandrager 

17-05-2023, 1x27’ 

2Doc: A Bunch of Amateurs (aankoop) 

Documentaire over een Engelse amateurfilmclub. Het gebouw staat op instorten maar de leden, vrijwel allemaal zeventigplussers, blijven samenkomen om hun liefde voor de cinema met elkaar te delen. Regie: Kim Hopkins, Verenigd Koninkrijk, 2020 

10-05-2023, 1x93’ 

2Doc: A President, Europe and War (aankoop) 

Begin 2022 wordt Frankrijk voorzitter van de EU. Al snel lopen de spanningen op tussen Rusland en de Oekraïne. De Franse president Macron wordt gevolgd terwijl hij probeert om escalatie te voorkomen. Regie: Guy Lagache, Frankrijk 2022. 

02-02-2023, 1x114’ 

2Doc: A Story of Bones (aankoop)

Begin 2022 wordt Frankrijk voorzitter van de EU. Al snel lopen de spanningen op tussen Rusland en de Oekraïne. De Franse president Macron wordt gevolgd terwijl hij probeert om escalatie te voorkomen. Regie: Guy Lagache, Frankrijk 2022. 

02-02-2023, 1x114’ 

2Doc: After Work 

Documentaire die op vier continenten onderzoekt wat werk voor ons betekent, of meer of minder werken ons gelukkig maakt en hoe werk er in de toekomst uit kan zien. Regie: Erik Gandini 

24-08-2023, 1x75’ 

2Doc: Amigo Secreto (aankoop) 

Portret van drie journalisten tijdens hun onderzoek naar de wijze waarop de Braziliaanse oud-president Lula buitenspel wordt gezet bij de verkiezingen van 2018 om de weg vrij te maken voor Bolsonaro. Regie: Maria Augusta Ramos, Brazilië 2022 

11-01-2023, 1x93’ 

2Doc: Bart en de zoektocht naar de dubbelganger 

Kunstenaar Bart Eysink Smeets is klaar met onze obsessie ‘uniek’ te moeten zijn. Om de wereld hiervan te bevrijden wil hij bewijzen dat hij niet uniek is. Hij gaat op zoek naar zijn dubbelganger. Regie: Bart Eysink Smeets 

28-08-2023, 1x54’ 

2Doc: Inside Russia - Traitors and Heroes (aankoop) 

Ondanks de grote risico's hebben twee documentairemakers Russische burgers geportretteerd die zich uitspreken tegen de inval in Oekraïne. Regie: Anastasia Popova, Regie: Paul Mitchell, Verenigd Koninkrijk, 2022 

31-05-2023, 1x74’ 

2Doc: Ithaka - A Fight to Free Julian Assange (aankoop) 

Portret van de vader en de verloofde en inmiddels vrouw van WikiLeaks oprichter Julian Assange en hun strijd voor zijn vrijlating. Ze proberen te voorkomen dat hij wordt uitgeleverd aan de VS. Regie: Ben Lawrence, Australië 2022 

09-02-2023, 1x103’ 

2Doc: Mariupol: The People's Story (aankoop) 

Marioepol was een bruisende stad met 430.000 inwoners. Maar dit veranderde toen de oorlog uitbrak en de stad werd vernietigd. Inwoners vertellen over de verwoesting en de val van hun stad. Regie: Robin Barnwell, Verenigd Koninkrijk, het/Groot-Brittannië 2022 

12-01-2023, 1x89’ 

2Doc: Mijn vader de terrorist 

In 1994 werd journalist Hans Krikke opgepakt op verdenking van betrokkenheid bij de links-terroristische groepering RaRa. Welke impact had dit en de criminalisering door justitie op hem en zijn gezin? Regie: Daniel Krikke 

03-08-2023, 1x53’ 

2Doc: My Old School (aankoop) 

Brandon Lee lijkt een modelscholier, maar hij is niet wie hij beweert te zijn. Een grotendeels geanimeerde documentaire, die laat zien dat de realiteit soms vreemder is dan fictie. Regie: Jono McLeod, Verenigd Koninkrijk, het/Groot-Brittannië 2022 

07-06-2023, 1x100’ 

2Doc: Nothing Lasts Forever (aankoop) 

Regisseur Jason Kohn onderzoekt waarom we zoveel geld betalen voor diamanten en ontdekt dat een grote hoeveelheid niet-detecteerbare synthetische diamanten de wereldwijde diamantmarkt overspoelt. Regie: Jason Kohn, Verenigde Staten van Amerika, 2022 

