Alhoewel, zo gaat de legende. In werkelijkheid zag Darwin pas vele jaren na zijn bezoek aan de archipel het licht. Op het moment zelf – tijdens zijn verblijf tussen 23 september en 20 oktober 1835 – noteerde Darwin slechts een verzameling losse observaties: dat de planten dor waren; dat elke vogel, schildpad en leguaan die hij opensneed uitsluitend planten en zaden bleek te eten, maar vooral: dat de dieren zo ongelooflijk tam en vriendelijk waren.
De toenmalige gouverneur vertelde hem wel over de subtiele verschillen tussen de schildpadden van de diverse eilanden op de archipel, maar het belang daarvan ontging Darwin geheel. Laat staan dat hij de betekenis van de uiteenlopende vinkensnavels begreep; hij nam niet eens de moeite z'n verzamelde exemplaren per eiland afzonderlijk te classificeren – samenhang zag hij niet.