15 augustus is de 250e geboortedag van Napoleon. Het is dus 250 jaar geleden dat hij op het eiland Corsica ter wereld kwam. En als echte Corsicaan was hij meer met het eiland en met zijn familie begaan, dan met Frankrijk. Zijn eerste levensdoel was: de macht op Corsica en onafhankelijkheid van Frankrijk. Toen dat mislukte, en zijn familie van het eiland verjaagd werd, heeft hij, teleurgesteld, dan maar voor Frankrijk gekozen. Keizer van Frankrijk is dus altijd zijn tweede keuze gebleven, hij bleef altijd een familiezieke eilander die paardreed als een Corsicaan, die sprak met een sterk accent, en die altijd praatziek en kortaangebonden bleef.

Jos Gabriels, onderzoeker aan het Huygens Instituut, over Napoleon en zijn levenslange band met zijn geboortegrond.

Het was in de tijd van de anti-psychiatrie dat de film furore maakte. Want One Flew Over the Cuckoo’s Nest bewees hoe verdorven en anti-humaan het klassieke psychiatrische instellingswezen zou zijn. Patiënten in een inrichting waren geen mensen, maar onderdrukten in een soort concentratiekamp dat ten onrechte de naam kliniek droeg. Dat ongeveer was het gevoel in de jaren zeventig.

En dat is ook het thema dat het verhaal dat de film uit 1975 draagt. Een patiënt -Jack Nicholson- die zich als geesteszieke voordoet om gevangenisstraf te ontlopen, komt in een kliniek terecht, waar de hoofdverpleegster iedereen tiranniseert. Ze deelt straffen uit voor kleine vergrijpen en laat zwaardere gevallen bestraffen met elektroschocktherapie en lobotomie -een hersenoperatie om psychische stoornissen te verhelpen. Want er mag geen twijfel bestaan over wie er in de kliniek de baas is, dat is zuster Ratched. Uiteindelijk ontvouwt zich een drama met alleen maar verliezers: de opstandige patiënt verandert na behandelingen in een kasplant en de zuster verliest na een half geslaagde wurging haar stem. Alleen de Indiaan uit de inrichting weet uit de kliniek te ontsnappen. Eind goed, al goed voor Native America, maar verder voor niemand dus.

De film wordt besproken door psychiatrie-historica Gemma Blok, acteur Viktor Griffioen en filmjournalist Floortje Smit.

In 1931 schreef J. Slauerhoff een toneelstuk waarin de VOC-topman Jan Pieterszoon Coen als een moordzuchtige despoot werd afgeschilderd. Een opvoering van dit stuk maakte de schrijver, die in 1936 overleed, niet meer mee, omdat het telkens weer verboden werd. Het duurde dertig jaar voordat Jan Pietersz. Coen voor het eerst werd opgevoerd. Dat deed de Amsterdamse studentenvereniging Kothurne.

Tom Rooduijn sprak met historici en betrokkenen bij de eerste voorstelling over de opvoeringsgeschiedenis van dit omstreden stuk. Deze documentaire werd eerder uitgezonden bij Radio Doc op 19 maart 2017.