21-08-2023, 1x81’  

2Doc: Subject (aankoop) 

Hoofdpersonen uit The Wolfpack, The Staircase, Hoop Dreams, Capturing the Friedmans en The Square vertellen hoe hun leven is veranderd, doordat ze te zien zijn in een populaire documentaire. Regie: Jennifer Tiexiera, Regie: Camilla Hall, Verenigde Staten van Amerika, de 2022 

15-11-2023, 1x92’ 

2Doc: Tanja - Dagboek van een guerrillera 

Is Tanja Nijmeijer een vrijheidsstrijder of een terrorist? Hoe veranderde de Nederlandse idealistische student in een lid van het beruchte Colombiaanse guerrillaleger FARC? Regie: Marcel Mettelsiefen 

21-12-2023, 1x83’ 

2Doc: Television Event (aankoop)

In 1983 zien 100 miljoen mensen 'The Day After', een tv-film over een nucleaire oorlog. Betrokkenen blikken terug op de totstandkoming van de film, de controverses en het effect op de politiek. Regie: Jeff Daniels, Australië 2020 

14-06-2023, 1x85’ 

2Doc: The Hostage Takers (aankoop) 

Vier Britse jongens sluiten zich aan bij IS en bewaken en vermoorden westerse gijzelaars. Een oorlogsjournalist slaagt erin om twee leden te interviewen, wat leidt tot een emotionele confrontatie. Regie: Puk Damsgaard, Regie: Søren Klovborg, Denemarken 2023 

21-06-2023, 1x85’ 

2Doc: The Killing of a Journalist (aankoop) 

Documentaire over de moord op de Slowaakse journalist Ján Kuciak en zijn verloofde Martina in 2018. Collega-journalisten starten hun eigen onderzoek naar de moord en de corruptie in het land. Regie: Matt Sarnecki, Denemarken 2021 

20-07-2023, 1x89’ 

2Doc: The Lost Leonardo (aankoop) 

Documentaire over ‘Salvator Mundi’, het duurste schilderij ooit verkocht. Een meeslepend verhaal over de wereld van de kunsthandel en de verborgen belangen van machtige kunstinstellingen en politici. Regie: Andreas Koefoed, Denemarken 2021 

19-07-2023, 1x97’ 

2Doc: The Truffle Hunters (aankoop) 

In Italië zoekt een groep oude mannen met hun honden naar de zeldzame witte Alba-truffel. Zowel de schoonheid als de donkerte van het bestaan van de truffeljagers worden vastgelegd. Regie: Michael Dweck, Regie: Gregory Kershaw, Italië 2021 

28-06-2023, 1x78’

2Doc: Three Minutes - A Lengthening 

In een vakantiefilmpje van drie minuten uit 1938 verdringen Joodse inwoners van een Pools stadje zich voor de lens. Wie zijn die mensen? En welke verhalen zitten in het celluloid verscholen? Regie: Stigter Bianca 

02-05-2023, 1x67’ 

2Doc: Warnow - Reis naar het noorderlicht 

In 2013 beginnen acht idealistische Nederlandse avonturiers aan een reis naar Noorwegen met hun opgeknapte oude sleepboot. Na een storm haken vijf van hen af, de overgebleven drie keren nooit terug. Regie: Wim van der Aar 

14-12-2023, 1x97’ 

Argos  

Journalistiek speurwerk naar opmerkelijke achtergronden bij het nieuws, of zaken die nieuws zouden moeten zijn. Regie: Saskia Adriaens, Presentatie: Eric Arends productie: Human/VPRO 

24-04-2023, 6x21’ 

Bergman Island (aankoop) 

Chris en Tony gaan op werkvakantie naar het Zweedse eiland Fårö, waar ooit de legendarische regisseur Ingmar Bergman woonde en werkte. Ze hopen er inspiratie te vinden voor hun nieuwe filmprojecten. Regie: Mia Hansen-Løve, Zweden 2021 

08-12-2023, 1x103’ 

Bitterzoet - Live (aankoop) 

Concertregistratie van het bejubelde album 'Bitterzoet' van Eefje de Visser en haar dansers in Carré in Amsterdam december 2022. Regie: Michiel Venmans en Jaan Stevens 

31-03-2023, 1x80’

