De Spaanse inlichtingendienst is er na vijfhonderd jaar in geslaagd om de geheimtaal van koning Ferdinand van Aragón te kraken. De koning gebruikte geheimschrift in zijn contact met een legeraanvoerder, begin zestiende eeuw. Historicus Chris van der Heijden licht deze vondst toe.

Het was op 4 maart 1963 heuglijk nieuws, toen de heren van de Staatsmijnen, de NAM, de minister van Economische Zaken en de voorlopers van Shell en Exxon een overeenkomst tekenden waarin uiteen werd gezet hoe de gaswinning in Groningen in zijn werk zou gaan. Wát er precies in die overeenkomst stond, dat was altijd geheim, tot het Dagblad van het Noorden het deze week naar buiten bracht. Volgens deskundigen biedt het document een interessant inzicht in hoe anno 1963 de kosten, de baten en de verantwoordelijkheden inzake de gaswinning tussen overheid en industrie zijn verdeeld.
We bespreken het document met hoogleraar bestuursrecht Herman Bröring.

6000 jaar geleden werd een moeder met haar kindje liefdevol in de armen begraven. Het is een unieke vondst die deze week gedaan werd bij Nieuwegein. De vondst werpt een nieuw licht op onze kijk op de liefde van ouders voor hun kind in de Swifterbantcultuur. Want misschien hielden de mannen en vrouwen uit die oude harde landbouwcultuur wel evenveel van hun kroost als wij dat vandaag de dag doen.
Mediëvist Sanne Frequin komt praten over ouders, kinderen, leven en dood 6000 jaar geleden.

Nog altijd heerst het idee dat Pim Fortuyn uit het niets verscheen. Vanaf de jaren zestig was het conservatieve, gezagsgetrouwe en gelovige Nederland veranderd in een seculier, progressief en kritisch land – en pas met Fortuyn ontstond een plotselinge “ruk naar rechts”. Maar volgens publicist, politicoloog en socioloog Merijn Oudenampsen is de opkomst van “nieuw-rechts” beter te begrijpen als “een verlate pendant van de conservatieve backlash” die al eerder in Nixons Amerika en Thatchers Groot-Brittannië plaatsvond.
Merijn Oudenampsen, die afgelopen maand promoveerde op zijn onderzoek naar de intellectuele achtergrond van de “Fortuyn-revolte”, is te gast.

De column is deze week van John Jansen van Galen.

Het was ooit een echte twintigste-eeuwse arbeidersstraat, toen werd het een multicultistraat, nu is het een van de meeste hippe straten van Amsterdam. Proletariërs gingen, gastarbeiders kwamen en gingen, en hipsters kwamen.
Parooljournalist Maxime Smit schreef De Javastraat. Biografie van een volksstraat.
De schrijfster is te gast.

Het Franse ministerie van Landbouw verwacht dat de wijnoogst in Frankrijk dit jaar nog lager uit zal vallen dan vorig jaar. De Bordeauxstreek lijkt het zwaarst getroffen en zal naar verwachting nog maar de helft van de wijn van afgelopen jaar produceren. Een catastrofale ramp die alleen in gewicht wordt overtroffen door de oogst in 1945. Waar ging het toen mis? En wat is er sindsdien gedaan om de Franse wijn te beschermen?
We praten met Bordeaux-kenner en hoofdredacteur van het wijnmagazine Perswijn Ronald de Groot.

In 1986 kreeg Ernst Ruska de Nobelprijs voor het ontwerp van de eerste elektronenmicroscoop. De uitvinding maakte ‘het leven’ zichtbaar en bewees de biologie een enorme dienst.  Ruska moest 55 jaar op erkenning voor zijn ontwerp wachten. En de weg erheen viel niet mee en werd geplaveid door jaloezie, strijd, ambitie, ego’s, vriendschap en prioriteitenkwesties. Het boek ‘Beelden zonder Weerga’ van Dirk van Delft en Ton van Helvoort is een wetenschapsgeschiedenis van de microscoop en zijn uitvinder.
Dirk van Delft, bijzonder hoogleraar Materieel erfgoed van de natuurwetenschappen te Leiden, is te gast.

Hij wordt nog altijd beschouwd als de vader van de geschiedschrijving, maar eigenlijk was hij een soort verslaggever: Herodotus. Hij reisde de hele toenmalige geciviliseerde wereld rond en vroeg zich bij het zien van de piramides af of de Egyptenaren die zulke bouwwerken maakten wel tot de beschaafde mensensoort konden worden gerekend.
Mathijs Deen maakte voor Het spoor terug een documentaire getiteld: De vader van de geschiedenis.