OVT
OVT 1 april 2018
Met vandaag aandacht voor Nederlandse bloemen op het Sint-Pietersplein, antisemitisme in Frankrijk, de column is van Nelleke Noordervliet, Cicero's zwarte schaap Catilina, Plato's grotbewoners, Oranjegedierte op het Loo en politieke brokkenpiloten. En in het Spoor Terug Heineken en bier brouwen in Rwanda tijdens de burgeroorlog tussen de Hutu's en de Tutsi's
‘Bedankt voor die bloemen’
Het Urbi et Orbi wordt op Eerste Paasdag traditiegetrouw uitgesproken te midden van een Nederlandse bloemenzee. 30 ton aan plantmateriaal moet daarbij zijn weg zien te vinden van de Nederlandse kwekers naar het Sint-Pietersplein in Rome, waaronder 15.000 tulpen, 2.000 narcissen, 3.000 hyacinten, 9.000 losse bloemen en twintig metershoge bomen. Maar waar komt deze merkwaardige traditie vandaan? En waarom bloemen uit Nederland? Hoogleraar kerkgeschiedenis Paul van Geest komt het ons vertellen.
Antisemitisme in Frankrijk
Het zou zomaar een daad uit antisemitische motieven kunnen zijn: de moord op de joodse 85-jarige Holocaust-overlevende afgelopen week in Parijs. Frankrijk is in ieder geval in shock door de aanslag die herinneringen oproept aan de moord uit april 2017, waarbij een vrouw op leeftijd werd doodgeslagen onder het uitroepen van ‘Allah Akbar’ door de dader.
Frankrijk van oudsher een land met een sterke antisemitische traditie, denk aan de Dreyfusaffaire, kent sinds eind vorige eeuw nieuw opgelaaid antisemitisme met een islamitische voedingsbodem. Historicus Niek Pas komt praten over oud en nieuw antisemitisme in Frankrijk.
Zwarte schaap Catilina
Als er iemand was die werd gewantrouwd door de welbespraakte Cicero, dan was het wel mede-senator en vermeend coupliefhebber van nature Catilina. ‘Hoe lang zul je nog misbruik maken van ons geduld’, vroeg Cicero bij herhaling aan zijn collega.
Catilina werd het eerste zwarte schaap uit de politieke geschiedenis, antivoorbeeld tot op de dag van vandaag. Classicus Fik Meijer schreef er ‘De sluier van Cicero’ over en komt vertellen over het schrikbeeld Catilina.
Het volk in de grot
Plato’s beroemde allegorie van de grot vertelt het verhaal van een man die van een bovengrondse ontdekkingsreis terugkeert om de rest van de grotbewoners uit hun schimmige onwetendheid weg te leiden. Maar wilde het volk de grot wel uit, en het licht zien? Socrates vreesde van niet, en ook Denker des Vaderlands René ten Bos betwijfelt het. In zijn boek 'Het volk in de grot' schrijft hij over waarom wij mensen toch zo graag in onze eigen grot, filterbubbel of zuil blijven hangen en hoe erg dat eigenlijk is.
René ten Bos is te gast.
Oranjegedierte op het Loo
Ze hielden minstens zoveel van dieren als van hun onderdanen. Zo blijkt uit de tentoonstelling over de Oranjes en hun beesten. Ze hadden op het Loo nabij Apeldoorn honden, paarden, allerhande boerderijdieren en ook nog eens allerlei exotische vier- en tweepotige wezens.
Vanaf vrijdag is op het Loo de expositie over Oranjegedierte te zien. Conservator en Oranje- en dierenliefhebber Paul Rem is te gast.
Politieke brokkenpiloten
Wat is de overeenkomst tussen Frans Andriessen, Gerrit Brokx, Gerrit Braks, Ernst Hirsch Ballin, Charles Schwietert, Robin Linschoten, Roel in ’t Veld en Bram Peper? Juist, dat ze als bewindspersonen moesten aftreden na, zoals dat heet, een blundertje, politieke pech of een inschattingsfout. Zij gingen, hoe dan ook, allemaal Zijlstra, Ard van der Steur en Ivo Opstelten voor, om een paar eigentijds politieke brokkenpiloten te noemen.
Historica Anne Bos onderzocht een aantal historisch politieke ongevallen en schreef ‘Verloren vertrouwen. Afgetreden ministers en staatssecretarissen 1967-2002’. De auteur is te gast.
Het Spoor Terug: Bloed & bier in Rwanda
De genocide in Rwanda, het is een van de gruwelijkste massamoorden uit de geschiedenis. In de drie voorjaarsmaanden van 1994 worden circa 800.000 Tutsi's vermoord door zo'n 200.000 Hutu-daders, veelal gewone burgers. Om zich te laten bedwelmen en gewetenloos te kunnen moorden, laven de daders zich in die periode aan miljoenen liters bier. Bier van Heineken om precies te zijn. Want de Nederlandse brouwer bleef volop bier produceren en zag de verkoopcijfers ondertussen aanzienlijk stijgen. Wat was de rol van onze Nederlandse brouwer tijdens de genocide? Journalist Olivier van Beemen, schrijver van het boek ‘Bier voor Afrika’, onderzocht het voor OVT en Follow the Money.
Montage: Laura Stek, techniek: Berry Kamer.
Meer informatie? Ga naar de website van Follow the Money: www.ftm.nl.