Buitenhof 

Vakkundig geleide diepte-interviews of discussies met gezaghebbende politici, ceo’s, wetenschappers, experts, originele denkers en opiniemakers uit binnen- en buitenland over politiek en actuele ontwikkelingen. Een samenwerkingsverband van AVROTROS, BNNVARA en VPRO. Presentatie: Maaike Schoon, Twan Huys en Pieter Jan Hagens 

08-01-2023, 41x54’  

Buurman en Buurman (aankoop) 

Poppenanimatieserie over twee buurmannen die samen allerlei klusjes doen in en rondom het huis. Ze beginnen altijd vol enthousiasme, maar helaas gaan de klussen op één of andere manier altijd de mist in. Regie: Lubomír Benes, Tsjechische Republiek 2021 

25-12-2023, 1x60’ 

Can You Feel It? How Dance Music Conquered the World - The Beat (aankoop) 

Driedelige muziekdocumentaire die het verhaal vertelt van de housemuziek: de beat, de clubs en de dj's die de muziekcultuur voor altijd veranderden. Onder andere David Guetta, Tiësto, Paul Oakenfold, The Blessed Madonna, Nina Kravitz en Steve Aoki en worden geinterviewd. Regie: Nico Wasserman en James Giles, Verenigd Koninkrijk.  

18-10-2023, 3x58’ 

Carmen Curlers (aankoop) 

Een idee van een Deense kapper groeit door toedoen van ondernemer Axel en daadkrachtige huisvrouw Birthe uit tot een fenomeen: de Carmen-krulset. Een avontuur vol lef, liefde en lange adem., Denemarken 2022 

17-11-2023, 8x54’

Danny and the Americans 

Danny Ghosen reist langs de rafelranden van de Amerikaanse samenleving op zoek naar waar het wringt. Dat doet hij op zijn eigen manier: onbevooroordeeld en nieuwsgierig. Presentatie: Danny Ghosen 

28-07-2023, 10x15’  

De Avondshow met Arjen Lubach 

Arjen Lubach duikt via de waan van de dag langs inspirerende gasten tot op de bodem van het nieuws.  
Presentatie: Arjen Lubach 

23-01-2023, 40x25’ 
04-09-2023, 36x25’ 

De Avondshow Stand-ups  

Arjen Lubach laat je kennismaken met de leukste comedians van het moment, in een mix van oude rotten en beloftes voor later: stand-uppers op het scherpst van de snede. Presentatie: Arjen Lubach 

26-12-2023, 4x25’ 

De butlers  

Op The International Butler Academy in Zuid-Limburg worden studenten van alle leeftijden de fijne kneepjes van het vak bijgebracht. Wat beweegt hen te kiezen voor dit dienstbare beroep? Regie: Marlies Smeenge 

25-12-2023, 4x26’ 

De dikke data show  

Quinty Misiedjan duikt in de onlinewereld, spreekt verschillende wetenschappers en journalisten, en wisselt haar onderzoek af met grappige sketches. Presentatie: Quinty Misiedjan, Regie: Eva van Weeghel en Anne van Campenhout 

08-10-2023, 8x19’  

De laatste kans  

Hoe richt je je leven in als je weet dat je nog maar één kans hebt? Eén kans om te achterhalen wie je vader is, één kans om zwanger te worden, één kans om kampioen te worden? Negen personen voor wie het leven haast obsessief om die laatste kans draait worden gevolgd. Regie: Jurjen Blick 

27-11-2023, 5x48’ 

De ongestelde vragenshow 

De helft van de mensen heeft een baarmoeder, toch weten we maar weinig over de bijbehorende hormooncyclus. Is dat niet raar? (Ervarings)deskundigen beantwoorden ongestelde vragen over de cyclus. Presentatie: Dzifa Kusenuh

24-10-2023, 1x41’ 

De proefkeuken  

In een oude schuur met rondslingerend gereedschap maken de twee creatievelingen Pieter Hulst en Willem Voogd alles wat ze maar kunnen bedenken. Ze zoeken de juiste ingrediënten en verwerken die op grappige wijze tot iets wat bijna niemand zelf maakt.  

10-12-2023, 6x26’ 

De wereld van Dutch Design  

Nadia Moussaid zoekt zes gezaghebbende ontwerpers op in hun studio en interviewt ze over hun werk, leven en de wereld. Wat inspireert hen? Hoe helpen hun ontwerpen de wereld behapbaar te houden?

