Vanwege de Patriot Act mag hij niet doceren in de VS, en in Frankrijk wordt zelfs de vraag gesteld of hij een spreekverbod zou moeten krijgen. Tariq Ramadan: hoogleraar in de filosofie, geboren in Zwitserland, van Egyptische komaf, en telg uit een familie die gelieerd is aan de Moslim Broederschap. In Frankrijk is hij beticht van antisemitisme, spreken met dubbele tong, en het niet afwijzen van radicale stromingen binnen de islam. 

Tegenlicht ondervroeg Ramadan op zijn ideeën: hoe verhoudt de islam zich tot de moderniteit? En: kan de islam een rol spelen in kwesties van zingeving? Iets wat Europa in haar huidige waardencrisis serieus onder ogen zou moeten zien, aldus de Franse islamoloog Olivier Roy, die eveneens geïnterviewd wordt.

Jongstleden januari constateerde Geert Mak het al in Tegenlicht: bij het omgaan met de problemen van de radicale islam blinkt Nederland vooral uit door simplicaties en lulkoek, niet in de laatste plaats in de media. Drie jaar na de politieke doorbraak van Pim Fortuyn (‘De islam is een achterlijke cultuur’) lijkt het publieke debat over islam in Nederland niet erg veel te zijn opgeschoten. Dit in tegenstelling tot Frankrijk, waar politici en deskundigen als Nicolas Sarkozy, Gilles Kepel, Olivier Roy, Tariq Ramadan en Dounia Bouzar hebben gezorgd voor een levendige discussie. Bovendien heeft de hoofddoekjes-wet de hele bevolking in het debat betrokken.

Is “de” islam een geloof of een cultuur? Is de Euro-islam links of rechts? Zijn er misschien raakpunten met het christendom en het andersglobalisme? Welke rol kan de islam spelen in het huidige discours over Europa als waardengemeenschap? Wat zijn binnen de islam de visies op economie? Is er een Westerse equivalent van jihad denkbaar?

Tegenlicht interviewde ‘wolf-in-schaapskleren’ Ramadan over heden en toekomst van de Euro-islam. Olivier Roy, schrijver van de verhelderende studie ‘De Globalisering van de Islam’, plaatst de radicale islam in de Europese traditie van extremisme en terrorisme. De Nederlandse stand van zaken komt via archiefbeelden aan de orde.

Regie: Alexander Oey
Research: William de Bruijn/Ger Wieberdink
Eindredactie: Marije Meerman/Doke Romeijn/Frank Wiering