No Mundo dos Sons – Hermeto Pascoal

Charlie Crooijmans ,

universeel en onmiskenbaar Braziliaans

Eindelijk is er weer eens een fysiek/digitaal document van de grote meester Hermeto Pascoal uit Brazilië. Het voorlaatste album is vijftien jaar geleden uitgebracht. Op dit dubbelalbum is hij samen met zijn groep (Grupo) lekker op dreef. Eigenlijk kun je bijna van familie spreken want sommigen spelen meer dan dertig jaar met Hermeto. Het zijn stuk voor stuk fantastische musici! Met schijnbaar natuurlijke souplesse spelen ze de meest ingewikkelde stukken. Hermeto, inmiddels de 81 gepasseerd, heeft alle nummers gecomponeerd en gearrangeerd. Pianospelen liet hij dit keer over aan Rafael Altério, maar uiteraard kan hij het niet laten om zelf ook te spelen, letterlijk. In de hommage aan de Amerikaanse bassist Ron Carter bijvoorbeeld speelt hij de prepared piano en het conducteursfluitje. Ook hoor je zijn befaamde rubberen varkentjes en ouderwetse waterketels voorbij komen. Bijna alle nummers zijn hommages aan collega’s waaronder Miles Davis, Chick Corea (“Chiquinho Corrêia”), zijn vorig jaar overleden saxofonist Vinícius Dorin, Astor Piazzolla en Tom Jobim. Niet dat je dat er meteen van af hoort. In Viva Piazzolla! bijvoorbeeld citeert hij een stukje Adios Nonino, maar het is geen tango of zo, eerder een jazzsamba. De dubbelplaat is universeel en onmiskenbaar Braziliaans: samba, forró en stevige jazz met een verrassende luchtigheid. Echt op z’n Hermeto Pascoals: speels zonder dat het flauw wordt. Experiment en humor zitten vooral in twee miniatuurtjes: Som da Aura, waar iedereen z’n zegje mag doen over Hermeto en de opnamen. Het is een bekend (minimal music) truukje om de melodie in de stem aan te dikken: eerst hoor je de droge stem, dan samen met sax en vervolgens met ritme en piano. En Entrando pelos canos waarin muziek wordt gemaakt met pijpen en buizen. Geniaal, wat een feest!

Charlie Crooijmans

De muziek mag van haar zowel in de diepte als in de breedte gaan - zo breed als de aarde rond is, het liefst contrastrijk of anders een beetje luchtig.