OVT

OVT 27 mei 2018

De schattingen lopen uiteen, maar met 50 tot 100 miljoen doden is de Spaanse griep de grootste menselijke ramp uit de geschiedenis. De ziekte hield een eeuw geleden de wereld in zijn greep die uitgeput was na de Eerste Wereldoorlog. Wetenschapshistorica Floor Haalboom las het boek 'De Spaanse Griep. Hoe de pandemie van 1918 de wereld veranderde’ van Laura Spinney en is te gast.

Verder aandacht voor de Zweedse angst voor de Russen, de Slag bij Heiligerlee, de column van John Jansen van Galen, Hans Asperger, Wim Berkelaar met de nieuwste historische boeken, "founding father" Thorbecke en de boze gedekoloniseerde witte man.

Abonneer je op de OVT-podcast

De podcast van OVT is te beluisteren via ►iTunes, ►RSS-feed of ►Stitcher
Lees hier meer over hoe je OVT als podcast terug kan luisteren op smartphone of computer. 

Zweedse angst voor de Russen

Zweden bereidt zijn bevolking voor op de Russen. Wat te doen als ze komen? Iedereen weer de schuilkelders uit de jaren zestig in. Dat is de raad van de regering, nu land en volk nerveus worden van overvliegende Russische straaljagers in het Zweedse luchtruim.
Rusland- en Zwedenkenner Hans van Koningsbrugge van de Rijksuniversiteit Groningen komt vertellen over oefeningen en handleidingen en het hamsteren van noodvoorraden bij Russisch gevaar, die weer uit de kast worden gehaald.

Slag bij Heiligerlee

Het is deze week exact 450 jaar geleden dat Slag bij Heiligerlee werd uitgevochten. Onder leiding van Lodewijk en Adolf van Nassau - broers van de Vader des Vaderlands - versloeg een klein leger opstandelingen de Spanjaarden en wist zodoende een deel van Groningen voor het katholieke gevaar te bezweren. De Slag bij Heiligerlee markeerde het begin van de Tachtigjarige Oorlog en werd zodoende een vast vraagstuk op onze geschiedenistentamens. Judith Pollman, hoogleraar Vroegmoderne Nederlandse Geschiedenis aan de Universiteit Leiden, komt ons vertellen over de Slag bij Heiligerlee en de impact daarvan op onze vaderlandse geschiedenis.

Column

John Jansen van Galen is deze week de columnist.

De Spaanse griep

Het was de grootste menselijke ramp uit de geschiedenis. De Spaanse griep kostte 50 tot 100 miljoen mensen het leven tussen 1918 en 1920, en dat terwijl iedereen net de Eerste Wereldoorlog achter de rug had.
Wetenschapsjournalist Laura Spinney schreef bij het honderdjarige bestaan van de ziekte het boek ‘De Spaanse Griep. Hoe de pandemie van 1918 de wereld veranderde’. Wetenschapshistorica Floor Haalboom las het en is te gast.

Kinderen van Asperger

Hans Asperger, de Oostenrijkse kinderarts die zijn naam gaf aan het syndroom van Asperger, was een actief deelnemer aan de praktijken van het naziregime. Hij zou zijn medewerking hebben verleend aan het euthanasieprogramma voor mensen die door de Nazi’s minderwaardig werden geacht. Dat blijkt uit recent onderzoek van Herwig Czech, gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift  ‘Molecular Autism’ en uit het boek ‘Asperger's Children: The Origins of Autism in Nazi Vienna’ van Edith Sheffer.
Historicus en NIOD-directeur Frank van Vree las de publicaties en is te gast.

OVT met boeken, Wim Berkelaar

Onze recensent Wim Berkelaar bespreekt de nieuwste historische boeken. Met ditmaal: ‘Het visioen van Constantijn’ door Jona Lendering en Vincent Hunink; ‘Schaduwoorlog. Israël en het geheime liquidatieprogramma van de Mossad’ door Ronen Bergman; ‘Veel valse hoop. De Jodenvervolging in Nederland 1940-1945’ door Katja Happe; ‘Waarom ras ertoe doet. De verholen waarheid over identiteit’ door Afua Hirsch.

Founding father Thorbecke

Hij is de vaderlandse reus, naast Willem van Oranje, en de enige Nederlandse politicus met drie standbeelden. Hij brak de macht van de koning en schonk Nederland in 1848 een herziene grondwet, die aan het begin staat van onze parlementaire democratie.
Thorbecke begreep dat de ontwikkelde gewone man mee moest gaan tellen, stemmen en denken, wilde ons politieke stelsel nog toekomst hebben. De staatsman heeft nu zijn biografie, ‘Thorbecke wil het’, geschreven door historicus Remieg Aerts.

Het Laatste Woord: Boze gedekoloniseerde witte man

De boze witte man bestaat eigenlijk al heel lang. Journalist Henk Hofland beschreef hem als de “gedekoloniseerde burger” in zijn ‘Tegels lichten, of ware verhalen over de autoriteiten in het land van de voldongen feiten’. De klassieker uit 1972 was het standaardwerk van Hofland, het was zijn boek en ook het boek van zijn generatie. Geert Mak, schrijver en ooit collega van Henk Hofland, besprak het boek voor de podcast Het Laatste Woord. Deze podcast is zondag in OVT te horen.