Het was groot nieuws deze week: Shell vertrekt uit Nederland. Nu de oliemaatschappij verdwijnt naar Londen en niet langer 'Royal Dutch' is, lijkt er steeds minder over te blijven van wat ooit als ‘Hollands Glorie’ werd gezien op het gebied van multinationaal ondernemen: nog niet zo lang geleden ging Unilever, de KLM is in Franse handen en Philips is zijn rol op het wereldtoneel zo goed als kwijtgeraakt.

Over de geschiedenis van dit bedrijf met dubbele nationaliteit: historicus en onderzoeksjournalist Marcel Metze, die Shell al heel lang volgt en op dit moment de laatste hand legt aan een boek over de onderneming.

Heb ik mijn land verraden of heeft mijn land mij verraden? Het was een van de vragen waar haar vader mee worstelde, zo stelt OVT-columnist en schrijver Sana Valiulina zich voor. Maar met hem erover praten durfde ze nooit. In de Tweede Wereldoorlog was hij als Sovjet-soldaat gevangen genomen door nazi-Duitsland. Na de bevrijding werd hij samen met miljoenen andere krijgsgevangenen door Stalin als landverrader naar de Goelag gestuurd, waar hij 10 jaar vastzat. 

In de IDFA-documentaire Turn your body to the sun probeert Sana met behulp van haar vaders dagboeken en ingrijpende archiefbeelden het spoor van haar zwijgende vader na te lopen, om te begrijpen wat hem maakte tot de man die hij was. Sana Valiulina en regisseur Aliona van der Horst zijn te gast.

Het zijn misschien wel de drie beroemdste woorden uit de filmgeschiedenis: “It’s alive!” Dr. Frankenstein riep deze woorden uit toen zijn monster, door de bliksem getroffen, tot leven kwam. Hoewel iedereen wel het monster van Frankenstein kent, weten maar weinigen dat dat monster ooit ontsproten is aan het brein van een 18-jarig meisje tijdens een verregende zomervakantie in Zwitserland: Mary Shelley heette zij.

Schrijfster Anne Eekhout was gefascineerd door Mary Shelley, en hoe zij in 1816 een monster tot leven wekte dat nog altijd tot onze verbeelding spreekt. Anne schreef er een historische roman over, Mary, en is te gast.  

Als er in 1560 een Top 500 van de rijkste Nederlanders had bestaan dan had Willem van Oranje ongetwijfeld bovenaan gestaan. Nog geen tien jaar later is hij alles kwijt: zijn macht, bezit en goede reputatie. Willem is een opstandeling geworden en is in ongenade gevallen bij zijn koning Philips II.

De geschiedenis zal hem tot vader des vaderlands kronen. Maar de man die Nederland bevrijdde van de dwingeland ging het  - zoals het een Oranje betaamt - in de eerste plaats om zijn welgemeend eigen familiebelang. Zo blijkt uit de nieuwe biografie van René van Stipriaan De Zwijger. Het leven van Willem van Oranje. De historicus is te gast.

De column is deze week van Sana Valiulina.