23-10-2023, 6x28’ 

Dokter Ruben  

Ruben Terlou ontmoet in zeven landen moedige doorzetters in de gezondheidszorg die zowel de kwaal, als de ziekmakende omstandigheden zoals armoede, ongelijkheid en onveiligheid proberen te genezen. 

15-10-2023, 7x48’ 

Druk (aankoop)

Komisch drama over kwartet uitgebluste leraren die beginnen aan gewaagd experiment: elke dag voor de les een slokje alcohol. Maar het blijft niet bij één slok. Regie: Thomas Vinterberg, Denemarken 2020  

02-09-2023, 1x110’

El perro que no calla (aankoop) 

Dertiger Sebastián hopt in deze licht-absurdistische tragikomedie lijdzaam van baan naar baan. Keer op keer krijgt hij met nieuwe tegenslagen te maken, maar steeds krabbelt hij weer op. Regie: Ana Katz, Argentinië 2021 

27-01-2023, 1x90’ 

Freek de Jonge: De schreef 

Freek de Jonge speelt in zijn 90ste voorstelling een oudere heer die zich staande probeert te houden in een steeds gekker wordende wereld. Speelt hij eigenlijk wel een rol?  

08-01-2023, 1x115’ 

Freeks wilde wereld  

Prof. dr. Freek Vonk reist weer de gehele wereld over op zoek naar unieke diersoorten in hun habitat. Ondertussen geeft hij tips over hoe je kunt overleven in de meest afgelegen, ruige en onherbergzame plekken op de wereld.   

13-11-2023, 20x10’  

Frontlinie  

Bram Vermeulen en andere betrokken makers berichten op indringende wijze over ontwikkelingen uit de hele wereld. Zij duiken in de achtergrond van actuele verhalen en geven context aan nieuws. 

09-02-2023, 10x35’ 

Gazeta, de Poolse krant onder vuur  

Dore van Duivenbode volgt journalisten in hun worsteling met de Poolse regering op de redactie van de grootste nog onafhankelijke krant. Duidelijk wordt hoezeer de persvrijheid er onder druk staat. Regie: Britta Hosman  

20-09-2023, 4x33’ 

Half Holland in crisis 

Yora Rienstra onderzoekt de gevolgen van de klimaatcrisis, de asielcrisis en de personeelscrisis en vertelt verhalen van slachtoffers, activisten én mensen die er juist voordeel uit halen. 

29-05-2023, 4x36’ 

Holland Festival 

Het Holland Festival in Amsterdam is sinds 1947 het toonaangevende internationale podiumkunstenfestival in Nederland. Eigenzinnige dans, spraakmakend theater en muziek om je in te verliezen. 

11-06-2023, 2x38’ 

Hormoonrevolutie 

Wat doen hormonen eigenlijk met ons lichaam? Thorn de Vries onderzoekt de kracht van hormonen a.d.h.v. verhalen van mensen die allemaal een andere hormoonhuishouding hebben dan de gemiddelde persoon.  

24-10-2023, 1x40’ 

Inside IDFA special: Genderpoli - They and Them 

Sophie Derkzen praat na over de film Genderpoli – They and Them met o.a. regisseur Ingrid Kamerling, gendertherapeuten uit de film Sander de Wit en Hidde Vochteloo, en Kamerlid D66 Lisa van Ginneken.

16-11-2023, 1x26’ 

Keek op de week  

Kees van Kooten en Wim de Bie geven hun satirische kijk op de nieuwsfeiten en beelden daarbij diverse typetjes uit. De afleveringen werden tussen 2 oktober 1988 en 6 december 1992 direct na het 8 uurjournaal uitgezonden.  

31-03-2023, 22x20’ 

Kinderen van Mavungu  

Yoseva (14), Kenny (13) en Maticha (14) zitten in het laatste jaar van de basisschool in hun dorp diep in het Surinaamse regenwoud. Ze leven in een mysterieuze wereld vol rituelen en bosgoden. Regie: Mirjam Marks. 

