Sarai Akhigbe (25) is model, maar je kan haar ook kennen van het televisieprogramma De Bachelor. Daar viel ze op omdat ze plotseling onthulde een lange, glanzende pruik te dragen, met daaronder haar eigen kroeshaar. We keken met haar de documentaire Liever kroes en praatten over schaamte, experimenteren en de rol van ouders.

De onthulling van Sarai Akhigbe in De bachelor leverde enorm veel reacties op. We zijn een half jaar verder en nog altijd komen er mensen naar haar toe met de mededeling dat ze een groot voorbeeld is. Dat verraste Sarai enigszins. ‘Op dat moment was het afzetten van mijn pruik eigenbelang, maar blijkbaar doet het iets voor anderen. Ik had niet verwacht dat ik dat laatste stapje zou zijn voor mensen om hun eigen haar te laten zien.’

We starten de documentaire. Direct na de eerste scène, waarin Nelly vertelt dat ze vroeger lang en blond haar wilde hebben, zet Sarai de video op pauze. ‘Dit had ik ook precies. Je wilt net zo’n lang haar als je op een shampoofles of in een tijdschrift ziet. Geen krullend, maar mooi lang, blond glanzend haar. Je wil letterlijk op de Barbie lijken die je krijgt als je klein bent. Dat was het schoonheidsideaal voor mij.’ 

Sarai licht toe dat het waarschijnlijk te maken heeft met dat haar omgeving voornamelijk uit witte mensen bestond. ‘We woonden in een witte buurt, ik zat op een school met vooral witte mensen, en mijn familie van mijn moeders kant is ook allemaal wit. Je voelt je het zwarte schaap van de familie omdat je anders bent dan iedereen om je heen. Ik wilde ook gewoon een borstel door mijn haar kunnen halen zonder dat ik begon te huilen, en dat mijn haar weer los over mijn schouders zou vallen als ik het elastiekje van mijn knot losmaakte.’

Even later zien we Nelly aan de telefoon vertellen dat ze zichzelf lelijk vindt met haar kroeshaar. Dat herkent Sarai: ‘Als je in de spiegel kijkt en je draagt je afro, dan voelt dat niet alsof dat van jou is. Maar dat komt voor mij meer omdat het voor mijn gevoel zo kort is. Dat vind ik gewoon niet mooi. Als het tot over mijn schouders was geweest had ik het gedragen zoals ik wilde en er met volle teugen van kunnen genieten.’

Ik was blij dat ik stijl haar had gekregen, maar mijn haar bleek nu afgestorven.

Lang, krullend haar is dan ook een punt op de horizon voor Sarai. ‘Sinds de hele wereld mijn afro heeft gezien in De Bachelor ben ik met een vriendin, die afrokapper is, aan het toewerken naar een uitkomst voor volgend jaar, waarbij mijn haar tot hier komt.’ Ze wijst tot net onder haar oksel. Dat ze daar pas op haar vijfentwintigste mee bezig is komt doordat haar witte, Nederlandse moeder haar nooit goed had geleerd over de verschillende haartypes. De afrokapper vertelde dat ze geen afrohaar heeft, maar krullend kroes. ‘Ik had dit liever eerder geweten, want dan weet je wat voor producten je haar nodig heeft. Dan kon ik het veel eerder lang laten groeien.’ 

Het gemis van die kennis verklaart ook haar eerste ervaring met straightener. Net als de andere vrouwen in Liever kroes had Sarai ook geen idee wat haar overkwam toen ze als jong meisje voor het eerst een relax-behandeling kreeg. ‘Mijn hoofd brandde als de malle. Ik was wel blij dat ik stijl haar had, maar al snel bleek dat mijn haar was afgestorven. Dat kwam dus omdat ik half Nederlands haar heb, wat helemaal niet tegen die zware behandeling kan. Dat had die kapper moeten weten.’ Goede kennis van je haartype is dus belangrijk en kan veel impact hebben op het beeld wat je van je eigen haar hebt.

Voor Nelly was het een spannend moment om haar natural look te tonen aan de mensen die dicht bij haar staan. Sarai ervaart dat anders: ‘Ik weet wat hun mening is. En misschien zeggen ze ook alleen maar dingen om mij beter te laten voelen. Maar iemand die mij niet kent zal veel eerder de waarheid vertellen.’ 

Of Sarai nu haar haar op elke manier kan dragen? ‘Dat niet. Het moet wel gestyled zijn op de manier zoals ik het wil. Als ik zin heb om een pruik te dragen doe ik dat gewoon, maar als een vreemde ziet dat ik een pruik draag komt dat onzekere weer naar boven. Je hebt dan toch een soort alter ego waarvan je niet wilt dat de ander dat ziet. Ik woon in een studentenhuis en als ik naar de gemeenschappelijke douche liep droeg ik ook mijn pruik, omdat ik bang was dat iemand mij op de gang tegenkwam zonder pruik op. Dat voelt alsof je naakt bent. Maar nu maakt het me niet meer uit.’

Ik hou van experimenteren met eigenschappen die niet van mij zijn.

Het is niet Sarai’s doel om volledig voor de natuurlijke look te gaan. Ze haalt juist plezier uit de afwisseling: ‘Als ik scroll door Instagram stuur ik screenshots door naar mijn kapper met de vraag of ze dat ook bij mij kan doen. Ik plan ook vaak in hoe ik mijn haar volgend seizoen wil dragen, bijvoorbeeld vlechten in de zomer zodat ik ‘s ochtends wakker wordt en niets aan mijn haar hoeft te doen. Ik wil nooit hetzelfde en ben altijd op zoek naar iets nieuws. Ik draag nog steeds af en toe pruiken, gewoon omdat het kan. En het beschadigt mijn eigen haar niet. Ik hou van experimenteren met eigenschappen van haar die niet van mij zijn.’  

Waar Nelly haar natuurlijke haar wil leren omarmen, gaat Sarai dus voor de afwisseling. ‘Iedereen heeft een ander verhaal op gebied van afro en krullen, zwart en licht getint zijn, maar er is altijd wel iets dat overeenkomt met het verhaal van Nelly. Je voelt in Liever kroes?! duidelijk de pijn die zij voelt, omdat het herkenbaar is.’

‘Wat ik uit haar verhaal haal, is hoe ouderen hun kinderen opvoeden. Hier raak ik misschien een gevoelige snaar, maar ik denk dat het meest belangrijke is dat een kind in een omgeving opgroeit zonder dat er een norm in haardracht wordt opgelegd. Bijvoorbeeld door opmerkingen als “Je moet het weer even bijwerken.” Je kan ook zeggen: “Je haar is mooi, maar misschien wil je een keer krullen proberen.”’

Ten slotte geeft Sarai nog een tip mee aan jonge vrouwen die moeite hebben met hun haardracht: ‘Niet alles is gebaseerd op het uiterlijk. We leven in een tijd waarin andermans mening niet boeit. Als je door de stad loopt zie je allerlei soorten mensen. Je hoort niemand over mensen die buiten op blote voeten lopen. Het draait allemaal om schaamte en je leven begint pas als je daar vanaf bent. Dus wees gewoon jezelf. Ja, dat duurt lang, maar ben daar niet te lang mee bezig. Want voordat je het weet ben je 45 en heb je al die tijd geleefd in schaamte. Dat zou zonde zijn.’