In de VPRO-documentaireserie Sunny Side of Spirit onderzoekt Sunny Bergman hoe andere culturen omgaan met geestelijke problematiek. In de VPRO Gids schrijft zij over haar eigen ervaring met intensieve meditatie tijdens een stilteretraite.
In Taiwan onderzoekt Sunny de effecten van meditatie
Ik hoor vaak mensen zeggen: ‘Meditatie? Dat lijkt me lekker zen. Maar ik zou het nooit kunnen. Mijn hoofd zit zo vol!’ Dit is een misvatting: meditatie is niet enkel voor ‘rustige mensen’ weggelegd. Bijna ieders hoofd zit propvol gedachten, zo ook mijn hoofd. Maar regelmatig mediteren helpt me om mijn gedachten, die als onrustige klimplanten om elk te analyseren deelgebied heen woekeren, enigszins in rustiger vaarwater te leiden.
De bel gaat, de stilte begint en we gaan in de meditatiezaal op groene kussentjes zitten. We krijgen een lezing van onze retraiteleidster, Carol Wilson, een Amerikaanse die al twintig jaar lang stilteretraites leidt in de boeddhistische Vipassana-traditie.
‘We gaan eerst even contact maken met onze innerlijke motivatie. Waarom zitten we hier? Wat zijn onze verwachtingen?’ vraagt ze ons.
Ik weet waarom ik hier zit. Ik wil rustiger worden in mijn hoofd.
Maar dan vraagt Carol of we deze verwachtingen ook weer los kunnen laten. De kern van bewustzijnstraining is juist dat we geen doelen nastreven. Dat we in contact komen met wat er is, op dit moment.
Jahaa, denk ik ongeduldig. Dat weet ik wel, maar toch wil ik mijn geest de baas zijn. Ik wil af van mijn neiging om voortdurend aan mijn werkplannen te denken, te broeden, te analyseren, het lijkt soms of er een kampioenschap debatteren in mijn hoofd plaatsvindt.
Dan gaan we mediteren, en ik zit er net goed in, mijn bewustzijn is bij mijn lichaam en ik denk: lekker is dit toch, zo zonder gedachten. Bingo, dat was een gedachte.
Prima dat observeren van de pijn. Ik identificeer me helemaal niet met deze pijn. Ik kan dit ontzettend goed. Misschien word ik binnen een paar jaar ook wel zo’n meditatie juf, dan schrijd ik rustig, welwillend en vredig door het leven, met massa’s mensen die me ongelooflijk wijs vinden. O wacht, fantaseren. Politieagent bewustzijn trekt me weer bij de les.
Ik schaam mij voor alle negatieve gedachten die ik over anderen heb gehad. Aan de hard ademende knappe man bied ik mentaal mijn verontschuldigingen aan.
Sunny in Taiwan
Jezelf gelukkig maken blijft een kwestie van discipline.