11-06-2023, 4x17’ 

La Haine (aankoop)  

Een Arabische jongen uit een Parijse voorstad wordt tijdens een verhoor zo hard aangepakt dat hij levensgevaarlijk verwond in het ziekenhuis belandt. Het gevolg is het uitbreken van rellen waarbij de politie slaags raakt met groepen jongeren. Regie: Mathieu Kassovitz, Frankrijk 1995 

02-06-2023, 1x 95’ 

La Quietud (aankoop) 

Als hun vader een beroerte krijgt en in een coma raakt, keert Eugenia terug naar het landgoed van haar familie. Al snel na de hereniging met haar zus en moeder worden de drie vrouwen gedwongen hun trauma's uit het verleden onder ogen te zien en verborgen geheimen bekend te maken. Regie: Pablo Trapero, Argentinië 2018 

13-01-2023, 1x110’ 

La vérité (aankoop) 

Voor de presentatie van haar moeders memoires keert Lumir terug naar Parijs. De reünie tussen moeder en dochter verloopt stroef omdat Lumir haar jeugd anders herinnert dan in de memoires beschreven staat Regie: Hirokazu Kore-eda, Frankrijk 2019. 

13-10-2023, 1x98’ 

Lampje  

Magische familieserie over de 11-jarige dochter van een vuurtorenwachter die een bijzondere vriendschap sluit met een jongen met een vissenstaart. Regie: Margien Rogaar 

02-01-2023, 4x43’ 

Langs de nieuwe zijderoute  

Door Oezbekistan, Tadzjikistan, Kazachstan, Kirgistan en Pakistan liep ooit de oude zijderoute, hét handelscentrum van de wereld. Ruben Terlou en Jelle Brandt Corstius verkennen het gebied.  

05-03-2023, 6x44’ 

Louis Theroux Interviews (aankoop) 

Louis Theroux interviewt op eigenzinnige wijze de grootste sterren van het Verenigd Koninkrijk. Hij bezoekt onder andere rapper Stormzy in zijn huis in Londen, brengt met de legendarische actrice Dame Judi Dench een bezoek aan de West-End en gaat mee op tournee met Yungblud en Rita Ora. 

21-07-2023, 6x46’ 

Lowlands 2023

Rechtstreeks verslag van het Lowlands festival in Biddinghuizen vol muzikale hoogtepunten, nieuwe ontdekkingen en het ongeremde festivalleven. Presentatie: Eva Koreman, Sagid Carter en Roel Maalderink, Regie: Henk van Engen, Reinier Bruijne, Jan Gitsels, Pieter de Bruijn, Thomas Bierens

19-08-2023, 2x100’ 

Minari (aankoop) 

Het Koreaanse gezin Yi probeert in het landelijke Arkansas de 'American dream' waar te maken. De nieuwe omgeving brengt flink wat uitdagingen met zich mee, die nog erger worden als oma intrekt. Regie: Lee Isaac Chung, VS, 2020 

01-12-2023, 1x110’ 

Murky Skies (aankoop)

Driedelige serie die vanuit een internationaal perspectief de Bijlmervliegramp onderzoekt en nieuwe inzichten biedt in de geopolitieke belangen en verantwoordelijkheden en de gevolgen voor de bewoners. Regie: Noam Pinchas, Israël 2022. 

05-01-2023, 3x47’  

Nadia  

Nadia Moussaid gaat in een studio met ervaringsdeskundigen én publiek het gesprek aan over hedendaagse onderwerpen die hen bezighouden om taboes te doorbreken en te proberen vooroordelen weg te nemen.  

01-05-2023, 34x46’ 
22-10-2023, 12x40’ 

Niks gebeurd 

Wanneer zijn broer het seksuele misbruik door hun vader Theo deelt, begrijpt Niels de intimiteitsproblemen met zijn vriendin Suzanne beter. Niels en Suzanne confronteren Theo met de gevolgen hiervan. Regie: Edward de Jong. 

18-11-2023, 1x30’ 

On Stage  

Vanuit TivoliVredenburg laten Nadia Moussaids hoofdgasten horen wie hen inspireren, motiveren, boeien en ontroeren. Wat is de playlist van S10? Welke legends nodigt WiWa uit? Presentatie: Nadia Moussaid Regie: Henk van Engen. 

08-09-2023, 6x48’ 

Ongeschreven regels 

Vijf jonge makers onderzoeken vanuit verwondering, of persoonlijke ervaringen die tegelijkertijd universeel zijn, de ongeschreven regels van onze maatschappij. Regie: Kee van der Meer, Gijs Wilbers, Eva Oosterveld, Laura Iwuchukwu, Job van Aken 

22-11-2023, 1x67’ 

Onze man bij de Taliban  

Journalist Thomas Erdbrink is na het vertrek van de Amerikanen, hun bondgenoten én buitenlandse journalisten uit Afghanistan, in Kabul en ervaart hoe de Taliban elke dag de touwtjes strakker aanhalen. Regie: Roel van Broekhoven. 

