OVT

OVT 15 september 2024

Bij een traditionele bruiloft is de jurk van de bruid bijna altijd wit. Maar waar komt deze traditie vandaan? Het antwoord is te vinden in de nieuwe tentoonstelling over Nederlandse bruidsmode van het Fries Museum. Conservator Eveline Holsappel is te gast en licht alvast een tipje van de sluier op.

Verder in OVT: 'vrijheid' in de Amerikaanse verkiezingscampagne, de psychiatrisering van de samenleving, de Waalcrossing, boeken met Annelien de Dijn, en meer.

OVT is terug te luisteren op alle podcastplatforms. Klik hier voor de link naar jouw favoriete podcastapp.

Hoe Amerikaanse politici vechten over vrijheid

Vrijheid. Het lijkt hét campagnethema van de Democraten te zijn deze verkiezingen. Ook afgelopen week in het verkiezingsdebat met Trump presenteerde Harris zichzelf weer als de hoeder van de vrijheid. Zo sprak ze onder andere over ‘de vrijheid om beslissingen te nemen over je eigen lichaam.’ Dat de Democraten vrijheid zo centraal stellen vinden veel Amerikaanse media verrassend, want was dat niet een typisch Republikeins thema?

Niet per se, zo weet Annelien De Dijn. Eigenlijk wordt er al de hele Amerikaanse geschiedenis lang door politici gestreden over de vraag wie er nou het meest ‘vrijheidslievend’ is. Annelien De Dijn is hoogleraar moderne politieke geschiedenis, en schrijver van het standaardwerk Vrijheid. Ze is te gast. 

Geschiedenis van psychiatrie

"Heb je ooit een normaal mens ontmoet? En, beviel het?" Deze beroemde woorden van Simon Carmiggelt verschenen in 1964 in een van zijn columns. Hij schreef ze toen een psychiater hem betrapte op neuroses. 10 jaar later doken deze woorden opnieuw op, dit keer op een poster van Stichting Pandora. De stichting wilde het stigma rondom psychiatrie doorbreken. Met succes, zou je kunnen zeggen, want het wordt tegenwoordig steeds normaler om openlijk over mentale gezondheid te spreken. 

Gemma Blok, hoogleraar in de geschiedenis van de psychiatrie, sprak afgelopen week een oratie uit over deze psychiatrisering van de samenleving en is te gast.

Re-enactment bij 80 jaar Waalcrossing

Volgende week is het 80 jaar geleden dat de Waalcrossing plaatsvond: de rivier-oversteek van de geallieerden, waarmee Nijmegen werd bevrijd. En dat wordt uitgebreid herdacht, onder meer met een groots opgezette re-enactment. Met 260 vrijwilligers en 26 authentieke bootjes zal dit onderdeel van Operatie Market Garden nagespeeld worden voor publiek.

Om daarover te vertellen zijn te gast: Robin Rustenburg, initiatiefnemer van dit evenement; en Esmée Kokhuis, de kleindochter van de enige Nederlander die meedeed aan deze operatie. 

De wasvrouw van de Drambrandersgracht

Schrijfster Roline Redmond werd bekend met haar met de Brusseprijs bekroonde boek: De Doorsons. Een indrukwekkende kroniek van haar eigen tot slaaf gemaakte voorouders. 

In haar nieuwe boek De wasvrouw van de Drambrandersgracht keert ze terug naar het verleden van haar familie en hun pogingen zich van de nasleep van de slavernij te ontdoen.

Waarom is de bruidsjurk wit?

Met kant, kraaltjes, of een effen stof, met of zonder sleep, dat is ongeveer de variatie aan opties die bestaat voor de vrouw die traditioneel wil trouwen. Waar geen twijfel over bestaat, is dat ze dat in het wit doet. Waar komt deze traditie vandaan?

Dat is te zien in de tentoonstelling ‘Ja, ik wil!’ in het Fries Museum dat op 14 september opent. Daarin wordt 250 jaar aan Nederlandse bruidsmode verteld in 60 jurken. Conservator Eveline Holsappel is te gast.

Historische boeken met Annelien de Dijn

Elke week bespreken we historische boeken met afwisselend Nadia Bouras, Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Sanne Frequin, Annelien de Dijn en Fresco Sam-Sin. 

Deze week is de beurt aan Annelien de Dijn. Zij bespreekt twee historische boeken:

  • Eric Storm - Nationalisme
  • Roman Krznaric - Geschiedenis voor morgen

Column van Micha Wertheim

Het Spoor Terug: Vrouw, leven, vrijheid

Op 16 september 2022 stierf de 22-jarige Mahsa Amini nadat de Iraanse zedenpolitie haar had opgepakt. Amini kwam om het leven door 'excessief geweld', zo constateerde een VN-onderzoekscommissie. Haar dood zorgde voor een ongekende protestgolf, geïnitieerd door vrouwen. Waar de buitenwereld met verwondering keek naar het protest, weten Iraanse vrouwen zelf dat het niet uit de lucht kwam vallen. Iran heeft een historisch sterke vrouwenbeweging, maar die geschiedenis blijft vaak onderbelicht. Twee jaar na de protesten spreekt Laura Stek met twee vrouwen: Donya Ahmadi, die afgelopen jaar een boek over de geschiedenis van de vrouwenbeweging schreef, en Halleh Gorashi, die de revolutie van 1979 meemaakte. Wat is er nu nog over van het protest uit 2022? En welke historische parallellen zijn er te trekken?