OVT
OVT 8 november 2020
Het Kiescollege in Amerika oogt volgens sommigen ondemocratisch. Waarom bestaat dit systeem nog steeds? En heeft niemand het ooit willen afschaffen? We hebben het erover met Amerikanist Markha Valenta.
Verder: Isabella Rozendaal onze ambivalente relatie met dieren, Marcel Hulspas over de figuur Mohammed, Karel Weener over 'Steinharts biecht', de column van Nelleke Noordervliet en meer.
Markha Valenta over het dubieuze Kiescollege
De meeste stemmen gelden. Het is hét fundamentele idee waarop elke democratie gebaseerd is. En toch verlopen de Amerikaanse presidentsverkiezingen via een ingewikkeld en byzantijns systeem waarin de meeste stemmen helemaal niet per se gelden: het Electoral College, oftewel het Kiescollege.
Dankzij dit systeem wonnen zowel Donald Trump in 2016 als George W. Bush in 2000 met een minderheid van de stemmen de verkiezingen. Hoe kwam Amerika aan dit ondemocratische kiessysteem? En is er nou nooit overwogen om het af te schaffen?
We praten erover met Amerikanist Markha Valenta.
Geweldsporno in de 17e-eeuwse Republiek
De vroegmoderne tijd zat vol met gewelddadige afbeeldingen. Prenten met mislukte onthoofdingen, vierendelingen en ander bloederig leed waren razend populair in de Nederlandse Republiek. En de Republiek was er ook nog goed in: de kwaliteit en hoeveelheid van de prenten, in combinatie met de afwisseling die je in deze etsen ziet, maakte het grootproducent van gewelddadige afbeeldingen.
Hoe kan dat? En wat maakte deze geweldsporno zo populair? Michel van Duijnen promoveerde op dit onderwerp en legt het uit.
Klik hier om zijn artikel in het vaktijdschrift BMGN te lezen.
Hoe een zendeling de hoop verloor: 'Steinharts biecht'
Op een Haagse zolder worden in 2009 beeldjes gevonden. Voorouderbeeldjes, afkomstig van de Indonesische Batoe-eilanden, blijkt wanneer etnohistoricus Karel Weener op onderzoek uitgaat.
Dat leidt al snel naar lutherse zendeling Willem Steinhart, die deze beeldjes meenam van zijn bekeringswerk op de eilanden, begin vorige eeuw. En hoewel hij vol idealen begon, ziet hij al snel dat de cultuur van de Batoe-eilanden, die hij zo bewondert, mede door hemzelf worden vernietigd.
We praten met Karel Weener, die hierover het boek Steinharts biecht schreef.
Marcel Hulspas over 'Mohammed: van profeet tot legerleider'
De Mohammed-cartoon van Charlie Hebdo bracht afgelopen weken weer een nieuwe terreurgolf teweeg. Het bespotten en zelfs maar het afbeelden van de profeet is voor geradicaliseerde moslims vaak aanleiding om de laatste stap te zetten: de stap naar gewelddadige aanslagen. Mohammed is perfect, volmaakt en heilig. En daar blijf je dus met je ongelovige handen van af.
Maar hoe komt de stichter van de islam aan die status, en komt die ook overeen met het werkelijke leven van de profeet?
Marcel Hulspas onderzocht imago en leven van de profeet, en schreef Mohammed. Van profeet tot legerleider. De auteur is te gast.
Onze dubbelhartige relatie met dieren: 'Op jacht'
Fotografe Isabella Rozendaal verdiepte zich de afgelopen tijd in de jacht en de cultuur eromheen. Niet alleen hier in Europa, maar ook in Noord- en Zuid-Amerika. En waar de jacht in Europa een adellijke traditie kent, gaat die in Amerika terug naar gewone mensen, de pioniers die het land ooit ontsloten.
Vorig jaar was er al de tentoonstelling Isabella Hunts en nu is er ook een boek, getiteld Op Jacht, waarin zij haar belevenissen beschrijft.
Protestantse excuses voor jodenvervolging terecht?
Na het Koningshuis, de NS en de Nederlandse overheid kwamen er onlangs excuses van de Protestantse Kerk. Deze erkende dat ze in de oorlog tekortgeschoten was bij het beschermen van de joodse Nederlanders.
Niet iedereen vond deze excuses op zijn plaats. Want er waren toch ook goede protestanten geweest? Zo blijkt onder meer uit het boek Een oorlogsplaquette ontrafeld, over tussen 1940 en 1945 omgekomen studenten aan de protestantse Vrije Universiteit in Amsterdam. Velen van hen namen deel aan het ondergrondse verzet.
Wim Berkelaar, een van de auteurs van het boek, komt praten over het verzet en de schuldbelijdenis.
Het Spoor Terug: Montessori-onderwijs, deel 1
Deze week in Het Spoor Terug: deel één van een tweeluik over het Montessori-onderwijs in Nederland.
Het is dit jaar 150 jaar geleden dat Maria Montessori geboren werd. 50 jaar later opende de eerste Montessorischool in ons land. Historisch heeft Nederland een unieke plek in het Montessori-universum. Als enige in de wereld is het gedachtegoed van de pedagoge Maria Montessori geïntegreerd in ons onderwijssysteem. Van hieruit waaierde het gedachtegoed over de persoonlijke vrijheid en ontwikkeling van kinderen uit over de hele wereld: zelfs naar plekken waar je de 'roze toren' en 'gouden kralen' niet direct zou verwachten, zoals communistisch China.
Michal Citroen maakte er een tweeluik over.