22-01-2023, 4x45’ 

Outer Space  

Wat als je erachter komt dat onder de provincie Flevoland een ruimteschip verborgen ligt? De jonge hoofdpersonen onderzoeken of er buitenaards leven is, en zo ja, waarom dat verborgen wordt gehouden? Regie: Anjali Taneja, Michiel Groeneveld. 

09-12-2023, 4x19’ 
31-12-2023, 1x77’

Plakshot  

Satirisch programma waarin Roel Maalderink met straatinterviews, sketches en parodieën zijn scherpe blik op de actualiteit geeft én de absurditeit van de media blootlegt.  

21-05-2023, 7x30’ 
12-11-2023, 7x30’ 

Planet Finance  

Miljoenen nieuwe beleggers zoeken hun fortuin op de financiële markt. Weten zij hoe deze markt werkt? Over een parallelle wereld waar risico verhandelbaar is en waar rampen worden gezien als een kans. Regie: Marije Meerman. 

16-01-2023, 6x50’ 

Poetins schaduwoorlog (aankoop) 

Driedelige documentaireserie waarin Scandinavische journalisten onderzoeken op welke manier Russische inlichtingenofficieren actief zijn in Europa. Ze ontdekken een lijst met de namen van Russische inlichtingenofficieren die in Scandinavië opereren, starten een onderzoek en vinden een militaire radio in een Russische vissersboot. Regie: Boris Benjamin Bertram, Denemarken 2023. 

05-06-2023, 3x53’ 

Putin and the West (aankoop) 

Driedelige serie over de moeizame relatie tussen Vladimir Poetin en het Westen. Sleutelfiguren als Zelensky, Jens Slotenberg, François Hollande, Frans Timmermans en David Cameron worden geïnterviewd. Regie: Tim Stirzaker, Verenigd Koninkrijk, het/Groot-Brittannië 2022. 

01-03-2023, 3x58’ 

Riders of Justice (aankoop)  

Beroepsmilitair Markus moet noodgedwongen huiswaarts keren om voor zijn dochter Mathilde te zorgen, als zijn vrouw om het leven komt bij een tragisch treinongeluk. Regie: Anders Thomas Jensen, Denemarken 2020 

09-09-2023, 1x108’ 

Room With a View (aankoop) 

Dansvoorstelling gecreëerd door de Franse DJ en producer RONE in samenwerking met (LA)Horde en Ballet National de Marseille. Regie: Josselin Carré en Celidja Pornon, Frankrijk 2021. 

20-10-2023, 1x66’ 

Sander versus de socials 

Sociale media zijn een broeinest geworden van haat en intimidatie en steeds meer politici, wetenschappers en journalisten voelen zich beperkt in hun handelen. Kan de democratie haar werk nog wel doen? Presentatie: Sander Schimmelpenninck. 

30-10-2023, 4x41’ 

Sort of (aankoop) 

Nu Sabi's vader terugkeert naar Canada en Bessy een langdurig herstel te wachten staat na haar coma, is het leven allesbehalve eenvoudig en vraagt Sabi zich af of normale liefde wel bestaat. Canada 2022. 

25-07-2023, 8x21’ 

Taarten van Abel  

Bakker Abel werkt tijdens een openhartig gesprek met een kind samen aan een wel heel persoonlijke taart voor een speciaal persoon. Taboes worden niet geschuwd, en lekker snoepen ook niet! Presentatie: Siemon de Jong. 

08-01-2023, 14x23’ 

The Rise of the Murdoch Dynasty (aankoop) 

Deze driedelige serie vertelt het verhaal van mediatycoon Rupert Murdoch, die premiers en presidenten kan maken of kraken. Zijn invloed is enorm, zo had hij een hand in de Brexit en het presidentschap van Trump. Ondertussen strijden zijn kinderen om de opvolging. Regie: Jamie Roberts, Verenigd Koninkrijk, 2020. 

03-07-2023, 3x49’ 

Tijd zal ons leren live 

Wie zijn onze verzetshelden? Romana Vrede en MC, singer/songwriter Otion herdefiniëren het woord ‘held’ en vertellen onbekende verhalen van zwarte, bruine en witte helden tijdens onze koloniale tijd. 

