OVT
OVT 3 december 2017
Met de prentenrevolutie van Aat Veldhoen in Tijdgeest, Witte kerst in het Witte Huis, algemeen mannenkiesrecht, Big History, Constantijn wist al waar Jezus lag, De Van Imhoff-oorlogsmisdaad en in Het Spoor Terug de geschiedenis van de Afsluitdijk, verteld door de arbeiders die de dijk maakten.
Ambtelijk beroepsverbod voor homo's
Homo’s konden in de jaren vijftig een baan als Amsterdamse gemeenteambtenaar wel vergeten, zo blijkt uit een pikant dossier. De zogenaamde homolijsten uit de periode 1950 - 1958 werden bij toeval gevonden in het Amsterdamse stadsarchief. Maar wat zegt het bestaan van die lijsten over de toch al niet florissante arbeidspositie van homo’s indertijd? Was er werkelijk sprake van een ambtelijk beroepsverbod? De jaren vijftig leverde de ergste homo-onderdrukking op uit de twintigste eeuw, aldus historica Anna Tijsseling.
Anna Tijsseling is te gast.
Witte kerst in het Witte Huis
Melania Trump maakte er werk van. Alsof het Witte Huis was opgetuigd door Jan des Bouvrie: witte takkenbundels, witte bomen en zelf droeg ze een wit uniform, waarin ze witte ballerina’s emotieloos gadesloeg. Sommigen vonden het kunstig, anderen deed het denken aan de unheimische sfeer van een horror-gesticht. Op een wit canvas kan de toeschouwer zijn eigen ideeën goed projecteren, zullen we maar zeggen. Melania zelf vertelde dat ze haar kerstviering beschouwde als een eerbetoon aan 200 jaar kerstviering in het Witte Huis.
Amerikaniste Markha Valenta komt vertellen over de kersttraditie in het Witte Huis.
Tijdgeest: Aat Veldhoen en het probleem van die gekke machines
1964, Amsterdam. Kunstenaar Aat Veldhoen roept een ‘prentenrevolutie’ uit. Hij verkoopt zijn prenten in massale oplagen, voor slechts drie gulden per stuk. ‘Iets wat mooi is, hoeft helemaal geen geld te kosten,’ aldus Veldhoen. Nieuwe druktechnologieën hebben elke belemmering om goedkoop kunst te produceren immers weggenomen. Veldhoen: ‘Het is een heel nieuw probleem, dat die gekke machines voor ons hebben bedacht: het is het probleem van wat heeft er nou waarde.’
Met kunstsocioloog Olav Velthuis, kunstenaar Aat Veldhoen en Maria Holtrop, historicus en curator Rijksmuseum.
Meer info: www.vpro.nl/tijdgeest
Lees hier het interview met Julie Blussé over Tijdgeest uit de VPRO Gids.
Big History
We zijn gewend de geschiedenis te laten beginnen bij de mens. En eigenlijk is dat nog te vroeg, want de historie begint pas echt als er geschreven bronnen zijn. Alles daarvoor is voorwerk, prehistorie. Helemaal fout, aldus de beoefenaren van Big History, er was al geschiedenis voor dat Adam ten tonele verscheen, en er zal ook geschiedenis zijn als hij eventueel weer verdwenen is. Het is een perspectief dat steeds populairder wordt, en dat door het Australische Big History Institute – onder andere gesteund door Bill Gates – in een nieuw standaardwerk ontvouwen wordt.
Een gesprek over Big History met big history-historica Esther Quaedackers, naar aanleiding van het verschijnen van Het Big History boek. Een geschiedenis van alles.
Constantijn wist al waar Jezus lag
Constantijn, de eerste christenkeizer, wist waar Jezus lag. Hij wees althans de plek aan waar de Verlosser drie dagen had gelegen alvorens het op aarde voor gezien te houden en te gaan hemelen. In het jaar 325 stond de locatie van het vermoede graf van Jezus per keizerlijk decreet vast, zo blijkt uit onderzoek door Griekse archeologen dat deze week is gepubliceerd in de ‘Journal of Archaeological Science’. En dat is nieuws, tot nu toe ging de datering van de ‘vondst’ en plaatsbepaling van het heilig graf terug tot het jaar 1000. Het graf van Christus is dus 650 jaar ouder geworden, wat niet wegneemt dat de laatste rustplaats van de Mensenzoon nog altijd 350 jaar zoek is.
Historicus en Heilig-grafkenner Piet Leupen vertelt over oorsprongsmythe en werkelijkheid van de tombe van de Heer.
De Van Imhoff-oorlogsmisdaad
Het was 1942, het Nederlandse stoomschip de Van Imhoff met aan boord 477 Duitsers wordt door de Japanners tot zinken gebracht. De kapitein besluit de voltallige Nederlandse bemanning te redden en laat de vijandige Duitsers verdrinken. Er was, kortom, sprake van een oorlogsmisdaad. 10, 17 en 24 december zendt BNNVARA er een documentaireserie over uit.
Klokkenluider van deze oorlogsmisdaad, de journalist Dick Verkijk, is te gast.
Het Spoor Terug: De Afsluitdijk
Op 28 mei 1932, nu 85 jaar geleden, werd het laatste gat in de Afsluitdijk gedicht en werd de Zuiderzee daarna IJsselmeer. Ter gelegenheid van dit heuglijk jubileum kreeg ontwerper Daan Roosegaarde de opdracht de Afsluitdijk te verfraaien en vernieuwen.
Naar aanleiding van de herinrichting en het jubileum van de Afsluitdijk maakte Michal Citroen een documentaire over de Afsluitdijk, daarbij deels puttend uit een OVT-documentaire van Kees Slager uit 1987 over het ontstaan van de Afsluitdijk.