OVT
OVT 14 april 2019
De snorfiets van het fietspad; veiligheid en vrij baan voor de fietser. De fietser was het al, maar is nu helemaal de baas in Amsterdam. Ooit, in de jaren zestig, werd de stad voorbereid op de auto, als hoogste in de verkeersrangorde. De openbare ruimte behoort tegenwoordig de ongemotoriseerde tweewieler toe. Sinds vorige week is in het Amsterdamse Stadsarchief de tentoonstelling ‘Fietsstad Amsterdam’ te zien. Fred Feddes, auteur van het gelijknamige boek komt praten over de stad, de fiets en het einde van de dominantie van de snorfiets.
Verder in OVT: de eerste afbeelding van een zwart gat, de opstand in Soedan, de column van Micha Wertheim, Sovjetrockband Kino, de app van Xi, de slavernijgids en in Het Spoor Terug: De A1.
Het zwarte gat
Voor het eerst is het astronomen gelukt om een portret te maken van een zwart gat, of eigenlijk, van de schaduw ervan. Een internationaal team, met onder meer medewerkers van de Radboud Universiteit, heeft dat beeld afgelopen week aan de wereld gepresenteerd. Maar sinds wanneer hebben we een vermoeden van het zwarte gat? In elk geval had een achttiende-eeuwse astronoom er al gedachten over. Wetenschapsjournalist Govert Schilling is te gast.
Rode app
Vroeger hersenspoelde het rode boekje van Mao elke Chinees, nu disciplineert de app van de grote leider van de natie Xi iedere inwoner van China. Dagelijks krijgen tientallen miljoenen gebruikers een ‘gouden quote’ op hun smartphone binnen. En wie in China vooruit wil, doet er goed aan de speeches van Xi terug te kijken en de quizvragen over zijn heerschappij te beantwoorden. Dat levert punten op, en punten zijn een voorwaarde voor een verdere loopbaan. Sinologe Manya Koetse over de communistische dictatuur in een nieuw digitaal jasje.
Opstand in Soedan
‘Het is gevallen, wij hebben gewonnen’, riepen de demonstranten afgelopen donderdag in Soedan. Door toedoen van het leger is de niet weg te branden dictator al-Bashir afgetreden en kan het land een nieuwe start maken.
Maar waar komt deze revolutie met sit ins vandaan, wat is verklaring voor de grote de rol van vrouwen als de studente Alaa Salah bij de opstand en wat is er te verwachten van het leger? Soedankenner en schrijver van een lijvig proefschrift over de vrouwen in Soedan Karin Willemse is te gast.
Slavernijgids
Voor veel Nederlanders voelt het slavernijverleden als iets dat ver weg in de koloniën plaatsvond. Maar een nieuw boek, de Gids slavernijverleden, toont dat je bijna overal in Nederland sporen van het slavernijverleden kan vinden: van Amsterdam tot Vlissingen en van Leeuwarden tot aan Groningen. Twee auteurs van de gids zijn zondag te gast. Nancy Jouwe en Ellen-Rose Kambel, directeur van de Rutu Foundation voor intercultureel en meertalig onderwijs.
Fietsstad Amsterdam
De snorfiets van het fietspad; veiligheid en vrij baan voor de fietser. De fietser was het al, maar is nu helemaal de baas in Amsterdam. Ooit, in de jaren zestig, werd de stad voorbereid op de auto, als hoogste in de verkeersrangorde. De openbare ruimte behoort tegenwoordig de ongemotoriseerde tweewieler toe. Sinds vorige week is in het Amsterdamse Stadsarchief de tentoonstelling ‘Fietsstad Amsterdam’ te zien. Fred Feddes, auteur van het gelijknamige boek komt praten over de stad, de fiets en het einde van de dominantie van de snorfiets.
Sovjetrock
Aan de vooravond van de perestrojka bruiste het in wat toen nog heette Leningrad. De Russische rocklegende Viktor Tsoj en zijn band Kino maakte sovjetrock van eigen bodem. Ze speelden alle zalen, zaaltjes en kelders plat. Hun roemruchte optredens zijn door regisseur Kirill Serebrennikov op film vastgelegd en zijn nu voor het eerst in Nederland te zien. Rock- en Ruslandkenner Gijs Kessler is te gast.
Het Spoor Terug: De A1
De A1, de weg door de Veluwe, over de IJssel naar de grens met Duitsland gaat op de schop. De weg wordt verbreed en er komen ijzeren poorten met verkeersbegeleiding. Ooit werd de weg aangelegd om ons patriottisme aan te wakkeren. Want wie langs de Veluwe en andere landschappen raasde, zou vanzelf een goede vaderlander worden; dromend van brede rivieren door traag oneindig landschap en de handen vast aan het stuur. Maar wat is er straks nog over van die natuur-patriottistische educatie? Mathijs Deen maakte de documentaire over de A1.