Het boek speelt zich af in het jaar 2022. De partij van Marie Le Pen is als grootste uit de bus gekomen bij de verkiezingen, maar wordt door een coalitie van de sociaal-democraten en een ogenschijnlijk gematigde moslimpartij het regeren onmogelijk gemaakt. Het gevolg: Frankrijk krijgt een islamitische regering die het land sluipenderwijs ontdoet van de nuftige westerse verworvenheden. De Sorbonne blijkt gekocht door Saoedi-Arabië en op straat lopen de vrouwen in een soort hobbezak, een lange katoenen tuniek die tot halverwege de dijen valt. ‘Wegdromen bij de billen van een vrouw, een piepkleine troost, was er niet meer bij,’ constateert de hoofdpersoon tot zijn treurnis.
De hoofdpersoon is er een zoals we die uit eerdere boeken van Houellebecq kennen: een sneue academicus die zich behelpt met afhaalmaaltijden, escortservices en die berust in zijn eigen lelijkheid. Anders dan in eerdere boeken van de auteur gaat hij niet op zoek naar echte liefde in exotische oorden omdat die in het Westen niet meer leverbaar zijn (Platform). Hij sluit zich ook niet aan bij een sekte waarin een nieuwe mens gekloond wordt (De mogelijkheid van een eiland). Ditmaal zoekt de hoofdpersoon het in mijmeren over christelijke mystiek, om te eindigen als moslim -- mede omdat hij dan drie gewillige vrouwen mag bezitten.
Je moet het maar verzinnen. Houellebecq doet zulks met leesbaar plezier en venijn. De vraag is ondertussen waarom hij ons opzadelt met het schrikbeeld waar het Westen al eerder van wakker lag bij de val van Constantinopel in 1453 en bij de verscheidene zestiende-eeuwse Osmaanse belegeringen van Wenen. Toch nog ‘onderworpen’ aan Mohammed en de zijnen, maar dan van binnenuit, dat is de kern van zijn dystopie.
Geopperd is dat Sousmission eigenlijk een oproep is aan de generatie babyboomers die alle werkelijke westerse waarden -- gezin, gemeenschap en natie -- hebben laten lopen ten bate van eigen individueel geluk. Ze zou eens ergens voor moeten staan in plaats van groots en meeslepend hoogwaardig te genietûûûh. En beroepsprovocateur Houellebecq zou zichzelf niet zijn als hij de lezer niet wakker schudde met een doemscenario.
Literatuurwetenschappers Liesbeth Korthals Altes en Maarten van Buuren en filosoof Maarten Doorman buigen zich over Sousmission.