Vers aangesloten bij de Groene Moskeeën is de Orhan Gazi Camii-moskee in Den Bosch, meteen verreweg de modernste van het stel. Alleen al door hoe het eruit ziet: ’s avonds volledig verlicht door groen led-licht, dat door de perforaties op de gevel en de minaret schijnt. Het gebouw is bijzonder zuinig: op het dak liggen 276 zonnepanelen, de warmtepomp levert energie, om CO2-uitstoot te verminderen maakt het gebouw gebruik van een geavanceerd luchtbehandelingssysteem en het is volledig voorzien van waterbesparende kranen en lichtsensoren.

Voor het vrijdaggebed geeft bouwkundige Erkan Yaman een rondleiding door het gebouw, langs de machinekamer, door het gebouw weer naar buiten. Hij wijst naar de dubbele gevel. ‘Er zit een corridor, daarachter kun je lopen en de ramen wassen. De architect wilde iets moois met de perforaties creëren. Als je schuin kijkt staat er op de gevel ‘Allah’.’ Binnen, bij de voordeur, worden warme broden verkocht van achter een standje. Zo wordt iedere vrijdag geld opgehaald om de bouw van de moskee te bekostigen: er is nog zo’n drie miljoen euro nodig.

Yaman werkt als calculator bij een lokale aannemer en heeft de afgelopen drie jaar als vrijwilliger namens het bestuur de bouw overzien. In eerste instantie was het niet het plan om een duurzame moskee te bouwen, zegt hij. ‘De voorzitter heeft een bepaalde visie: die wilde het nieuwste van het nieuwste toepassen, zo betaalbaar mogelijk. Het was niet bewust duurzaam, maar mijn deelname aan het project en de juiste installatieadviseur hielp. Ik moet heel eerlijk zijn: het is een beetje per ongeluk een duurzame moskee geworden. Soms moet je geluk hebben.’

Er zit één nadeel aan zo’n energiezuinig gebouw, zegt hij. ‘Sommige mensen denken dat door de zonnepanelen het gratis is. Als het licht aanstaat denken moskeegangers soms: dat maakt niet uit, dat is gratis. Dat je er alsnog zuinig mee moet omgaan, is nog niet voor iedereen duidelijk. Gelukkig hebben we sensoren staan, dan gaat het licht vanzelf uit.’