Geen feestdagen zonder tradities. Het marathoninterview is zo’n traditie die de VPRO ook deze Kerst weer de luisteraar serveert op NPO Radio 1. Vanaf kerstavond hoort u op NPO Radio 1 drie avonden lang een drie uur durend live gesprek zonder onderbrekingen, maar met alle ruimte voor nuance, context en verdieping.
Sociologe en schrijfster Jolande Withuis (1949) werd geboren in Zutphen. Op eenjarige leeftijd werd ze, zoals ze het zelf zegt, ontvoerd naar Amsterdam. Daar was een breder draagvlak aanwezig voor het door haar ouders fanatiek beleden communisme. Momenteel werkt ze aan een boek over haar vader en het Nederlandse communisme van de jaren vijftig. Dat boek komt begin volgend jaar uit bij De Bezige Bij.
In de afgelopen jaren publiceerde ze onder meer de veelgeprezen biografieën Juliana, vorstin in een mannenwereld en Weest manlijk, zijt sterk over de verzetsheld Pim Boellaard. Daarnaast schreef ze over feminisme, de Tweede Wereldoorlog en zijn nasleep en vele andere uiteenlopende onderwerpen. Ondertussen hield ze er een excellente wetenschappelijke loopbaan én een goede naam als opiniemaker in de krantenkolommen op na.
In 2003 verhuisde Withuis terg naar Zutphen. En op kerstavond komt ze naar Hilversum voor het eerste Marathoninterview van dit jaar.
Programmamaker Tom Klaassen is onder meer presentator van Vrije Geluiden, werkt sinds 2012 bij de VPRO-radio en volgt het werk van Jolande Withuis met grote belangstelling.
Begin 2018 verschijnt van de Utrechtse hoogleraar Neerlandistiek Geert Buelens (1971) een vuistdik boek over de jaren zestig, een werk waar hij maar liefst tien jaar aan werkte. Het barst bijkans uit elkaar van de kennis, niet alleen over literatuur, en ook niet enkel over Nederland. Elke relevante cultuuruiting uit elk denkbare land – van Brazilië tot de volksrepubliek China – passeert in zijn boek.
Typisch Buelens, een culturele veelvraat die gelooft in het grote perspectief, iemand die met de juiste treffende anekdotes een belangrijke trend kan omschrijven. Zo schreef hij ook over de literatuur uit de Eerste Wereldoorlog en smeedde hij uit alle betrokken landen een beeld van optimistisch nationalisme, vooruitgangsdenken en natuurlijk ook pure wanhoop. Ook zijn vakgroep aan de Universiteit Utrecht zegende hij met de blik naar buiten.
Literatuurwetenschap is onder zijn leiding geen studeerkamerwerk meer, maar een waardevolle manier om iets te leren over het publieke debat, over wat het betekent Nederlander te zijn en welke dingen ‘we’ met zijn allen belangrijk vinden. En dat ook nog eens met de buitenstaandersblik van een Vlaming.
Atze de Vrieze werkt sinds 2006 als redacteur bij VPRO's muziekplatform 3voor12, waar hij net als Geert Buelens altijd een voorliefde koestert voor de vraag waar kunst en maatschappij elkaar raken en beïnvloeden.
Cees Nooteboom, schrijver des vaderlands, schrijver van Europa: in het buitenland geldt hij als hét gezicht van de Nederlandse literatuur. In veel Duitse boekhandels heeft hij een plankje voor zichzelf en hij wordt vaak genoemd als Nederlandse kandidaat voor de Nobelprijs.
Nooteboom (1933) werd in Den Haag geboren als koopmanszoon en verhuisde als kind ontelbare keren. Sindsdien bestaat zijn leven uit zwerven, reizen, schrijven. Nog altijd reist hij alle windstreken af en leidt zo meerdere levens tegelijk. Met zijn roman Rituelen (1980) maakte hij voorgoed naam maar hij is altijd in beweging gebleven: naast romans schrijft hij essays, reisverhalen, vertalingen, romans, reportages, gedichten. Schrijven is voor hem als ademen.
Nooteboom woont afwisselend in Nederland, Duitsland en Spanje, als hij tenminste niet op reis is. Hij ontving in 2004 de P.C. Hooftprijs en in 2009 de Prijs der Nederlandse Letteren. Op tweede kerstavond zal hij vertellen over zijn veelzijdige schrijverschap en boeiende leven tijdens het laatste Marathoninterview van dit jaar.
Journalist/interviewer Carolina Lo Galbo werkt sinds 2016 voor de VPRO als presentator van het tv-programma VPRO Boeken. Een ding weet ze zeker: met Cees Nooteboom zal ze niet snel uitgepraat raken.