Het faillissement van warenhuizen en schoenenreuzen illustreert het: ons koopgedrag verschuift in hoog tempo van offline naar online. Maar welke vernuftige slimmigheden en andere digitale wetmatigheden maken dat wij onze digitale winkelwagen zo vol mogelijk gooien? Of zo lang mogelijk op een website verblijven? Of op een bepaalde kandidaat stemmen?

Op dit moment vindt het grootste psychologische experiment ooit plaats. En u neemt daar ook aan deel. Elke dag worden een miljard mensen getest op internet. Via A/B testen en analyse van de data-sporen die we online achterlaten, wordt er in exponentieel tempo kennis vergaard over onze voorkeuren en gedragingen, maar vooral over hoe ons brein werkt. Wie gebruikt deze kennis? En waarvoor?

Het is een ontwikkeling die voor velen  ongemerkt heeft plaatsgevonden. Er is een heel nieuw vakgebied ontstaan van user experience architecten en online persuasion officers. Hoe gebruiken, manipuleren én misbruiken deze digitale data dealers onze gebruikerservaring? Niet alleen bij het doen van aankopen maar ook waar het onze vrije tijd en politieke voorkeuren betreft. Loopt het bedrijfsleven, dat miljoenen testen tegelijk uitvoert, hierin niet mijlenver vóór op de wetenschap en de overheid?

Inmiddels pleiten de bouwers van deze digitale verleidingstechnieken, onder wie zelfs voormalige Google-medewerkers, zélf voor het instellen van een ethische code. Wat betekent het als uitvoerders van experimenten zélf gaan vragen om beperking van hun macht en mogelijkheden?

Met: Bart Schutz (chief inspirational officer ‘Online Dialogue’ Utrecht), Natasha Dow Schüll (antropoloog ‘Addiction by Design’), James Williams (persuasion technology onderzoeker, Oxford Data Experience Lab), Pepijn Rijvers (chief marketing officer Booking.com), Timothy Prescott (politieke data-analist voor o.a. de Obama campagne) en Tristan Harris (user experience ontwerper ‘Time Well Spent’ beweging).

Regie: Martijn Kieft
Research: William de Bruijn                                                                                                         Productie: Jolanda Segers en Jeroen Beumer