23-12-2023, 1x78’ 

Tweeling 

Het uitzonderlijke, maar ook doodgewone en dagelijkse verhaal van een tweeling - te vroeg geboren op een gammel bootje op de Middellandse Zee - en hun vastberaden Eritrese moeder. Regie: Bregtje van der Haak 

05-04-2023, 1x90’ 

Van Bahia tot Brooklyn, Caribische verhalen

Slavernij en kolonialisme hebben een veelkleurige smeltkroes van de Caribische samenleving gemaakt. Nina Jurna onderzoekt hoe die geschiedenis doorwerkt en leidt tot een nieuwe Caribische cultuur. Regie: Martijn Blekendaal. 

09-06-2023, 7x44’ 

VPRO Tegenlicht

Reeks informatieve programma's waarin nieuwe ideeën en trends worden onderzocht binnen de wereld van politiek, economie, maatschappij, technologie en wetenschap.

26-01-2023, 10x51’ 

VPRO Wintergasten  

Drie inspirerende internationale gasten, Jane Goodall, Leïla Slimani en Henry Marsh, delen aan de hand van zelfgekozen film- en televisiefragmenten hun persoonlijke blik op hun tijd en onze wereld. Presentatie: Janine Abbring. 

02-01-2023, 3x 85’ 

VPRO Zomergasten  

Zomerklassieker waarin bekende gasten met een verhaal hun favoriete kijkavond samenstellen en de fragmenten van hun keuze toelichten in een goed gesprek. Presentatie: Theo Maassen.  

23-07-2023, 6x180’  

Werk in uitvoering  

Wilfried de Jong toont, lopend door een voormalige straaljagerloods langs genodigde kunstenaars uit verschillende culturele disciplines, wat, waar, wanneer te zien en te beleven is.  

10-11-2023, 5x25’ 

Wilde buren

Een burenruzie is nooit leuk, maar wat doe je als je een fittie hebt met een havik, meeuw, wolf of bever? Gabriël Martina, beter bekend als Wildebras, schiet te hulp als advocaat van de dieren.  Regie: Josèff Iping en Tomer Azulay. 

10-09-2023, 8x14’ 

Zappbios: Captain Nova 

In het jaar 2050 reist gevechtspiloot Nova terug in de tijd om een grote milieuramp te voorkomen. Maar als bijwerking wordt ze weer jong. Lukt het de twaalfjarige Nova alsnog de wereld te redden? Regie: Maurice Trouwborst 

29-10-2023, 1x78’ 

Zappbios: Eva en Adam - de film (aankoop) 

Wanneer Adam op een nieuwe school begint, ontmoet hij Eva. Opeens is alles anders. Eva heeft net een anti-jongenspact gesloten met haar beste vriendin, Annika, omdat jongens allemaal zo onvolwassen zijn. Zweden 2021 

21-05-2023, 1x77’

Zappbios: Het Pad (aankoop) 

In 1940 probeert Rolf, samen met zijn vader, Duitsland te ontvluchten vanwege de nazi's. De enige weg die ze kunnen nemen is naar Spanje toe, over de Pyreneeën. Het wordt een gevaarlijke tocht. 

29-04-2023, 1x90’ 

Zappbios: Hitler heeft mijn roze konijn gestolen (aankoop) 

In het Berlijn van 1933 leidt de negenjarige Anna een zorgeloos bestaan. Van de oplopende spanningen rond de nazipartij, waar haar vader als joodse journalist kritisch over schrijft, krijgt ze weinig mee. Tot ze van de ene op de andere dag met haar ouders en broer de stad moet ontvluchten. Duitsland, 2019  

06-05-2023, 1x109’ 

Zappbios: Hoe ik leerde vliegen (aankoop) 

De avontuurlijke Sofia kijkt niet bepaald uit naar een saaie zomervakantie bij haar oma, maar haar lieve tante Lotte maakt veel goed. Tot Lotte in het ziekenhuis moet worden opgenomen. Servië 2022 

10-09-2023, 1x90’ 

Zappbios: Knor 

De 9-jarige Babs krijgt een biggetje cadeau van een onbekende opa die jarenlang in Amerika woonde. Hij lijkt vriendelijk, maar heeft wel erg veel interesse in Knor. Toch niet omdat hij slager was? Regie: Mascha Halberstad 

27-12-2023, 1x65’ 

Zappbios: Koning Worst 

Wanneer Greetjes vader, slager Tuitjes, de strijd aanbindt met de Italiaanse Smakkerelli, dreigt Greetje niet alleen de jaarlijkse worstenwedstrijd te verliezen, maar ook haar grote liefde Nol. Regie: Mascha Halberstad 

27-12-2023, 1x20’

Zappbios: Matties 

De beste vriend van Ilias (12) wordt bij vergissing vermoord. Op zoek naar de daders raakt Ilias steeds dieper verzeild in de drugswereld. Geeft hij de zoektocht op of blijft hij zijn vriend trouw? Regie: Ineke Houtman. 

