storytelling experiment op whatsapp

Naar aanleiding van de VPRO Tegenlicht-uitzending Voorbij de emoji, nodigden we emoji-expert Lilian Stolk uit om op WhatsApp meer toelichting te geven over de aanvraag-procedure van emoji, waarom er eigenlijk geen wietsblad-emoji is, en waarom dat volgens haar niet erg is. 

Op woensdagavond 16 oktober zaten In twee WhatsApp-verzendlijsten 200 enthousiaste proefkonijnen klaar, die we hadden geworven via nieuwsbrieven en social media. Om 20.00 uur stipt zat emoji-expert Lilian Stolk live achter het toetsenbord om de vraag te beantwoorden: Waarom is er eigenlijk geen wietblad-emoji? 

Eén groep ontving een verhaal-versie die optimaal gebruik maakte van de hybride taal van Whatsapp (foto’s, gifjes, emoji etc), de andere groep ontving hetzelfde verhaal in een iets rechtlijniger variant. Deze splitsing maakten we om het effect van beeldende Whatsapp-taal te meten: zorgt dit ervoor dat mensen meer betrokken raken bij het verhaal? In het verhaal waren een aantal interactie-momenten, waar Lilian de ontvangers om input en reacties vroeg. Ook konden zij op ieder moment zelf vragen insturen.

Met het wietblad als centrale speler, betoogde Lilian Stolk in circa 30 minuten wat zij vindt van de huidige procedure om emoji toe te voegen aan ons toetsenbord (waarbij de volledige beslismacht ligt bij één partij, het Unicode consortium) en of er überhaupt nieuwe emoji bij zouden moeten komen. De Amerikaanse Jessie Gill, een actief pleitbezorger van de wietblad-emoji, kwam aan het woord door middel van verstuurde video’s. 

Gedurende het verhaal stuurden de ontvangers veel reacties, vragen en emoji naar Lilian. Twee man back-office zat klaar om deze te verwerken, maar we werden behoorlijk ondergesneeuwd door de hoeveelheid en het was helaas onmogelijk om om alle mensen persoonlijk te antwoorden.

Toen, ongeveer op driekwart van Lilian’s betoog, zagen we dat berichten niet meer aankwamen bij de ontvangers. Wij waren nog vrolijk aan het versturen, maar het publiek ontving niks meer... Ook na opnieuw aanmaken van de verzendlijsten kwamen de berichten niet door. Navraag en research leert ons dat we de door WhatsApp maximaal toegestane limiet van 4000 berichten per dagdeel hebben overschreden. Deze limiet wordt nergens expliciet gecommuniceerd. Vervelend dat we er zo achter moesten komen, want zo hebben de deelnemers de clou van het betoog gemist. Het was dus sowieso een leerzaam experiment.

Bekijk hieronder een schermopname van de VPRO-kant van het hele verhaal [NB hier zijn geen reacties zichtbaar omdat die zich uitsplitsen in individuele chats]. Rond het punt dat in dit filmpje 02:19 is ging het mis met verzenden, dus als je erbij was kun je daar in de video de draad oppakken.

De inhoud van het afsluitende deel van het betoog kwam in het kort neer op het volgende: volgens Lilian hoeven er geen nieuwe emoji meer bij. We kunnen volgens haar nog genoeg kunnen doen met de emoji die er al zijn. Dat doen we al 💁‍♀️: 🍆 🍑 🍁 en ook 🦞 Maar er zijn veel meer emoji die we nauwelijks gebruiken en dus wel een extra betekenis kunnen krijgen, zoals 📛. En als we er met emoji toch niet uitkomen kunnen we natuurlijk nog stickers maken: de echt democratische opvolger van emoji!

Ondanks dat het experiment op het einde dus behoorlijk misliep, was de toon van de reacties op het experiment overwegend enthousiast. Hieronder een greep uit de feedback die we binnenkregen: 

Momenteel zijn we bezig met het verwerken van de test-data en plannen maken voor een mogelijk vervolg. Algemeen gesproken is WhatsApp als platform potentieel superinteressant, en lijkt uit de reacties dat deelnemers ook vaker op deze manier een verhaal zouden willen volgen. De praktische en redactionele uitvoering werkte deze keer echter niet goed. Ook is het zo dat WhatsApp per december 2019 de regels voor verzendlijsten gaat wijzigen - een verhaal als in de huidige vorm is dan niet meer mogelijk. 

We gaan onderzoeken welke mogelijkheden vergelijkbare platforms als Telegram of Messenger bieden, en/of we een nieuw concept kunnen bedenken binnen de nieuwe regels van WhatsApp. Qua duur en interactie met publiek lijkt het interessant een verhaal over een langere periode te vertellen (verdeeld over dagen of weken) in plaats van gecondenseerd in één live-moment.