100 jaar denken over 2020

OVT 5 januari 2020

In de eerste uitzending van 2020 kijken we naar de toekomst in het verleden. Hoe werd honderd jaar geleden gedacht over ons heden? Daarover praten we met Dennis Bos, Eveline van Rijswijk en Anton Dautzenberg.

Verder in OVT: de drooglegging van 1920, de kruistocht nalopen en in Het Spoor Terug: Mijn naam is Selma van Mathijs Deen.

Een huwelijk in het jaar 2020

Het boek ‘Een huwelijk in het jaar 2020’ van Maurits Wagenvoort was een van de vele toekomstromans die er eind negentiende en begin twintigste eeuw geschreven werden. Daarin blijkt dat zelfs in het jaar 2020 de wereld nog niet gelijk is voor iedereen. Maar het is wel op de goede weg. 

Hoe is het nu in het echte 2020 gesteld met de vrijheid, gelijkheid, broeder- en zusterschap in onze samenleving? Het boek, verleden en heden worden besproken door historicus Dennis Bos, schrijver Anton Dautzenberg en historica en theatermaker Eveline van Rijswijk.

De column van John Jansen van Galen

De column is deze week van John Jansen van Galen.

De drooglegging

De misdaad en illegale handel voeren er wel bij. En helpen tegen verslavingsverschijnselen deed het ook niet. Toch zwoeren de Amerikaanse morele scherpslijpers en de overheid bij de zogeheten drooglegging. Ze gold van 1920 tot 1933, bracht aparte politieke partijen tot leven, en was het voertuig voor de loopbaan van Al Capone.

Te gast zijn sociologe en verslavingskundige Gemma Blok en Amerikanist Maarten Zwiers.

Kruistocht nalopen

Je moet er maar op komen: de eerste kruistocht uit 1095 nalopen in omgekeerde richting. Dat is wat publicist Ralf Bodelier dit jaar gaat doen. Hij begint in bij het heilig graf in Jeruzalem om te eindigen bij het graf van Godfried van Bouillon bij diens kasteel in de Franse Ardennen.

Deze week is hij vijf dagen onderweg.  We praten met hem over doel van zijn tocht en het doel van zijn verre voorgangers.

Het Laatste Woord

In 'Het Laatste Woord' bespreken we Boeken Die Geschiedenis Schreven.

In deze nieuwe aflevering: Camus en zijn boek 'De mens in opstand'. Deze 4e januari is het precies zestig jaar geleden dat Camus op 46-jarige leeftijd verongelukte bij een auto-ongeluk. 

Het Spoor Terug: Mijn naam is Selma

Selma van de Perre werd in 1922 in Amsterdam geboren uit volledig geassimileerde joodse ouders Barend Velleman en Fem Spier. Nu, op haar 97e, kijkt ze in haar autobiografie terug op haar leven.

Haar boek vertelt het verhaal hoe het leven in alle onschuld begon, en hoe de geschiedenis haar al gauw op een genadeloze manier duidelijk maakte dat haar joodse afkomst en identiteit haar levensloop zou bepalen. Nadat haar vader was weggevoerd, hielp ze haar zusje en moeder onderduiken, nam ze een valse identiteit aan en ging in het verzet. In 1944 werd ze gearresteerd, maar omdat haar valse identiteit stand hield, belandde ze niet in Auschwitz, maar in Ravensbrück, het vrouwenkamp dat ze wist te overleven. 

In het driedelige Spoor Mijn Naam is Selma, vertelt ze hoe de wereld eruit zag toen het leven begon, hoe langzaam duidelijk werd dat de geschiedenis het roer van haar wilde overnemen, hoe ze besloot zich daartegen te verzetten, en hoe ze de gevolgen van dat moedige besluit door toeval, geluk, monterheid en moed wist te overleven. Een documentaire van Mathijs Deen.

Abonneer je op de Tijdgeest-podcast

De podcast van Tijdgeest is te beluisteren via
iTunes 
RSS-feed 
Stitcher
Lees hier meer over hoe je podcasts kan luisteren op smartphone of computer.