15-01-2023, 1x83’ 

Zappbios: Mijn leven als Lotte - hoera voor de alpaca! (aankoop) 

Duitsland 2022 

31-05-2023, 1x90’ 

Zappbios: Op een verre planeet (aankoop) 

Animatiefilm. Daan en Margreet worden verliefd op elkaar, maar hun families hebben al jaren ruzie en willen niet dat Daan en Margreet met elkaar omgaan. Ze vluchten naar een verre planeet. Regie: Samantha Cutler en Daniel Snaddon, Verenigd Koninkrijk, 2022 

03-10-2023, 1x25’ 

Zappbios: Spaceboy (aankoop) 

Jim komt erachter dat zijn vader, een astronaut, zijn ruimtemissie heeft opgegeven. Hij besluit om aan zijn vader te bewijzen dat je niet zomaar je dromen moet laten varen. België 2021 

30-09-2023, 1x94’ 

Zappbios: Stoere Frans (aankoop)  

Frans is de kleinste van de klas en heeft wat kleine problemen. Als Frans in de klas wordt aangesproken door meester Zack krijgt hij opeens een piepstemmetje. Duitsland 2022  

18-05-2023, 1x71’

Zappbios: Victoria's geheim (aankoop) 

'Het is een herdershond,' beweert papa Stéphane, met duidelijk een wolf in z'n armen. Papa peinst er niet over het dier weg te doen, want de pup heeft z'n achtjarige dochtertje aan het praten gekregen, na de dood van moeder. Regie: Denis Imbert, Frankrijk 2021. 

29-12-2023, 1x84’ 

Zomergastfilm: Boyz 'n the Hood (aankoop) 

Tre woont in L.A. in een wijk die gedomineerd wordt door gangs. Ongewild wordt hij door vrienden het criminele millieu ingetrokken, waardoor Tre uiteindelijk voor een moeilijke keuze komt te staan. Regie: John Singleton, Verenigde Staten van Amerika, de 1991. 

27-08-2023, 1x105’ 

Zomergastfilm: Deux (aankoop) 

Nina en Madeleine hebben een relatie die ze angstvallig verborgen houden voor familie en vrienden. Ze wonen naast elkaar en delen hun dagelijkse leven, tot de dochter van Madeleine hun geheim ontdekt. Regie: Filippo Meneghetti, Frankrijk 2019. 

13-08-2023, 1x90’ 

Zomergastfilm: For all Mankind (aankoop) 

Documentaire over de astronauten die in de sixties en seventies naar de maan reizen. De indrukwekkende beelden zijn gemaakt door de mannen zelf en ze vertellen over hun ervaringen tijdens de missies. Regie: Al Reinert, Verenigde Staten van Amerika, de 1989. 

30-07-2023, 1x78’ 

Zomergastfilm: The Green Butchers (aankoop) 

Svend en Bajrne zijn hun baan als hulpje bij de gemene slager Holger beu en besluiten een eigen slagerij te openen. Ze bekostigen de zaak met de levensverzekering van Bjarnes comateuze broer. De openingsdag eindigt in mineur, met nul klanten en een lege kassa. Een onderhoudsman die per ongeluk in de ijskast vast komt te zitten lijkt hun redding te worden. Regie: Anders Thomas Jensen, Denemarken 2003 

20-08-2023, 1x91’ 

Zomergastfilm: The White Balloon (aankoop) 

De 7-jarige Razeih heeft van haar moeder geld gekregen om een grote goudvis te kopen voor het nieuwjaarsfeest. Onderweg komt ze echter allerlei hindernissen tegen die de begeerde aankoop vertragen. Regie: Jafar Panahi, Iran 1995 

23-07-2023, 1x80’ 

Zomergastfilm: Wadjda (aankoop) 

De tienjarige Wadjda wil heel graag een fiets. Maar Wadjda's moeder wil dit niet toestaan, uit angst voor repercussies van een samenleving die fietsen voor meisjes als gevaarlijk ziet. Regie: Haifaa Al-Mansour, Duitsland 2012 

06-08-2023, 1x90’