Het Nörrkoping Symphony Orchestra is in 2013 begonnen met een vijfjarenproject rond de symfonieën van de Zweedse componist Allan Petterson (1911-1980). Petterson wordt beschouwd als een van de belangrijkste Zweedse componisten van de afgelopen eeuw. Zijn symfonieën worden nu een voor een op het befaamde BIS-label uitgebracht. Vorige week verscheen een opname van de veertiende symfonie, geschreven in de jaren ‘70, het laatste decennium van zijn leven. Hoewel door ziekte geteisterd zijn de talrijke en grote werken die hij in die laatste jaren schreef allemaal typisch Petterson: druk, energiek, vol van rusteloze woede. Dit is geen fijn plaatje voor op de achtergrond bij een knisperend haardvuurtje - veeleer een uitputtend maar ook fascinerend geluidsavontuur waarin het orkest je haast geen moment rust gunt. Schitterend gedaan door dirigent Christian Lindberg en zijn orkest. AvN

The Nile Project is niet zomaar een verzameling muzikanten, het is een organisatie die er naar streeft volkeren die langs de Nijl (ca. 6800 km) wonen met elkaar in dialoog te krijgen. Door middel van educatie en informatie wordt er gewerkt aan een internationaal netwerk van studenten ter behoud van het ecosysteem. Op de plaat Jinja, opvolger van Aswan uit 2013, is genaamd naar een stad in Oeganda, hoor je hoe cross-culturele dialogen worden gevoerd. Gerenommeerde artiesten uit elf landen die langs de Nijl liggen, van Egypte tot Ethiopië, Rwanda en Burundi, zijn bij elkaar gekomen om van elkaar te leren en elkaar te inspireren. Het album bevat eigen composities waarbij steeds een andere kleur de boventoon voert. Het nummer Tenseo heeft bijvoorbeeld duidelijk de grillige kenmerken van de Ethiopische muziek, te danken aan ethio-jazzsaxofonist Jorga Mesfin, maar de ud van de Egyptische Mohamed Abozekry past daar wonderwel bij. Heel boeiende muziek die niet zomaar voorbij kabbelt. CC

Het experimentele math-rocktrio Kouma uit Frankrijk is een samenwerking aangegaan met het Colombiaanse trio Bambazú. Het resultaat is een opzwepende, hoekige energiebal, doordrenkt met industriële noise van de rockgitaar en baritonsax die lekker botsen met Afro-Colombiaanse ritmes en traditionele melodielijnen, strak gezongen door Margaux Delatour en Alejandra Charry. Is het Latin? Ja en nee, het is een soort recalcitrante muziek die je net als in de punktijd lekker hard moet zetten om al je frustraties te kunnen botvieren. Ik vind niet alle tracks even geslaagd, maar de weg die ze zijn ingeslagen is zonder meer baanbrekend. CC

José James is een jazzmuzikant die niet voor een gat te vangen is. Loop zijn muziekcatalogus even na, en je weet direct waarom: hij maakt ietwat gelikte souljazz met een lichte neiging tot slick elektronica - waarbij hij vaak samenwerkte met geweldige musici, als Pino Palladino en Chris Dave. Zijn vorige album was een prachtig eerbetoon aan de muziek van Billie Holiday en nu zet hij de sluizen open voor een volledig elektronische plaat. Minder jazz, nog wel wat moderne soul, maar vooral meer pop. Glad, plat gestreken, dat is deze plaat zeer zeker. Intrigerend en intelligent geproduceerd zeker ook. Zijn toch al mooie stem komt vaak goed uit, maar maakt James nou ook soms gebruik van autotune? Hoe veelzijdig de plaat ook is, de eerste recensies zijn gematigd. José James is op 8 april trouwens te zien op festival Transition in Utrecht en op 20 april in Paradiso, Amsterdam. MvH

Vaste gastdirigent van de Radio Kamer Filharmonie en Schotse componist James MacMillan (1959) is een van de meest succesvolle Britse componisten van zijn generatie. En dat zonder dat hij een idioom heeft dat makkelijk in het gehoor ligt en lekker wegluistert. Zeker: sommige van zijn koorwerken zijn echt wat je noemt ‘mooi mooi’, met van die hemelse koorklanken. Maar dit Stabat Mater bevat passages die dwars door de ziel willen snijden, en dat laten horen ook. Terecht natuurlijk: de tekst geeft uitdrukking aan de smart van Maria, de Moeder Gods, die haar Zoon Jezus ziet sterven aan het kruis. Stabat mater dolorosa, Iuxta crucem lacrimosa, Dum pendebat filius (Naast het kruis, met schreiende ogen, Stond de moeder, diep bewogen, Toen de Zoon te sterven hing). Dieper kan een wond niet snijden. MacMillan heeft dat peilloos verdriet indrukwekkend verklankt. Wat een prachtmuziek. AvN

Begin jaren zestig was Hank Mobley een gevierd jazzsaxofonist, zeker in de tijd dat hij deel uitmaakte van het kwintet van Miles Davis. Zijn drugsverslaving maakte hem onhoudbaar en zijn roem nam af. In maart 1968 was hij in Nederland voor een aantal concerten. Met een Nederlandse bezetting gaf hij een tv-optreden. Het beeld verdween, maar een verzamelaar bewaarde het geluid. Ook opnames van een concert met big band Hobby Orkest en van een optreden met het Rob Agerbeek Trio is jazzclub B14 in Rotterdam werden teruggevonden en op cd gezet door het Nederlands Jazz Archief, gereconstrueerd waar nodig en uitgebracht in de serie Treasures of Dutch Jazz, onder de titel To One So Sweet. Stay that way. Vooral de opnames met de big band, gemaakt in de VARA-studio, spetteren. Zeldzame opnames, want de producers van de plaat menen dat dit de enige opname van Mobley met big band ooit is. MvH

Potverdrie. Het moet wel heel erg mooi zijn aan de Sea Ranch in Californië. De utopische leefgemeenschap heeft een 10 mijl-lang stuk strand tot haar beschikking aan de Amerikaanse westkust, waar ze in 1965 een commune-achtige samenleving zijn begonnen die in harmonie leeft met de natuur, de kosmos en met elkaar. Het landschap is grillig en prachtig, de zon warm en de dagen lang, dus de Sea Ranchers hebben het buitengewoon goed voor mekaar. Fijn zo. Maar wat hebben wij daarmee te maken? Welnu, de gemeenschap bestaat vijftig jaar, en heeft het Kronos Quartet en componiste Aleksandra Vrebalov gevraagd muziek van dit jubileum te maken. En ziehier dan de Sea Ranch Songs. Een compositie die even idyllisch, dromerig en zonnig is als de Sea Ranch zelf. Vermoed ik, want ik ben er nooit geweest. De DVD die je er gratis bij krijgt helpt een handje in het begrijpen hoe super het leven van de mensen aan de westkust van Amerika is. Het heeft allemaal ook iets navelstaarderigs. En bovendien zijn er heel veel verhalen van bewoners op een soms hinderlijke manier door de muziek gesampled. Maar die muziek, die is dik in orde. En daar doen we het uiteindelijk allemaal voor. TK