'Wie zijt ge, die heel de aard met siddering vervult? Des afgronds uitgebraakt, om land op land te ontvolken.' Zo schreef J.J. Gouverneurs in zijn gedicht 'De cholera' in 1832. De cholera bracht een ware bekommernispoëzie teweeg, schrijft neerlandica en schrijver Marita Mathijsen.

Zij dook in de 19e-eeuwse poëzie die volgde op cholera-epidemieën en keek hoe de samenleving reageerde op de onvoorspelbare ziekte. Onder meer met een nationale gebedsdag in 1848. Die hielp niet, weet Mathijsen. Toch heeft ze voor de zekerheid maar een kaarsje opgestoken bij een kapelletje, tegen de corona. Marita Mathijsen is te gast. 

Dankzij het coronavirus - of liever gezegd, dankzij de coronahamsteraars - staat de gebarentaal middenin de belangstelling. Maar achter het grappige hamstergebaar van Gebarentolk des Vaderlands Irma Sluis zit een grote wereld van dovencultuur. Deze week duiken we in de geschiedenis van de gebarentaal.

Historisch pedagoog Corrie Tijsseling promoveerde op de geschiedenis van het dovenonderwijs in Nederland, en zij is te gast met haar tolk. Het gesprek is live te zien via de webcam van NPO Radio 1 en binnen enkele dagen na uitzending zal een ondertitelde versie van het gesprek beschikbaar worden gemaakt. Het proefschrift van Corrie vindt u hier.

Vorige week spraken we over het gevaar van de oorlogsretoriek die over de coronacrisis gebezigd wordt. Die taal kan tot vreemdelingenhaat leiden – zie de discriminatie van Aziaten – maar ook tot onderschatting van een ‘Chinees virus’ dat zich in werkelijkheid weinig van landsgrenzen aantrekt.

Toch zegt economisch historicus Nicholas Mulder van Cornell University dat één oorlogsterm ons denken over de coronacrisis wel degelijk kan scherpen: die van de oorlogseconomie. Beleidsmakers kunnen volgens hem namelijk veel leren van de oorlogseconomieën uit de tijd van de Eerste en Tweede Wereldoorlog.

Mulder schreef er een artikel over voor het Amerikaanse tijdschrift Foreign Policy en is te gast.

Hoewel de tentoonstelling Besmet! in het Rijksmuseum Boerhaave niet door kan gaan vanwege corona, bleek een item in het bezit van dit museum zich nu wel nuttig te kunnen maken: een beademingsapparaat uit de jaren ’60. TU Delft-ingenieur Gerwin Smit haalde het oude apparaat naar Delft en gebruikte het als inspiratie voor een nieuw, simpeler beademingsapparaat dat ons kan redden in tijden van nood.

We spreken met Amito Haarhuis, directeur van het Rijksmuseum Boerhaave, en Gerwin Smit over deze bijzondere samenwerking.

U kunt meer lezen over het project van Gerwin Smit of geld doneren via www.projectinspiration.nl.

Aanstaande woensdag 22 april is het weer Earth Day, een dag waarop jaarlijks in een heleboel landen over de hele wereld wordt stilgestaan bij ons milieu. Dit jaar viert de dag zijn 50-jarig jubileum. Want in 1970 begon het in Amerika, toen de eerste Earth Day maarliefst 20 miljoen mensen op de been bracht - ruim 10% van de Amerikaanse bevolking! Hoe was dat mogelijk, hoe ging het verder met Earth Day en wat heeft het opgeleverd? Was dit het begin van de milieubeweging zoals we hem nu kennen?

Amerikaniste Markha Valenta is te gast om die vragen te beantwoorden.

De column is deze week van Abdelkader Benali.