Vrijwel nergens in de wereld is spiritualiteit zo populair in de geestelijke gezondheidszorg als in Brazilië. Daar ervaart Sunny dat het begrip ‘normaal’ minder statisch is dan we in Nederland doorgaans denken. Ze duikt in de wereld van de Afro-Braziliaanse religie Candomblé, waarin gedrag niet automatisch als onderdeel van je identiteit wordt gezien, omdat het wordt beïnvloed door geesten. Hierdoor wordt afwijkend gedrag ook makkelijker geaccepteerd.
Wat is normaal? In Brazilië ervaart Sunny dat het een rekbaar begrip is, zeker als er geesten in het spel zijn.
Sunny's gids in Brazilië
Hoe zou je jezelf voorstellen?
Ik doe momenteel een PhD aan de Universiteit van York in Engeland. Dezelfde universiteit waar Sunny heeft gestudeerd! Ik onderzoek daar de invloed van slavernij op de duurzame ontwikkeling van natuurgebieden in Bahia.
Wat was je eerste gedachte toen Sunny je vroeg om gids in Brazilië te zijn?
Ik dacht dat het onmogelijk voor mij zou zijn dit project te gidsen. Ik ben aanhanger van de Braziliaanse religie Candomblé en ik had sterk mijn twijfels of het in zo’n korte tijd wel mogelijk zou zijn voor Sunny, die zelf geen volger is van Candomblé, om een eerlijk beeld van Candomblé te schetsen, waarin de betekenis en ernst van deze religie goed overkomt.
Waarom besloot je toch om mee te werken?
Toen ik in Engeland ben gaan studeren heb ik mijn ‘Guides’, mijn geesten, beloofd de kennis en wijsheid van Candomblé te verspreiden over de wereld. Dit leek me de perfecte kans!
Wat denk je dat het grootste verschil is tussen Nederland en Brazilië op het gebied van geestelijke gezondheid en spiritualiteit.
Ik woon nu twee jaar in het Verenigd Koninkrijk, en daar merk ik bijna geen religie of spiritualiteit op bij de mensen om mij heen. Zeker bij mensen onder de vijfendertig. Terwijl in Bahia, de staat in Brazilië waar ik vandaan kom en waar Candomblé het grootst is, spiritualiteit met elk moment van de dag verweven is. Dat is zo anders!
Wat heb je zelf geleerd van de filmperiode?
Ik ben opgevoed met Candomblé, alleen ik heb mijn initiatie in de religie nog niet gedaan. Ik merkte tijdens het filmen van dit project hoe urgent dat op dit moment in mijn leven is. Omdat ik mijn initiatie nog niet heb gedaan ben ik erg gevoelig voor de energie van geesten in al de tempels die we bezoeken.
Ik had me van te voren niet genoeg gerealiseerd hoe zwaar dat voor mij zou zijn. Ik moest vaak huilen of werd overvallen door de energie van de geesten. Volgens mij was dat voor Sunny ook moeilijk, omdat zij niet begreep wat er gebeurde. Door het filmen ben ik mij des te meer gaan realiseren hoe belangrijk het voor mij is mijn initiatie te doen.
Hoe kijk je terug op het werken aan Sunny Side of Spirit?
Het was zo intens en confronterend voor me, omdat ik elke seconde van het filmen bezorgd was of de kijker in Nederland het wel zouden begrijpen. Zullen we de orixás (de geesten) wel begrijpen? Doe ik de geesten geen schade aan? Draag ik niet bij aan allerlei vooroordelen over mijn religie? Pas toen ik de aflevering terug zag realiseerde ik mij wat er gebeurd was tijdens het filmen; wij twee komen uit zulke verschillende culturen, dat we elkaars 'vreemde' gedrag niet konden begrijpen.
Ik spreek álles uit, ik toon ál mijn emoties en gedachten. Voor Sunny, en misschien Nederlanders in het algemeen, is dat niet normaal, jullie houden jullie gedachten en gevoelens graag voor jezelf. Ik realiseer me nu dat de manier waarop ik álles uit, al mijn gevoelens en oordelen, voor Sunny ook moeilijk moet zijn geweest. Maar ik was heel blij met het resultaat. Grappig genoeg sprak ik met mijn vader, die Sunny ook geïnterviewd heeft en hij vertelde mij dat hij nooit getwijfeld heeft of het mooi zou worden.
Als je de kijkers één levensadvies, gerelateerd aan de thematiek van de serie, mee zou kunnen geven, wat zou dat zijn?
De spirituele wereld bestaat. Dat is een feit. Of je het nou gelooft of niet, we zijn omringd door geesten en energie. Deze niet-zichtbare materie beïnvloedt ons lichaam, ons leven en ons welzijn. Of deze invloed goed of niet zal zijn hangt of van je eigen energie. Dus, probeer positieve gedachten te hebben, oordeel niet over anderen, evenmin over jezelf. Doe wat je kan om gelukkig te zijn.
Zo simpel en naïef, maar zo belangrijk. Deze levenshouding helpt enorm om de deur te sluiten voor negatieve energie die je lichaam ziek kan maken. Als je zelf positieve energie uitstraalt, trek je positieve energie aan. Punt. En vergeet niet, de meest positieve energie is liefde. Straal liefde uit, onafhankelijk van waar je wel of niet in gelooft. Dat zal áltijd je leven verbeteren.