George Church beseft heel goed dat er een nieuwe tijd is aangebroken voor de mensheid. Uitgestorven soorten kunnen tot leven worden gewekt en het lot van onze eigen soort kunnen we gaan sturen.

'Het onderzoek is alsof je van een klif af duikt. Het gaat sneller en sneller.'

Regisseur Gijs Swantee over George Church

'Toen wij aankwamen om te filmen, bleek de BBC net te zijn langsgeweest. En als de BBC is geweest, is iedereen filmploegen helemaal zat, want voor een item van tien minuten gooien die het hele laboratorium om en moet iedereen dingen voor ze doen. Totale irritatie dus. En Church was doodop. HIj heeft een ziekte waardoor hij veel moet slapen, het fijne weet ik er niet van, maar het resultaat was dat hij helemaal gebroken voor ons zat.' (lees verder door op 'open' te klikken)

'We kregen precies vijf kwartier om hem te interviewen, en de volgende dag twintig minuten bij hem thuis, en daarna nog een keer iets van een half uurtje. Dus het is qua tijd en ruimte die we kregen een van de lastigste mannen gebleken. Maar ik verdenk hem ervan dat hij vaker met dat bijltje hakt, want hij heeft wel precies alles gegeven waarvoor we gekomen waren.'

'Hij was heel duidelijk in z'n verhaal. Je merkt dat hij een bekende wetenschapper is, iemand die zich ervan bewust is dat hij vooruitloopt op de rest. Het monteren in DNA, dat begint nu echt groot te worden, en hij is daar een van de twee voorlopers in. Samen met Jennifer Doudna, met wie hij patentoorlogen uitvocht rond de technologie om DNA te wijzigen, CRISPR. Zij kon niet aan onze serie meewerken, want ze had het te druk. Misschien maar goed ook, want George Church won de slag in de rechtszaal en heeft nu dus de rechten op de techniek.'

leven en werk

George Church (VS, 1954) ging als tienjarige naar de Wereldtentoonstelling, waar hij zogenaamd een blik in de toekomst kon nemen. Dat heeft hem nooit losgelaten; sindsdien leeft hij in de toekomst. Hij was 33 jaar geleden de eerste die een manier ontwikkelde om DNA direct af te lezen en heeft nu nog steeds een voorsprong op zijn concurrenten (niet in website design overigens, integendeel). Misschien dankt hij die wel mede aan de ziekte narcolepsie, waardoor hij overdag regelmatig powernaps nodig heeft. Want hij zegt zelf dat hij z'n beste ideeën krijgt tijdens zijn slaap. Church is de initiator van het Personal Genome Project, een openbare databank van DNA-profielen waarin ook zijn eigen genetische informatie zit. Dat loopt sinds 2005 en groeit steeds verder, met niet alleen steeds meer complete DNA-volgordes, maar ook andere informatie over de deelnemers en hun gezondheid. Die moeten zich over privacy geen zorgen maken, vindt Church. Dat doet hij zelf ook niet.

donkere materie

Als hoogleraar genetica aan de Harvard Medical School en het MIT in Boston geeft Church leiding aan ongeveer honderd mensen, die heel uiteenlopende dingen onderzoeken, al hebben ze allemaal te maken met DNA. Daarnaast bestuurt hij een paar onderzoeksconsortia, bemoeit hij zich met beleid en heeft hij een duizelingwekkend aantal wetenschappelijke artikelen geschreven. Hij schreef slechts één boek, en ook nog met een co-auteur, maar maakte daar wel 70 miljard kopieën van . Dat deed hij door de tekst te coderen in DNA en dat door machines te laten vermenigvuldigen. Als eerste, natuurlijk. 

De diversiteit aan onderzoek is enorm: van hersenonderzoek tot donkere materie (ja, echt), Church stort zich op projecten die hem prikkelen en nieuwsgierig maken. Daarbij ziet hij geen beperkingen. Steeds weer zoekt hij de grens op van wat mogelijk is. Dankzij de mede door Church ontwikkelde CRISPR-Cas techniek is het veranderen van DNA onthutsend simpel geworden. Dat verandert de wereld, en George Church beseft dat als geen ander.  'Sinds de jaren tachtig hebben we het lezen van DNA met een factor drie miljoen verbeterd', zegt hij in dit interview met Nemo Kennislink. 'Het synthetiseren ervan zelfs een miljard keer. Het is geweldig en inspirerend, maar je raakt er ook aan gewend. Het is verslavend.'

    •

    'Met DNA-technieken zullen we onszelf en onze omgeving drastisch gaan veranderen.' - George Church

    © vpro / Jurriaan