In de podcastserie De Arabische Lente: 10 jaar later stipt journalist Hassnae Bouazza het belang aan van de sterke vrouwen in de revolutie: 'Met de Arabische vrouw valt niet te spotten en dat werd ook tijdens de revoluties duidelijk. Het is zo schrijnend dat het beeld wat in het Westen heerst over die vrouwen niet kentert. Terwijl er genoeg voorbeelden zijn.'
De rol van de vrouw tijdens de Arabische Lente is in het Westen nog altijd onderbelicht. Tien jaar geleden hadden juist de vrouwen een belangrijke rol bij het verzet in het Midden-Oosten en Noord-Afrika.
strijdtoneel verlegd
Een van die voorbeelden is de Jemenitische activist Tawakkul Karman. Zij richtte al in 2005 de mensenrechtenorganisatie Women Journalists Without Chains op en leidde in de jaren daarna meermaals demonstraties in Jemen. 'De moeder van de revolutie' ontving in 2011 op 32-jarige leeftijd de Nobelprijs voor de Vrede. Bureau Buitenland sprak haar een jaar na het ontvangen van de prijs.
Ook jonge vrouwen als Salwa Hosseiny leveren hun strijd. Tijdens de demonstraties in Egypte werd Salwa met een twintigtal andere vrouwelijke demonstranten door het regime beschuldigd van prostitutie.
Ze werd gearresteerd, gefolterd en onderworpen aan een openbaar maagdelijkheidsonderzoek. De twintigjarige is vastberaden en vertelt, ondanks de maatschappelijke druk, in 2012 in Back to the Square haar verhaal aan iedereen die het horen wil.
Soufiyya laat in 2013 in De vrijheid van Tahrir aan schrijver en politicoloog Monique Samuel (inmiddels Mounir Samuel) zien hoe strijdbaar ze is. Zij maakt zich hard voor het vrouwenvoetbal in Egypte én ze geeft als een van de weinigen ook training aan jongens.
eigen revoluties
In 2013 stelde onderzoeksbureau Thomson Reuters Foundation dat de positie van de vrouw nergens zo slecht is als in Egypte. Seksuele intimidatie, genitale verminking en de toegenomen invloed van islamisten, zorgden ervoor dat Egypte nog slechter scoorde dan het streng fundamentalistische Saoedi-Arabië.
Elke dag verleggen de jongeren hoopvol en dapper de grenzen.
Toch laat Vlaams arabist Ruth Vandewalle in #thisisegypt2 zien dat ook in 2020 haar jonge Egyptische vriendinnen elke dag bezig zijn met hun eigen revolutie. Niet op het bekende Tahrirplein in Caïro, maar in hun eigen woonkamers. Elke dag verleggen de jongeren hoopvol en dapper de grenzen een stukje, stap voor stap. De twintigers van toen hebben het strijdtoneel verlegd naar hun eigen levens.
Zoals Amna, zij is nationaal kampioen roeien. Van haar wordt verwacht dat ze als jonge vrouw snel gaat trouwen, maar Amna heeft andere dromen en doelen. Het betekent wel dat zij nog steeds bij haar ouders moet wonen, ook al is de band met haar vader al jaren niet goed. Maar een alleenstaande vrouw in Egypte hoort niet alleen te wonen.
In #thisisegypt2 laat Vandewalle de kijker ook kennis maken met Youssra. Zij maakt muziek en verzet zich in haar liedjes tegen de onderdrukking van vrouwen door bemoeizuchtige mannen. Ze bouwt haar eigen oase, waarbinnen ze kan doen en laten wat ze wil. Daarvoor moet ze de wereld van repressie en maatschappelijke controle wel leren te negeren.
Met gevaar voor eigen leven strijden deze vrouwen in het Midden-Oosten nog steeds voor gelijke rechten. Onder andere via social media spreken ze zich uit, ondanks het gevaar voor repurcussies. De vrouwen laten zich niet langer de mond snoeren.