Orsola de Castro van Fashion Revolution is een activist die stelt dat de hele keten van de mode moet veranderen en dat de consument maar een kleine en laatste schakel is. Dat neemt niet weg dat ook die wat kan doen.
Deze groene doeners maken het verschil
De echte groene klapper mag dan pas worden gemaakt wanneer grote industrieën massaal van richting veranderen, deze groene doeners wachten daar niet op en hebben de groene mouwen alvast opgestroopt. Aan de slag!
1. Orsola de Castro
‘De consument kan wel proactief zijn, en vragen: wie heeft mijn kleding gemaakt?’
2. Vin + Omi
Alexander van Slobbe en Francisco van Benthum van het Amsterdamse label Hacked By pakken het probleem van kledingoverschotten praktisch aan: zij herontwerpen stukken van de kledingvuilnisbelt tot een nieuw product, te zien als je tijd hebt voor de hele Tegenlicht-uitzending.
Op zich leuk bedacht en uitgewerkt, maar het Britse duo Vin + Omi wil alles een stap voor zijn en probeert een model op te zetten waarbij er geen overschot en vuilnisbelt wordt gecreëerd. Deze ontwerpers slash boeren slash activisten opereren daarom niet vanuit grote modesteden als Londen, Parijs of New York maar vanaf het platteland.
Daar onderhouden ze eigen plantages, waar ze duurzame gewassen verbouwen om kleding mee te maken. Wist je dat je van paardenkastanjes leer kunt maken? Kleding is voor Vin + Omi slechts de etalage van een nieuwe levensideologie:
‘Het is heel leuk om zelf het materiaal voor je eigen ontwerpen te verzamelen’
3. Emma van der Leest
Ook de Nederlandse ontwerper Emma van der Leest grijpt naar de natuur om op innovatieve manier duurzame stoffen te maken. Zij doet dit op microscopisch niveau. Van der Leest ziet de biljoen micro-organismen op onze planeet als de fabriekjes van de toekomst. Ze gebruikt ze om stoffen te laten groeien en oogst in de Rotterdamse haven waterbacteriën om die stoffen op natuurlijke wijze te kleuren. In VPRO Toekomstbouwers licht ze haar praktijk toe en wist ze zelfs bioloog Midas Dekkers enthousiast te krijgen.
4. Jasna Rokegem
Van de natuur naar de wereld van stekkers en snoeren. Ontwerpster Jasna Rokegem gebruikt technologie als oplossing voor de vervuilende fast fashion. Ze gelooft in de ontwikkeling van het ene unieke kledingstuk; een kledingstuk dat niet meer gewassen hoeft te worden, zichzelf repareert, ons tegen bacteriën beschermt en met onze stemmingen mee verandert.
‘Mijn droom is dat we nog maar één kledingstuk hebben: het ultieme kledingstuk, dat kan veranderen van kleur en van vorm en dat altijd mooi blijft’
5. Amber Jae Slooten
Een andere ontwerper die technologie gebruikt voor het transformeren van de mode-industrie is Amber Jae Slooten. Zij wil dat consumenten virtueel kleding passen op een 3D-model van zichzelf, om daarmee te voorkomen dat er kleding wordt geproduceerd die vervolgens niet wordt verkocht. Hier is ze al druk mee bezig en als dit op grote schaal is gelukt, wil ze nog veel verder gaan.
Als het aan haar ligt gaan we namelijk in de toekomst alleen nog virtuele kleding dragen. Iedereen heeft dan slecht nog één goed passend huidkleurig pak in de kast hangen. Vervolgens download je een outfit die hierop wordt geprojecteerd. In VPRO Toekomstbouwers, waar ze in 2018 finalist was, zet ze uitgebreid haar visie en praktijk uiteen: 'Onze identiteit wordt steeds digitaler, over die toekomst ben ik laaiend enthousiast’.
6. Halfnaakt in de etalage van de H&M
‘Er groeit een angstige klimaatgeneratie op,’ zegt Eef Hilgers, regisseur van de VPRO-documentaire We Are Fucked. Ze sprak veel jongeren die bang zijn dat ze grote klimaatrampen gaan meemaken, dat de wereld eraan gaat. Onder hen is ook Robin Habbé. Robin is lid van Extinction Rebellion. Met vreedzame en creatieve acties probeert de jonge organisatie het dagelijks leven even te ontwrichten en zo aandacht te vragen voor de klimaatcrisis.
En zo stond Robin halfnaakt met de handen vastgelijmd in de etalage van de H&M. ‘Per actie hebben we een ander doel voor ogen. Soms willen we greenwashing aan de kaak stellen, consumenten bewust maken of bedrijven onder druk zetten.’ Het uitgangspunt is bij alle acties hetzelfde: ‘We gebruiken geen geweld. Met plunderen bereik je je doel niet,’ meent Robin. ‘Ik heb wel een fase gehad dat ik mensen het liefst hun plastic tasje uit de hand wilde rukken, maar daar schiet je niets mee op. Bovendien zijn het de grote bedrijven die aan uitbuiting doen. Zij terroriseren half-Zuidoost-Azië, wij halen gekke shit uit om dat bloot te leggen.’
7. Duitse boomhutbewoners
Als je niet meer lijdzaam wil toezien hoe stukken natuur worden gesloopt om economisch gewin, dan zullen de klimaatactivisten uit het Duitse Hambachbos je aanspreken. Daar wordt een strijd gestreden tussen bruinkool en milieu. De uitkomst bepaalt de toekomst van de regio.
Makers van Morgen Hannah Cammeraat en Bodil Tummers geven een kijkje in een conflict in hun documentaire Up a Tree. Ze volgen een gedreven activist, wonend in een boomhut en bereid om zijn leven te geven voor een groene toekomst. Daarnaast brengen ze een harde werker in beeld die zijn inkomen heeft te danken aan de bruinkool, maar nu kampt met een onzekere toekomst en angst voor het verliezen van zijn cultuur.
8. De nieuwe keizer van Nicaragua
Van China tot Senegal, er zijn altijd mensen nodig die de milieuproblemen op hun eigen lokale niveau aanpakken. Naar dat soort milieustrijders zochten de correspondenten van VPRO Metropolis. Zoals de Nicaraguaanse Octavio Arguello, die armoede bestrijdt met vruchtenbomen. Met voldoende vruchtenbomen hoeft het land geen honger te lijden. Hij is zelf al begonnen met planten.