Als er een vaderlands schandbeeld is dan is dat wel het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen, de zeventiende-eeuwse gouverneur generaal van Ons Indië. Het beeld van Coen, verantwoordelijk voor de uitroeiing van de bevolking van de Banda-eilanden in 1621, is weer volop onderwerp van discussie.

Het zou weg moeten omdat het een symbool is van het foute koloniale verleden. Maar hoe kwam het beeld er eigenlijk in 1893? ‘Welke vlek er ook op hem moge kleven, Coen staat voor het kleed ener grootheid, die in den volle zin van het woord toch ook een zedelijke grootheid is’, schreef een van de initiatiefnemers voor het beeld, de katholieke politicus en voorman Herman Schaepman.  

Historica en kenner van de negentiende eeuw, Lotte Jensen komt praten over de negentiende-eeuwse canonisatie van Coen.

Ophef in de Achterhoek vorige week: na een optreden van DJ Pim Pam Pompen werd de kerk van Lievelde ontheiligd verklaard. Het kerkbestuur was zich van geen schuld bewust toen de organisatie van het volksfeest vroeg de kermis te verplaatsen naar de kerk, maar de pastoor zag dat anders: de coronakermis heeft de kerk vervloekt.

Wat is ontheiliging? En wie bepaalt wat heilig is? Reden voor een gesprek met religiewetenschapper Ernst van den Hemel.

Het is alweer bijna 25 jaar geleden dat de genocide in Srebrenica plaatsvond. Hasan Nuhanovic is een van de weinige Bosnische moslimmannen die de genocide overleefde, omdat hij als tolk voor het Nederlandse VN-bataljon enige bescherming genoot. Zijn vader, broer en moeder werden wel aan de Bosnisch-Servische soldaten uitgeleverd en vermoord. Zo’n 8000 andere moslimvluchtelingen, voornamelijk jongens en mannen, trof hetzelfde lot. Nuhanovic schreef een boek over Srebrenica, en de jaren die eraan vooraf gingen, dat deze week in het Nederlands verschijnt: De tolk van Srebrenica.

Te gast over dit boek zijn Frank Westerman, die meerdere boeken schreef over Srebrenica, en Alma Mustafic, die als 14-jarige de genocide in Srebrenica meemaakte en overleefde, maar daarbij wel haar vader verloor.

‘Stop de genocideverheerlijking’. Onder die leus wordt het protest tegen de nagedachtenis aan Jan Pieterszoon Coen deze week georganiseerd. Het beeld van ‘de slachter van Banda’  moet weg, vinden de demonstranten, want Coen staat voor het foute koloniale verleden. Het imago van Coen is nu inktzwart, maar hoe zit het eigenlijk met de Gouverneur Generaal van Ons Indië? Was zijn strafexpeditie naar de Banda eilanden in 1621 inderdaad een volkerenmoord? En was het eigen initiatief of bracht zijn functie als hooggeplaatste topman van de VOC dergelijke gewelddadigheden met mee?

Historicus en tv-presentator Hans Goedkoop maakte in 2013 in de tv-serie over De Gouden Eeuw een aflevering over JP Coen op de Banda-eilanden en komt praten over Coen.

De dialoog die Maartje Duin en Peggy Bouva in de serie ‘De plantage van onze voorouders’ voeren, willen ze met een breder publiek voortzetten. Daarom gaan ze o.a. na de uitzending van OVT in een live Q&A met u het gesprek aan. U kunt uw vragen of reacties naar Plantagetelefoon sturen (in de vorm van een voicemail of whatsapp-berichtje op 06-83484278) of ga naar facebook.com/ovtradio1 en laat daar een berichtje achter. Aan het eind van OVT trappen wij de Q&A met Maartje en Peggy vast af.

De column is deze week van Micha Wertheim.