Gehuld in T-shirts met de tekst “Laat Gaza niet uithongeren” reed een groep Israëlische activisten met vrachtwagens vol hulpgoederen afgelopen week richting Gaza. 

Bij de grens werden ze tegengehouden door de autoriteiten en uitgejouwd door landgenoten. De actiegroep ‘Standing Together’ komt op voor de mensenrechten van Palestijnen en streeft naar verzoening, een boodschap die na de inval van Hamas op 7 oktober steeds minder gehoor krijgt in Israël. Wat voor plek is er in Israël nog voor dit soort organisaties en welke positie hadden dit soort groepen eerder? Te gast is Peter Malcontent, docent Internationale en Politieke Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht. 

Het wordt gezien als hét voorbeeld van de moderne kunst: het massa-geproduceerde urinoir dat met handtekening van kunstenaar Marcel Duchamp onder de naam Fountain wereldberoemd werd. Maar rond deze befaamde pisbak uit 1917 bestaan allerlei mythes: ook Dada-artiest barones Elsa von Freytag-Loringhoven zou de bedenker kunnen zijn.

Over deze mysterieuze geschiedenis gaat de documentaire Alreadymade, die vanaf deze week in de bioscoop te zien is. Regisseur Barbara Visser is te gast en vertelt over de film en de bak.

‘De achilleshiel van de NAVO’, dat is de bijnaam voor de Suwałki-corridor, een smalle strook land die Wit-Rusland aan de Russische exclave Kaliningrad verbindt. Als Rusland de NAVO-lidstaten binnenvalt, zal dat hoogstwaarschijnlijk hier zijn. De dreiging is daar groot en voelbaar. Wat is de geschiedenis van dit gebied? En hoe werkt dat door in het heden?

Mark Middel, NRC-correspondent Centraal- en Oost-Europa, bezocht het gebied onlangs en is te gast.

De oma van Reggie Baay was een Njai; een Indische bijvrouw van zijn Nederlandse opa, die nadat zijn vader was geboren, bruut werd weggestuurd. Lang wist hij niet wat er van haar was geworden, totdat hij erachter kwam dat ze waarschijnlijk als contractarbeider naar Sumatra was vertrokken. Het leven van die contractarbeiders en de omstandigheden waaronder zij moesten werken, werd zelfs door tijdgenoten één op één vergeleken met de officieel afgeschafte slavernij. Daarover schreef Reggie Baay het boek De contractarbeiders van Deli. Hij is te gast.

Elke week bespreken we historische boeken met afwisselend Nadia Bouras, Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Sanne Frequin, Annelien de Dijn en Fresco Sam-Sin. 

Deze week is de beurt aan historicus Nadia Bouras. Zij bespreekt:

• De tentoonstelling Frans Hals van het Rijksmuseum
• Steven Nadler - De portretschilder: Frans Hals en zijn wereld
• Varian Fry - Vluchtoord Marseille